Teologia dogmatyczna: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
TXiKiBoT (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: ja:教義学
Paterm (dyskusja | edycje)
m WP:SK, poprawa linków, drobne redakcyjne
Linia 1: Linia 1:
{{Źródła}}
'''Teologia dogmatyczna''' - główna gałąź [[teologia|teologii]] czerpiąca [[objawienie]] z [[Pismo Święte|Pisma Świętego]] i [[tradycja|tradycji]]. Teologia dogmatyczna bada w sposób rozumowy wszystkie główne zagadnienia [[doktryna|doktryny]] [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]].
'''Teologia dogmatyczna''' - główna gałąź [[teologia|teologii chrześcijańskiej]] czerpiąca [[objawienie]] z [[Pismo Święte|Pisma Świętego]] i [[tradycja|tradycji]]. Teologia dogmatyczna bada w sposób rozumowy wszystkie główne zagadnienia [[doktryna|doktryny]] [[chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]].


== Etymologia ==
== Etymologia ==
[[Etymologia|Etymologicznie]] słowo '''''dógma dpn. dógmatos''''' pochodzi z [[język grecki|języka greckiego]] i oznacza: "postanowienie władzy zwierzchniej miasta-państwa; teza obowiązująca wszystkich adeptów danej szkoły filozoficznej". Słowo dogma pochodzi od '''''dokeín''''' co oznacza: "wydawać się (dobrym), mniemać, wierzyć".
[[Etymologia|Etymologicznie]] słowo '''''dógma dpn. dógmatos''''' pochodzi z [[język grecki|języka greckiego]] i oznacza: "postanowienie władzy zwierzchniej miasta-państwa; teza obowiązująca wszystkich adeptów danej szkoły filozoficznej". Słowo dogma pochodzi od '''''dokeín''''' co oznacza: "wydawać się (dobrym), mniemać, wierzyć".


[[Dogmat]] jest zasadą teologiczną objętą [[kanon|kanonem]] [[wiara|wiary]] i podaną przez Kościół do wierzenia jako niewzruszona [[prawda]], nie podlegająca [[Krytyka Kościoła katolickiego|krytyce]] ani [[dyskusja|dyskusji]]. Teologia dogmatyczna wyznaje zasadę, że poza dogmatem istnieje tylko [[herezja]], więc nawet w przypadku [[ekumenizm|ekumenizmu]] nie jest możliwe, aby [[Kościół katolicki]] zrezygnował z jakiegokolwiek dogmatu.
[[Dogmat]] jest zasadą teologiczną objętą [[kanon]]em [[wiara|wiary]] i podaną przez Kościół do wierzenia jako niewzruszona [[prawda]], nie podlegająca [[Krytyka Kościoła katolickiego|krytyce]] ani [[dyskusja|dyskusji]]. Teologia dogmatyczna wyznaje zasadę, że poza dogmatem istnieje tylko [[herezja]], więc nawet w przypadku [[ekumenizm]]u nie jest możliwe, aby [[Kościół katolicki]] zrezygnował z jakiegokolwiek dogmatu.


== Podział dogmatyki ==
== Podział dogmatyki ==
Termin dogmatyka pojawił się w [[XVII]] w., posłużył się nim po raz pierwszy luterański teolog [[Georg Calixt]].
Termin dogmatyka pojawił się w [[XVII wiek|XVII]] w., posłużył się nim po raz pierwszy luterański teolog [[Georg Calixt]].


Szczegółowe działy teologii dogmatycznej:
Szczegółowe działy teologii dogmatycznej:
Linia 14: Linia 15:


== Dogmatyka po Soborze Watykańskim II. ==
== Dogmatyka po Soborze Watykańskim II. ==
Na [[Sobór Watykański II|Soborze Watykańskim II]] do zakresu dogmatyki zaliczono [[biblistyka|tematykę biblijną]] łączącą się z historią zbawienia, interpretacje objawienia zawarte w dziełach [[patrystyka|patrystyki wschodniej]] i zachodniej, a także spekulatywne wyjaśnianie tajemnicy zbawienia na wzór św. [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Akwinu]] w powiązaniu z [[liturgia|liturgią]] i całością życia Kościoła oraz dzieje [[dogmat|dogmatów]] i sposobów ich teologicznego objaśniania na tle historii Kościoła. Wydobywszy z objawienia określone [[prawda|prawdy]], dogmatyka uwypukla w nich elementy istotne, powtarzające się po wielekroć i ustala ich jednolite sformułowanie. Posługuje się klasyczną metodą [[scholastyka (filozofia)|scholastyczną]], oraz tzw. metodą pozytywną, gdy uwzględnia w pierwszym rzędzie [[Biblia|treści biblijne]] i [[patrystyka|patrystyczne]]; sięga też do polemiki, a obecnie nierzadko prezentuje nastawienie [[ekumenizm|ekumeniczne]].
Na [[Sobór Watykański II|Soborze Watykańskim II]] do zakresu dogmatyki zaliczono [[biblistyka|tematykę biblijną]] łączącą się z historią zbawienia, interpretacje objawienia zawarte w dziełach [[patrystyka|patrystyki wschodniej]] i zachodniej, a także spekulatywne wyjaśnianie tajemnicy zbawienia na wzór św. [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Akwinu]] w powiązaniu z [[liturgia|liturgią]] i całością życia Kościoła oraz dzieje [[dogmat]]ów i sposobów ich teologicznego objaśniania na tle historii Kościoła. Wydobywszy z objawienia określone [[prawda|prawdy]], dogmatyka uwypukla w nich elementy istotne, powtarzające się po wielekroć i ustala ich jednolite sformułowanie. Posługuje się klasyczną metodą [[scholastyka (filozofia)|scholastyczną]], oraz tzw. metodą pozytywną, gdy uwzględnia w pierwszym rzędzie [[Biblia|treści biblijne]] i [[patrystyka|patrystyczne]]; sięga też do polemiki, a obecnie nierzadko prezentuje nastawienie [[ekumenizm|ekumeniczne]].


== Współczesna dogmatyka ==
== Współczesna dogmatyka ==


Współczesną dogmatykę charakteryzuje zwrot od [[abstrakcja|abstrakcyjnej]] optyki [[Esencjalizm|esencjalnej]] ku ujęciom egzystencjalno-antropologicznym, dokonujący się pod wpływem tzw. nowej [[teologia|teologii]] ([[Karl Rahner]], [[Henri de Lubac]], [[Jean Daniélou]], [[Yves Congar]], [[Romano Guardini]], [[Hans Urs von Balthasar]], [[Marie-Dominique Chenu]]), oraz dążenie do syntetyzowania ujęć w duchu chrystocentryzmu (obok Rahnera [[Alfons Nossol]], [[Lucjan Balter]] i [[Martin Schmaus]]).
Współczesną dogmatykę charakteryzuje zwrot od [[abstrakcja|abstrakcyjnej]] optyki [[Esencjalizm|esencjalnej]] ku ujęciom egzystencjalno-antropologicznym, dokonujący się pod wpływem tzw. nowej [[teologia|teologii]] ([[Karl Rahner]], [[Henri de Lubac]], [[Jean Daniélou]], [[Yves Congar]], [[Romano Guardini]], [[Hans Urs von Balthasar]], [[Marie-Dominique Chenu]]), oraz dążenie do syntetyzowania ujęć w duchu chrystocentryzmu (obok Rahnera [[Alfons Nossol]], [[Lucjan Balter]] i [[Martin Schmaus]]).


Osobną dziedzinę stanowi historia [[dogmat|dogmatów]] badająca powstawanie i rozwój poszczególnych [[dogmat|dogmatów]].
Osobną dziedzinę stanowi historia [[dogmat]]ów badająca powstawanie i rozwój poszczególnych [[dogmat]]ów.




[[Kategoria:Teologia chrześcijańska]]
[[Kategoria:Teologia chrześcijańska]]
[[Kategoria:dogmatyka|*]]
[[Kategoria:Dogmatyka|*]]
[[Kategoria:eschatologia]]
[[Kategoria:Eschatologia]]


[[bg:Догматика]]
[[bg:Догматика]]

Wersja z 13:28, 19 paź 2009

Szablon:Źródła Teologia dogmatyczna - główna gałąź teologii chrześcijańskiej czerpiąca objawienie z Pisma Świętego i tradycji. Teologia dogmatyczna bada w sposób rozumowy wszystkie główne zagadnienia doktryny chrześcijańskiej.

Etymologia

Etymologicznie słowo dógma dpn. dógmatos pochodzi z języka greckiego i oznacza: "postanowienie władzy zwierzchniej miasta-państwa; teza obowiązująca wszystkich adeptów danej szkoły filozoficznej". Słowo dogma pochodzi od dokeín co oznacza: "wydawać się (dobrym), mniemać, wierzyć".

Dogmat jest zasadą teologiczną objętą kanonem wiary i podaną przez Kościół do wierzenia jako niewzruszona prawda, nie podlegająca krytyce ani dyskusji. Teologia dogmatyczna wyznaje zasadę, że poza dogmatem istnieje tylko herezja, więc nawet w przypadku ekumenizmu nie jest możliwe, aby Kościół katolicki zrezygnował z jakiegokolwiek dogmatu.

Podział dogmatyki

Termin dogmatyka pojawił się w XVII w., posłużył się nim po raz pierwszy luterański teolog Georg Calixt.

Szczegółowe działy teologii dogmatycznej:

angelologia, chrystologia połączona z soteriologią, demonologia, eklezjologia, eschatologia, hamartiologia, kairologia, mariologia, pneumatologia, protologia, sakramentologia i trynitologia.

Dogmatyka po Soborze Watykańskim II.

Na Soborze Watykańskim II do zakresu dogmatyki zaliczono tematykę biblijną łączącą się z historią zbawienia, interpretacje objawienia zawarte w dziełach patrystyki wschodniej i zachodniej, a także spekulatywne wyjaśnianie tajemnicy zbawienia na wzór św. Tomasza z Akwinu w powiązaniu z liturgią i całością życia Kościoła oraz dzieje dogmatów i sposobów ich teologicznego objaśniania na tle historii Kościoła. Wydobywszy z objawienia określone prawdy, dogmatyka uwypukla w nich elementy istotne, powtarzające się po wielekroć i ustala ich jednolite sformułowanie. Posługuje się klasyczną metodą scholastyczną, oraz tzw. metodą pozytywną, gdy uwzględnia w pierwszym rzędzie treści biblijne i patrystyczne; sięga też do polemiki, a obecnie nierzadko prezentuje nastawienie ekumeniczne.

Współczesna dogmatyka

Współczesną dogmatykę charakteryzuje zwrot od abstrakcyjnej optyki esencjalnej ku ujęciom egzystencjalno-antropologicznym, dokonujący się pod wpływem tzw. nowej teologii (Karl Rahner, Henri de Lubac, Jean Daniélou, Yves Congar, Romano Guardini, Hans Urs von Balthasar, Marie-Dominique Chenu), oraz dążenie do syntetyzowania ujęć w duchu chrystocentryzmu (obok Rahnera Alfons Nossol, Lucjan Balter i Martin Schmaus).

Osobną dziedzinę stanowi historia dogmatów badająca powstawanie i rozwój poszczególnych dogmatów.