Mały Lodowy Szczyt: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
ToSter (dyskusja | edycje)
rozbudowa, źródła/przypisy
ToSter (dyskusja | edycje)
opis grafiki
Linia 10: Linia 10:
| pierwsze wejście zimą =
| pierwsze wejście zimą =
| grafika = Dolina Starolesna, Maly Lodowy Szczyt.jpg
| grafika = Dolina Starolesna, Maly Lodowy Szczyt.jpg
| opis grafiki =
| opis grafiki = Widok od strony Doliny Staroleśnej, po lewej Zbójnickie Turnie
| kod mapy = SVK Tatry
| kod mapy = SVK Tatry
| pozycja opisu =
| pozycja opisu =

Wersja z 11:46, 29 wrz 2009

{{{nazwa}}}
{{{nazwa oryginalna}}}
Ilustracja
Widok od strony Doliny Staroleśnej, po lewej Zbójnickie Turnie
Państwo

 Słowacja

Położenie

{{{położenie}}}

Pasmo

Tatry, Karpaty

Wysokość

2461 m n.p.m.

Położenie na mapie brak
Mapa konturowa brak
Brak mapy: SVK Tatry
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie świata
Mapa konturowa świata
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|}
Widok na Mały Lodowy Szczyt i Ostry Szczyt z Doliny Jaworowej

Mały Lodowy Szczyt (słow. Široká veža, Červená veža, niem. Roter Turm, Breiter Turm, węg. Vörös-torony, Széles-torony) – zbudowany z granitu masyw (2461 m n.p.m.) w głównej grani Tatr.

Topografia

Od zachodu sąsiaduje z Ostrym Szczytem (Ostrý štít), od którego rozdzielają go przełęcze Zbójnicka Ławka (Zbojnické sedlo) i Biała Ławka (Biela lávka), pomiędzy którymi wznoszą się trzy Zbójnickie Turnie (Zbojnícké veže) oraz Zbójnicki Kopiniak (Zbojnícka kopa). Na północy Mały Lodowy Szczyt graniczy z Lodową Kopą (Malý Ľadový štít) – rozdziela je dostępna dla turystów Lodowa Przełęcz (Sedielko, 2372 m). Lodowa Kopa należy już do masywu Lodowego Szczytu. Północne ściany grani Małego Lodowego Szczytu opadają w kierunku Doliny Jaworowej (Javorová dolina), a dokładnie w kierunku Doliny Zadniej Jaworowej.

W północno-wschodnim zakończeniu szczytowej grani położony jest zwornikowe wzniesienie – Harnaski Zwornik (od głównego wierzchołka oddzielony Harnaskim Karbikiem), od którego odchodzi w kierunku południowo-wschodnim boczna grań rozdzielająca doliny Staroleśną (Veľká Studená dolina) i Małej Zimnej Wody (Malá Studená dolina). W grani tej najbliżej szczytu znajduje się dostępna dla turystów przełęcz Czerwona Ławka (Priečne sedlo), z której jest poprowadzona łatwa, chociaż nieoznakowana, droga na szczyt. Dalej w grani tej znajdują się Pośrednia Grań, Kościoły i Rywociny. Grań północna, opadająca na Lodową Przełęcz, zawiera kilka niewybitnych obiektów, od Harnaskiego Zwornika są to kolejno: Harnaskie Wrótka, Harnaski Kopiniak, Harnaska Ławka (ok. 2400 m), Harnaska Turnia (ok. 2410 m), Wyżnia Harnaska Szczerbina, Harnaskie Zęby, Niżnia Harnaska Szczerbina i Harnaskie Czuby.

Historia i nazewnictwo

Mały Lodowy Szczyt jest stosunkowo dobrze dostępny dla turystów z przewodnikiem, natomiast dla taterników interesująca jest jego ściana południowa opadająca do Doliny Staroleśnej. Po raz pierwszy pokonana została w 1912 przez Władysława Kulczyńskiego (juniora) i Mieczysława Świerza z towarzyszami. Istotne drogi poprowadzili w 1932 Stanisław Motyka i Jan Sawicki.

Obecna nazwa Małego Lodowego Szczytu powstała w końcu XIX wieku. Masyw określany był najpierw mieszaną łacińsko-niemiecką nazwą Mons Pessulanus der Riegelberg (nazwa z panoramy Tatr Georga Buchholtza, 1717), czyli Ryglowa góra. Nazwa ta pochodziła od legend opowiadających o skarbach ukrytych za siedmioma zamknięciami (ryglami) – prawdopodobnie ostatnim z nich miał być Mały Lodowy Szczyt. Później szczyt określano niemiecką nazwą Roter Flossturm lub Roter Flussturm (Góra czerwonego koryta rzecznego), pochodzącą od zabarwionego czerwonymi skałami żlebu po północno-zachodniej stronie masywu. Nazwa ta nie przyjęła się, szczyt nazwano Szeroką Turnią i do dziś tak brzmi jej słowackie miano. Rodowód obecnej polskiej nazwy jest nieznany, być może powstała na skutek pomyłki. Słowacy określają ją sąsiednią Lodową Kopę (Malý Ľadový štít), co bywa źródłem nieporozumień i może mieć poważne skutki w razie błędnej lokalizacji wypadku. Podobna sytuacja występuje w przypadku Lodowej Przełęczy i Śnieżnej Przełęczy (Ľadové sedlo).

Bibliografia

Szablon:Bibliografia start

  1. Grzegorz Barczyk, Ryszard Jakubowski (red.), Adam Piechowski, Grażyna Żurawska: Bedeker tatrzański. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2000. ISBN 83-01-13184-5.
  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka Encyklopedia Tatrzańska. Poronin: Wydawnictwo Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.

Szablon:Bibliografia stop