Dobra biskupie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m poprawa linków |
m szablon |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Źródła}} |
|||
'''Dobra [[Biskup|biskupie]]''' |
'''Dobra [[Biskup|biskupie]]''' |
||
Linia 18: | Linia 19: | ||
Zarząd dóbr nie był skomplikowany - z zasady były wydzierżawiane na krótkie okresy (najczęściej 3 lata). Sposób gospodarowania określany był w kontrakcie a kontrole przeprowadzano na zasadzie [[Lustracja|lustracji]] |
Zarząd dóbr nie był skomplikowany - z zasady były wydzierżawiane na krótkie okresy (najczęściej 3 lata). Sposób gospodarowania określany był w kontrakcie a kontrole przeprowadzano na zasadzie [[Lustracja|lustracji]] |
||
i porównaniu [[Inwentarz|inwentarzy]]. Najczęściej dzierżawcami byli duchowni. Czasami poddzierżawiano dobra. |
i porównaniu [[Inwentarz|inwentarzy]]. Najczęściej dzierżawcami byli duchowni. Czasami poddzierżawiano dobra. |
||
[[Kategoria:Urbanistyka]] |
[[Kategoria:Urbanistyka]] |
||
[[Kategoria:Historia gospodarcza]] |
[[Kategoria:Historia gospodarcza]] |
Wersja z 23:34, 10 sty 2010
Szablon:Źródła Dobra biskupie
Dobra stołowe biskupów - mniejsze lub większe posiadłości nadane przywilejami przez książąt i królów, zakupione od osób świeckich lub osadzane po wykarczowaniu lasu (tzw. osadzone na surowym korzeniu) najczęściej lokowane na prawie niemieckim (magdeburskim) lub przenoszone z prawa polskiego. Najczęściej zorganizowane w klucze. Dochód był przeznaczony na potrzeby biskupa i jego diecezji.
Dobra kapitulne (kapituły) najczęściej dzieliły się na:
- majątek wspólny kapituły - dobra chlebowe (villae panum) - dochody do podziału między członków kapituły
- majątek seminarium duchownego
- majątek poszczególnych prałatur i kanonikatów
- majątek samej katedry - kościoła metropolitalnego
- wsie prestymonialne (głównie proboszcza kościoła metropolitalnego),
- wsie gracjalne (będące własnością biskupa lub pochodzące z innych dóbr kościelnych )
Taki podział dóbr pozwalał członkom kapituły uczestniczyć w podziale dochodów. Im wyższy urząd tym większe uprawnienia do majątku.
Na dochody z dóbr składały się opłaty wnoszone z ról uprawnych (od łana - miara pow.) przez mieszkańców, sołtysów i dzierżawców folwarków w postaci dziesięciny snopowej, czynszu płaconego w gotówce i innych świadczeń. Zarząd dóbr nie był skomplikowany - z zasady były wydzierżawiane na krótkie okresy (najczęściej 3 lata). Sposób gospodarowania określany był w kontrakcie a kontrole przeprowadzano na zasadzie lustracji i porównaniu inwentarzy. Najczęściej dzierżawcami byli duchowni. Czasami poddzierżawiano dobra.