Spółgłoska zwarto-szczelinowa zadziąsłowa bezdźwięczna: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: ja:無声後部歯茎破擦音 |
Karmelki90 (dyskusja | edycje) m lit. |
||
Linia 8: | Linia 8: | ||
* prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – [[spółgłoska środkowa]] |
* prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – [[spółgłoska środkowa]] |
||
* koniuszek [[język (anatomia)|języka]] i jego brzeżek kontaktuje się tuż za górnymi dziąsłami – jest to [[spółgłoska zadziąsłowa]]. |
* koniuszek [[język (anatomia)|języka]] i jego brzeżek kontaktuje się tuż za górnymi dziąsłami – jest to [[spółgłoska zadziąsłowa]]. |
||
* Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przejścia |
* Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przejścia bezpośrednio, bez plozji, do spółgłoski [{{IPA|ʃ}}]. |
||
* wiązadła głosowe nie drgają , spółgłoska ta jest [[dźwięczność|bezdźwięczna]] |
* wiązadła głosowe nie drgają , spółgłoska ta jest [[dźwięczność|bezdźwięczna]] |
||
Wersja z 10:49, 25 sty 2009
Spółgłoska zwarto-szczelinowa zadziąsłowa bezdźwięczna to rodzaj dźwięku spółgłoskowego występujący w językach naturalnych, oznaczany w międzynarodowej transkrypcji fonetycznej IPA symbolem [[[:Szablon:IPA3]]].
Artykulacja
Opis
W czasie artykulacji tej spółgłoski:
- modulowany jest strumień powietrza wydychany z płuc, czyli jest to spółgłoska płucna egresywna
- tylna część podniebienia miękkiego zamyka dostęp do jamy nosowej, jest to spółgłoska ustna
- prąd powietrza w jamie ustnej uchodzi wzdłuż środkowej linii języka – spółgłoska środkowa
- koniuszek języka i jego brzeżek kontaktuje się tuż za górnymi dziąsłami – jest to spółgłoska zadziąsłowa.
- Dochodzi do całkowitego zablokowania przepływu powietrza przez jamę ustną i nosową, a następnie do przejścia bezpośrednio, bez plozji, do spółgłoski [ʃ].
- wiązadła głosowe nie drgają , spółgłoska ta jest bezdźwięczna
Warianty
- wzniesienie środkowej części grzbietu języka w stronę podniebienia twardego, mówimy wtedy o spółgłosce zmiękczonej (spalatalizowanej): [ʧʲ]
- wzniesienie tylnej części grzbietu języka w kierunku podniebienia tylnego, mówimy spółgłosce welaryzowanej: [ʧˠ]
- napięcie mięśni gardła – mówimy o spółgłosce faryngalizowanej [ʧˁ]
- zaokrąglenie warg, mówimy wtedy o spółgłosce labializowanej [ʧʷ]
Przykłady
- w języku polskim: czyn [[[:Szablon:IPA3]]]
- w języku amharskim: አንቺ [[[:Szablon:IPA3]]] "ty" (forma kobieca)
- w języku angielskim: cheese [[[:Szablon:IPA3]]] "ser"
- w języku baskijskim: etxea [[[:Szablon:IPA3]]] "dom"
- w języku hiszpańskim: mucho [[[:Szablon:IPA3]]] "dużo"