Jan IV Szczęśliwy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Xqbot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: bs:Ivan IV, kralj Portugala; zmiany kosmetyczne
ArthurBot (dyskusja | edycje)
m robot dodaje: cs:Jan IV. Portugalský
Linia 50: Linia 50:
[[bs:Ivan IV, kralj Portugala]]
[[bs:Ivan IV, kralj Portugala]]
[[ca:Joan IV de Portugal]]
[[ca:Joan IV de Portugal]]
[[cs:Jan IV. Portugalský]]
[[da:Johan 4. af Portugal]]
[[da:Johan 4. af Portugal]]
[[de:Johann IV. (Portugal)]]
[[de:Johann IV. (Portugal)]]

Wersja z 19:04, 14 lut 2010

Szablon:Władca kraju infobox

Jan IV Szczęśliwy lub Odnowiciel (port. João IV o Restaurador (ur. 19 marca 1604, zm. 6 listopada 1656) - pierwszy król Portugalii z rodzimej dynastii Bragança po odzyskaniu niepodległości w 1640. Był wnukiem Katarzyny, księżnej Bragança, która w 1580 próbowała zasiąść na tronie kraju po wygaśnięciu dynastii Aviz.

Urodził się w Vila Viçosa i po śmierci swego ojca Teodósio II w 1630 został księciem Bragança. W 1633 ożenił się z Ludwiką de Guzman (1613-1666), najstarszą córką Juana Manuela Péreza de Guzman - hiszpańskiego księcia Medina-Sidonia. W czasie antyhiszpańskiego powstania 1 grudnia 1640 przeciwko Filipowi III Habsburgowi został jednogłośnie jako prawowity dziedzic wyniesiony na tron przez lud portugalski.

Jego intronizacja doprowadziła do wojny z Hiszpanią, która zakończyła się uznaniem portugalskiej niezależności dopiero za rządów jego następcy w 1668. W czasie wojny trzydziestoletniej Portugalia podpisała 2 przymierza z Francją (1 czerwca 1641) i Szwecją (sierpień 1641), ale jej udział ograniczał się do walk z Hiszpanią oraz holenderskimi najazdami w granicach swych kolonii.

Na Półwyspie Iberyjskim hiszpańska inwazja została rozbita pod Montijo w 1644 r. Za granicą Holendrzy zajęli jednak Malakkę w styczniu 1641, a sułtan Omanu zajął Maskat w 1648. Do 1654 większość Brazylii była z powrotem w rękach portugalskich i przestała być holenderską kolonią. W 1656 Holendrzy zajęli jednak Kolombo wraz z całym Cejlonem (dzisiejsza Sri Lanka).

Jan był mecenasem muzyki i sztuki. Sam także pisał dosyć udane utwory muzyczne. W czasie swych rządów zgromadził jedną z największych na świecie bibliotek, zniszczoną potem w czasie trzęsienia ziemi w 1755.

Król zmarł pozostawiając tron synowi, który panował jako Alfons VI, a jego żona była regentką. Potomstwo Jan IV i Ludwiki:

Szablon:Władca-Portugalia