Ulica Filtrowa w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Linia 48: | Linia 48: | ||
===Historia=== |
===Historia=== |
||
Ulicę Filtrowa przeprowadzono około roku 1893, początkowo tylko na odcinku od ul. ''Suchej'' (obecnie [[Ulica Ludwika Krzywickiego w Warszawie|Krzywickiego]]) do [[Ulica Raszyńska w Warszawie|Raszyńskiej]], przy okazji powiększania terenów [[Filtry Lindleya|Filtrów Lindleya]]; równocześnie wzdłuż północnej pierzei ulicy wzniesiono odcinek otaczającego je muru. |
|||
Gwałtowny rozwój ulicy nastąpił w okresie międzywojennym wraz z wytyczeniem nowej siatki ulic na [[Ochota (Warszawa)|Ochocie]]. Wzniesione zostają wzdłuż niej nowoczesne osiedla mieszkaniowe składające się z kamienic (szczególnie w zachodniej części) oraz willi (we wschodniej części), takie jak [[Kolonia Lubeckiego]] czy [[Kolonia Staszica]]. Od ulicy rozpoczynać się miało też imponujące założenie [[Aleja Wielkopolski w Warszawie|alei Wielkopolski]], której zrealizowany fragment istnieje do dziś w postaci malowniczego [[Zieleniec Wielkopolski w Warszawie|Zieleńca Wielkopolskiego]]. Większość interesującej architektonicznie i cenionej przez mieszkańców architektury zachowała się do dnia dzisiejszego. W okresie powojennym we wschodniej części ulicy, w miejscu dawnego toru wyścigów konnych powstały nowe zabudowania [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]]. W ostatnich latach po południowej stronie ulicy na tym odcinku powstały nowoczesne budynki biurowe. |
|||
Fragment ulicy pomiędzy ''Topolową'' (dziś: [[Aleje Niepodległości w Warszawie|Al. Niepodległości]]) a ''Suchą'' powstał przed rokiem 1914, uregulowano go jednak dopiero w związku z budową [[Kolonia Staszica|Kolonii Staszica]] około roku 1922. W tym czasie wytyczono także końcowy fragment ulicy - do [[Plac Gabriela Narutowicza w Warszawie|Pl. Narutowicza]]; jako ostatni powstał fragment początkowy, pomiędzy [[Aleje Niepodległości w Warszawie|Al. Niepodległości]] a [[Pole Mokotowskie|Polem Mokotowskim]] - około roku 1927. |
|||
Tereny rozciągające się od Filtrowej aż po ul. [[Ulica Wawelska w Warszawie|Wawelską]] zajmowały ówcześnie drewniane baraki koszarowe, użytkowane do roku 1915 przez wojska rosyjskie; samą ulicę przecinała wiodąca do nich bocznica kolejowa. |
|||
Gwałtowny rozwój ulicy nastąpił w okresie międzywojennym, wraz z pojawieniem się budownictwa spółdzielczego na [[Ochota (Warszawa)|Ochocie]]. Do pierwszych spółdzielni należała ''Spółdzielnia Budowlano - Mieszkaniowa im. Lubeckiego'', zabudowująca tereny w rejonie ulic Filtrowej, [[Ulica Wawelska w Warszawie|Wawelskiej]], [[Ulica Maurycego Mochnackiego w Warszawie|Mochnackiego]] i [[Ulica Łukasza Górnickiego w Warszawie|Górnickiego]]. Z czasem [[Kolonia Lubeckiego]] rozpadła się, tworząc niewielkie osiedla należące do kilku spółdzielni; tu także inwestowały wojsko i policja oraz instytucje państwowe, wznoszące domy dla swych pracowników. Jedynym budynkiem służącym ogółowi społeczeństwa stał się gmach Urzędu Województwa Warszawskiego, wybudowany w roku 1938 pod nr. 57; jego historyzująca sylweta nawiązuje do magnackich rezydencji. |
|||
W roku 1926 ulicą Filtrową pojechał pierwszy tramwaj, łączący ulicę ''Suchą'' z [[Plac Gabriela Narutowicza w Warszawie|Pl. Narutowicza]]. |
|||
Od ulicy rozpoczynać się miało też imponujące założenie [[Aleja Wielkopolski w Warszawie|alei Wielkopolski]], której zrealizowany w latach 1932-35 fragment istnieje do dziś w postaci malowniczego [[Zieleniec Wielkopolski w Warszawie|Zieleńca Wielkopolskiego]]. |
|||
W roku 1944 zabudowa ulicy spłonęła; dzięki późnemu okresowi jej powstania i nowoczesnej konstrukcji wszystkie domy odbudowano do roku 1950. |
|||
Większość interesującej architektonicznie i cenionej przez mieszkańców architektury zachowała się do dnia dzisiejszego. W okresie powojennym we wschodniej części ulicy, w miejscu dawnego toru wyścigów konnych powstały nowe zabudowania [[Politechnika Warszawska|Politechniki Warszawskiej]]. W ostatnich latach po południowej stronie ulicy na tym odcinku powstały nowoczesne budynki biurowe. |
|||
==Bibliografia== |
|||
* {{cytuj książkę | nazwisko= Zieliński | imię=Jarosław ||tytuł=Atlas Dawnej Architektury Ulic i Placów Warszawy, tom 3 | data=1996 | strony= 103 | wydawca=[[Towarzystwo Opieki nad Zabytkami]] | isbn = 83-906629-2-2}} |
|||
===Otoczenie=== |
===Otoczenie=== |
Wersja z 03:08, 18 lis 2008
{{{jednostki}}} | |
{{{opis zdjęcia}}} | |
Państwo | {{{państwo}}} |
---|---|
Miejscowość |
{{{miejscowość}}} |
Poprzednie nazwy |
{{{poprzednie nazwy}}} |
Plan | |
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]] | |
Przebieg | |
Położenie na mapie brak Brak mapy: {{państwo dane {{{państwo}}} | mapa/core | wariant = {{{państwo}}} }} Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie świata Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Ulica Filtrowa – ulica położona w dwóch dzielnicach Warszawy: Ochocie i Śródmieściu.
Przebieg
Filtrowa jest ważną lokalnie ulicą łączącą Śródmieście Południowe i Starą Ochotę. Jej nazwa pochodzi od Filtrów Lindleya, rozległego kompleksu rozciągającego się po północnej stronie ulicy w jej środkowym biegu. Szczególnie dużą wagę ulica posiada na odcinku od ulicy Krzywickiego do placu Narutowicza, gdzie przejmuje ruch samochodowy i tramwajowy z kończącej się ulicy Nowowiejskiej.
Na wspomnianym odcinku znajduje się linia tramwajowa, obsługiwana przez 2 linie i 2 przystanki: "NIK" i "Raszyńska".
Historia
Ulicę Filtrowa przeprowadzono około roku 1893, początkowo tylko na odcinku od ul. Suchej (obecnie Krzywickiego) do Raszyńskiej, przy okazji powiększania terenów Filtrów Lindleya; równocześnie wzdłuż północnej pierzei ulicy wzniesiono odcinek otaczającego je muru. Fragment ulicy pomiędzy Topolową (dziś: Al. Niepodległości) a Suchą powstał przed rokiem 1914, uregulowano go jednak dopiero w związku z budową Kolonii Staszica około roku 1922. W tym czasie wytyczono także końcowy fragment ulicy - do Pl. Narutowicza; jako ostatni powstał fragment początkowy, pomiędzy Al. Niepodległości a Polem Mokotowskim - około roku 1927. Tereny rozciągające się od Filtrowej aż po ul. Wawelską zajmowały ówcześnie drewniane baraki koszarowe, użytkowane do roku 1915 przez wojska rosyjskie; samą ulicę przecinała wiodąca do nich bocznica kolejowa. Gwałtowny rozwój ulicy nastąpił w okresie międzywojennym, wraz z pojawieniem się budownictwa spółdzielczego na Ochocie. Do pierwszych spółdzielni należała Spółdzielnia Budowlano - Mieszkaniowa im. Lubeckiego, zabudowująca tereny w rejonie ulic Filtrowej, Wawelskiej, Mochnackiego i Górnickiego. Z czasem Kolonia Lubeckiego rozpadła się, tworząc niewielkie osiedla należące do kilku spółdzielni; tu także inwestowały wojsko i policja oraz instytucje państwowe, wznoszące domy dla swych pracowników. Jedynym budynkiem służącym ogółowi społeczeństwa stał się gmach Urzędu Województwa Warszawskiego, wybudowany w roku 1938 pod nr. 57; jego historyzująca sylweta nawiązuje do magnackich rezydencji. W roku 1926 ulicą Filtrową pojechał pierwszy tramwaj, łączący ulicę Suchą z Pl. Narutowicza. Od ulicy rozpoczynać się miało też imponujące założenie alei Wielkopolski, której zrealizowany w latach 1932-35 fragment istnieje do dziś w postaci malowniczego Zieleńca Wielkopolskiego. W roku 1944 zabudowa ulicy spłonęła; dzięki późnemu okresowi jej powstania i nowoczesnej konstrukcji wszystkie domy odbudowano do roku 1950. Większość interesującej architektonicznie i cenionej przez mieszkańców architektury zachowała się do dnia dzisiejszego. W okresie powojennym we wschodniej części ulicy, w miejscu dawnego toru wyścigów konnych powstały nowe zabudowania Politechniki Warszawskiej. W ostatnich latach po południowej stronie ulicy na tym odcinku powstały nowoczesne budynki biurowe.
Bibliografia
- Jarosław Zieliński: Atlas Dawnej Architektury Ulic i Placów Warszawy, tom 3. Towarzystwo Opieki nad Zabytkami, 1996, s. 103. ISBN 83-906629-2-2.
Otoczenie
Będąc na ulicy Filtrowej warto zwrócić uwagę na:
- biurowiec Focus Filtrowa
- zabytkowy dom z ogrodem, zbudowany 1924-27 (nr rej. 22-A z 21.12.2001) – ul. Filtrowa 7
- założenie i zabudowę Kolonii Staszica, wznoszonej od 1922 roku wg projektu Antoniego Dygata, Romana Felińskiego, Mariana Kontkiewicza, Adama Paprockiego i Józefa Referowskiego – na odcinku od al. Niepodległości do Zieleńca Wielkopolskiego
- siedzibę Najwyższej Izby Kontroli – ul. Filtrowa 57
- Konsulat Republiki Islandii – ul. Filtrowa 62
- dom przy Filtrowej 68 gdzie, jak głosi granitowa tablica "ok. godz. 19.00, 31 lipca 1944 r. płk dypl. A. Chruściel "Monter" (1896-1960) d-ca Okręgu Warsz. AK podpisał w konspiracyjnej kwaterze swego sztabu rozkaz rozpoczęcia powstania warszawskiego"
- Zieleniec Wielkopolski z Aleją Wielkopolski, założony w 1938 roku wg projektu Zygmunta Hellwiga
- założenie i zabudowę Kolonii Lubeckiego, wzniesionej od 1924 roku przez m.in. Antoniego Jawornickiego, Aleksandra Sygietyńskiego, Wacława Wekera, Teofila Wiśniowskiego – na wschód od Zieleńca Wielkopolskiego
- założenie placu Narutowicza
- Ośrodek Akademicki Przy Filtrowej, ul. Filtrowa 27