Jerzy Jazłowiecki: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
Mathiasrex (dyskusja | edycje) kat. |
||
Linia 40: | Linia 40: | ||
{{DEFAULTSORT:Jazłowiecki, Jerzy}} |
{{DEFAULTSORT:Jazłowiecki, Jerzy}} |
||
[[Kategoria:Kandydaci do polskiego tronu elekcyjnego]] |
|||
[[Kategoria:Wojewodowie ruscy]] |
[[Kategoria:Wojewodowie ruscy]] |
||
[[Kategoria:Wojewodowie podolscy]] |
[[Kategoria:Wojewodowie podolscy]] |
Wersja z 18:54, 16 lip 2009
Jerzy Jazłowiecki herbu Abdank (ur. 1510, zm. 8 marca 1575) – hetman wielki koronny w latach 1569-1575, hetman polny koronny w 1569, wojewoda podolski od 1567 , ruski od 1569, kasztelan kamieniecki od 1564, starosta czerwonogrodzki od 1544, kamieniecki od 1547, lubaczowski i latyczowski od 1566, chmielnicki od 1571, śniatyński od 1573.
Działalność polityczna i wojskowa
Początkowo używał nazwiska Monasterski, dopiero od 1547 pisał się Jazłowicki.To on dokonał przebudowy zamku w Jazłowcu. Wychowywał się na dworze biskupa krakowskiego Piotra Tomickiego, lecz już wkrótce rozpoczął karierę wojskową, szkoląc się pod okiem Jana Tarnowskiego i Mikołaja Kamienieckiego. Już w 1528 wsławił się jako rotmistrz królewski w bitwie z Tatarami pod Kamieńcem, w tym też roku wziął udział w wyprawie na Oczaków, gdzie dostał się do niewoli tureckiej, z której został uwolniony w 1533. W 1546 przeszedł na kalwinizm, pozamykał w swoich dobrach kościoły i wypędził dominikanów.
Wielkorotnie posłował na sejm. Był zwolennikiem unii polsko-litewskiej. W 1564 schwytał przekradającego się do Węgier hospodara mołdawskiego Stefana Tomżę, którego odesłał do Lwowa, gdzie ten został ścięty.
23 kwietnia 1564 pojechał z poselstwem do sułtana Sulejmana Wspaniałego.
W 1569 został hetmanem polnym koronnym. Na tym stanowisku przeprowadził gruntowna reorganizację obrony potocznej. Przekształcił oddziały ciężkozbrojnej jazdy w wojsko o przewadze rot lekkozbrojnych. Wprowadził oddziały kozackie do piechoty. Podczas bezkrólewia 1572, zataił fakt śmierci króla Zygmunta Augusta i odebrał przysięgę wierności od hospodara mołdawskiego Jana Srogiego. W 1573 podpisał elekcję Henryka Walezego. Część szlachty popierała jego kandydaturę do korony polskiej jako jednego z siedmiu "Piastów", wysuniętą przez kasztelana gnieźnieńskiego Jana Tomickiego. Sułtan Selim II doradzał też szlachcie jego kandydaturę, obok kandydatur marszałka wielkiego koronnego Jana Firleja i prymasa Jakuba Uchańskiego. W czasie drugiego bezkrólewia bezskutecznie próbował wysunąć kandydaturę czeskiego magnata Wilhelma von Rosenberga.
Jerzy Jazłowiecki zmarł w 1575 roku. Po śmierci ojca Jazłowiec objął syn Mikołaj Jazłowiecki, który poszedł w ślady swego ojca, biorąc udział w wyprawie Batorego na Moskwę.
Rodzina
W zawartym małżeństwie z Elżbietą Tarło (córką Jana Tarły) pozostawił siedmioro dzieci:
- 1. Mikołaja,
- 2. Michała,
- 3. Andrzeja
- 4. Hieronima
- 5. Annę,
- 6. Jadwigę
- 7. Katarzynę Jazłowiecką.
- Kandydaci do polskiego tronu elekcyjnego
- Wojewodowie ruscy
- Wojewodowie podolscy
- Kasztelanowie kamienieccy
- Starostowie śniatyńscy
- Starostowie czerwonogrodzcy
- Starostowie chmielniccy
- Starostowie lubaczowscy
- Starostowie latyczowscy
- Posłowie na Sejm I Rzeczypospolitej
- Dyplomaci I Rzeczypospolitej
- Rotmistrzowie królewscy
- Kalwinizm w Polsce
- Jazłowieccy
- Urodzeni w 1510
- Zmarli w 1575