Biuro Studiów SB: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
dr red., -zbędne, -OR |
|||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Biuro Studiów [[ |
'''Biuro Studiów [[Służba Bezpieczeństwa PRL|Służby Bezpieczeństwa PRL]]''' – jednostka organizacyjna [[MSW#MSW PRL|MSW]], która funkcjonowała w latach [[1982]]-[[1989]]. Jej zadaniem było "''wypracowanie strategii, taktyki, form i metod działania oraz koordynacja działań''" [[Ministerstwo Spraw Wewnętrznych|MSW]] w stosunku do polskiej opozycji demokratycznej. W Biurze Studiów Służby Bezpieczeństwa pracowało, w zależności od okresu, od 80 do 100 funkcjonariuszy, którzy wcześniej wyróżnili się osiągnięciami w pracy operacyjnej. |
||
Początkowo Biuro Studiów posiadało tylko jedną ekspozyturę terenową - Inspektorat II w Gdańsku (od marca |
Początkowo Biuro Studiów posiadało tylko jedną ekspozyturę terenową - Inspektorat II w Gdańsku (od marca 1982), zajmujący się głównie [[Lech Wałęsa|Lechem Wałęsą]], ale również "kontrolą operacyjną" [[Andrzej Gwiazda|Andrzeja Gwiazdy]] oraz [[Anna Walentynowicz|Anny Walentynowicz]]. Począwszy od 1987, analogiczne inspektoraty powstały w kilku innych miastach Polski, m.in. we [[Wrocław]]iu, gdzie zajmowano się głównie rozpracowywaniem kierownictwa [[Solidarność Walcząca|Solidarności Walczącej]]. |
||
Biuro Studiów, a także podległe mu Inspektoraty II, rozpracowywało czołowych działaczy podziemia, skupiało też w swoich rękach najcenniejszą [[Osobowe źródło informacji|agenturę]], którą często przejęto z innych pionów operacyjnych |
Biuro Studiów, a także podległe mu Inspektoraty II, rozpracowywało czołowych działaczy podziemia, skupiało też w swoich rękach najcenniejszą [[Osobowe źródło informacji|agenturę]], którą często przejęto z innych pionów operacyjnych SB. W związku z tym Biuro Studiów wyposażono w wiele szczególnych, i prawdopodobnie nieujętych do końca w dokumentach normatywnych, uprawnień<ref>[[Sławomir Cenckiewicz]], [[Piotr Gontarczyk]]: ''SB a Lech Wałęsa. Przyczynek do biografii'', [[IPN]] Warszawa 2008, s. 138</ref>. Przykładowo, agenturę Biura Studiów i Inspektoratów II w ewidencji Biura „C” rejestrowano także jako „zabezpieczenia” lub osoby rozpracowywane, czyli figurantów. Biuro Studiów konspirowało też część swoich działań przed innymi pionami SB, udzielając im fałszywych informacji. W ramach tzw. korespondencji koordynacyjnej, na pytanie o cennego [[tajny współpracownik|TW]] zarówno Biuro Studiów, jak i Inspektoraty II odpowiadały często, że dana osoba jest rozpracowywana (figurant) lub też w ogóle nie znajduje się w ich zainteresowaniu. Tuż przed upadkiem systemu, w 1989, Inspektoraty II zostały połączone z dawnymi [[Departament IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych|Wydziałami IV WUSW]] zajmującymi się zwalczaniem [[Kościół katolicki w Polsce|Kościoła katolickiego]]. Powstał wówczas [[Departament Studiów i Analiz MSW|Departament Studiów i Analiz]] (w centrali) i Wydziały Studiów i Analiz (na szczeblu województw). W 1989 zniszczono część dokumentacji Biura Studiów SB MSW i Departamentu Studiów i Analiz MSW. |
||
odpowiadały często, że dana osoba jest rozpracowywana (figurant) lub też w ogóle nie znajduje się w ich zainteresowaniu. Tuż przed upadkiem systemu, w [[1989|1989 r.]], Inspektoraty II zostały połączone z dawnymi [[Departament IV Ministerstwa Spraw Wewnętrznych|Wydziałami IV WUSW]] zajmującymi się zwalczaniem [[Kościół katolicki w Polsce|Kościoła katolickiego]]. Powstał wówczas [[Departament Studiów i Analiz MSW|Departament Studiów i Analiz]] (w centrali) i Wydziały Studiów i Analiz (na szczeblu województw). W [[1989|1989 r.]] zniszczono zasadniczą część dokumentacji Biura Studiów SB MSW i Departamentu Studiów i Analiz MSW. Jednak niektórzy funkcjonariusze tych pionów SB przywłaszczali sobie i wynosili poza resort najcenniejszą dokumentację na temat agentury dawnego Biura Studiów, Inspektoratów II i Wydziałów IV |
|||
W strukturze Biura Studiów znajdowały się trzy wydziały<ref>[[Paweł Piotrowski]]: |
W strukturze Biura Studiów znajdowały się trzy wydziały<ref>[[Paweł Piotrowski]]: [http://new-arch.rp.pl/artykul/551914.html ''Biuro studiów szczególnych''], "[[Rzeczpospolita (gazeta)|Rzeczpospolita]]" z 11 czerwca 2005</ref>: |
||
# '''Wydział I''' - zajmował się rozpoznawaniem m.in. członków władz [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"|"Solidarności |
# '''Wydział I''' - zajmował się rozpoznawaniem m.in. członków władz [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"|"Solidarności, |
||
# '''Wydział II''' - prowadził działania w sprawie operacyjnej "Zenit" (w jej ramach rozpracowywano samego [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsę]]), |
# '''Wydział II''' - prowadził działania w sprawie operacyjnej "Zenit" (w jej ramach rozpracowywano samego [[Lech Wałęsa|Lecha Wałęsę]]), |
||
# '''Wydział III''' - zajmował się konspiracyjną [[Tymczasowa Komisja Koordynacyjna|Tymczasową Komisją Koordynacyjną]] [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"|NSZZ "Solidarność"]]. |
# '''Wydział III''' - zajmował się konspiracyjną [[Tymczasowa Komisja Koordynacyjna|Tymczasową Komisją Koordynacyjną]] [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"|NSZZ "Solidarność"]]. |
||
== Zobacz też == |
|||
[[Służba Bezpieczeństwa PRL#Upadek PRL i ostatnie lata działalności SB|Ostatnie lata Służby Bezpieczeństwa PRL]] |
[[Służba Bezpieczeństwa PRL#Upadek PRL i ostatnie lata działalności SB|Ostatnie lata Służby Bezpieczeństwa PRL]] |
||
{{Przypisy}} |
|||
<references/> |
|||
[[Kategoria:Służba Bezpieczeństwa PRL]] |
[[Kategoria:Służba Bezpieczeństwa PRL]] |
Wersja z 11:59, 25 mar 2009
Biuro Studiów Służby Bezpieczeństwa PRL – jednostka organizacyjna MSW, która funkcjonowała w latach 1982-1989. Jej zadaniem było "wypracowanie strategii, taktyki, form i metod działania oraz koordynacja działań" MSW w stosunku do polskiej opozycji demokratycznej. W Biurze Studiów Służby Bezpieczeństwa pracowało, w zależności od okresu, od 80 do 100 funkcjonariuszy, którzy wcześniej wyróżnili się osiągnięciami w pracy operacyjnej.
Początkowo Biuro Studiów posiadało tylko jedną ekspozyturę terenową - Inspektorat II w Gdańsku (od marca 1982), zajmujący się głównie Lechem Wałęsą, ale również "kontrolą operacyjną" Andrzeja Gwiazdy oraz Anny Walentynowicz. Począwszy od 1987, analogiczne inspektoraty powstały w kilku innych miastach Polski, m.in. we Wrocławiu, gdzie zajmowano się głównie rozpracowywaniem kierownictwa Solidarności Walczącej.
Biuro Studiów, a także podległe mu Inspektoraty II, rozpracowywało czołowych działaczy podziemia, skupiało też w swoich rękach najcenniejszą agenturę, którą często przejęto z innych pionów operacyjnych SB. W związku z tym Biuro Studiów wyposażono w wiele szczególnych, i prawdopodobnie nieujętych do końca w dokumentach normatywnych, uprawnień[1]. Przykładowo, agenturę Biura Studiów i Inspektoratów II w ewidencji Biura „C” rejestrowano także jako „zabezpieczenia” lub osoby rozpracowywane, czyli figurantów. Biuro Studiów konspirowało też część swoich działań przed innymi pionami SB, udzielając im fałszywych informacji. W ramach tzw. korespondencji koordynacyjnej, na pytanie o cennego TW zarówno Biuro Studiów, jak i Inspektoraty II odpowiadały często, że dana osoba jest rozpracowywana (figurant) lub też w ogóle nie znajduje się w ich zainteresowaniu. Tuż przed upadkiem systemu, w 1989, Inspektoraty II zostały połączone z dawnymi Wydziałami IV WUSW zajmującymi się zwalczaniem Kościoła katolickiego. Powstał wówczas Departament Studiów i Analiz (w centrali) i Wydziały Studiów i Analiz (na szczeblu województw). W 1989 zniszczono część dokumentacji Biura Studiów SB MSW i Departamentu Studiów i Analiz MSW.
W strukturze Biura Studiów znajdowały się trzy wydziały[2]:
- Wydział I - zajmował się rozpoznawaniem m.in. członków władz [[Niezależny Samorządny Związek Zawodowy "Solidarność"|"Solidarności,
- Wydział II - prowadził działania w sprawie operacyjnej "Zenit" (w jej ramach rozpracowywano samego Lecha Wałęsę),
- Wydział III - zajmował się konspiracyjną Tymczasową Komisją Koordynacyjną NSZZ "Solidarność".
Zobacz też
Ostatnie lata Służby Bezpieczeństwa PRL
- ↑ Sławomir Cenckiewicz, Piotr Gontarczyk: SB a Lech Wałęsa. Przyczynek do biografii, IPN Warszawa 2008, s. 138
- ↑ Paweł Piotrowski: Biuro studiów szczególnych, "Rzeczpospolita" z 11 czerwca 2005