Franciszek Mróz: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
kat. |
poprawiony link do miki |
||
| Linia 13: | Linia 13: | ||
| miejsce śmierci = [[Kraków]] [[Więzienie Montelupich]] |
| miejsce śmierci = [[Kraków]] [[Więzienie Montelupich]] |
||
| służba od = 1932-1933 oraz 1939-1950 |
| służba od = 1932-1933 oraz 1939-1950 |
||
| jednostki = 1932-1933 [[26 Pułk Piechoty (II RP)]] - plutonowy; 1942-1945 [[Armia Krajowa]], 1946-1947 [[Wolność i Niezawisłość]]; 1947-1950 oddział por [[Józef Mika|Józefa Miki]] |
| jednostki = 1932-1933 [[26 Pułk Piechoty (II RP)]] - plutonowy; 1942-1945 [[Armia Krajowa]], 1946-1947 [[Wolność i Niezawisłość]]; 1947-1950 oddział por [[Józef Mika (żołnierz)|Józefa Miki]] |
||
| siły zbrojne = [[Wojsko Polskie II RP]] |
| siły zbrojne = [[Wojsko Polskie II RP]] |
||
| stanowiska = |
| stanowiska = |
||
| Linia 28: | Linia 28: | ||
===1946-1950=== |
===1946-1950=== |
||
Po zakończeniu działań wojennych początkowo ujawnia się, zostaje za działalność konspiracyjną awansowany do stopnia chorążego oraz odznaczony [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]]. Zagrożony aresztowaniem postanawia się ukrywać. W lecie 1946 roku organizuje oddział Zrzeszenia [[Wolność i Niezawisłość]], podporządkowany [[Józef Kuraś|Józefowi Kurasiowi ''Ogniowi'']]. Na skutek aresztowań pod koniec 1946 i ujawnień w ramach [[Amnestia w 1947 roku|amnestii 1947 roku]] oddział przestaje istnieć. Mróz ukrywa się na własną rękę, po czym w październiku 1947 roku kontaktuje się z por. [[Józef Mika|Józefem Miką]] z pobliskiego [[Gruszów (powiat myślenicki)|Gruszowa]]. Razem z Tadeuszem Lenartem oraz Emilem Przeciszowskim tworzą czteroosobowy oddział partyzancki. Mimo usilnych starań miejscowych oddziałów [[Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego|KBW]], [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]], [[Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej|ORMO]] i [[Milicja Obywatelska|MO]] oddział utrzymuje się w terenie do 1950 roku. Dopiero wprowadzenie do grupy agenta [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]] podającego się za łącznika z Zachodem pozwala [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]] przeprowadzić w październiku 1950 operację w wyniku, której Mróz i [[Józef Mika|Mika]] zostają aresztowani a Przeciszowski z Lenartem giną w walce. Agentem wprowadzonym do grupy był [[Marian Reniak]], który wydaje później swoje wspomnienia z tej akcji ("Człowiek stamtąd") przedstawiając, zgodnie z wytycznymi komunistycznej propagandy, partyzantów jako pospolitych bandytów. |
Po zakończeniu działań wojennych początkowo ujawnia się, zostaje za działalność konspiracyjną awansowany do stopnia chorążego oraz odznaczony [[Krzyż Walecznych|Krzyżem Walecznych]]. Zagrożony aresztowaniem postanawia się ukrywać. W lecie 1946 roku organizuje oddział Zrzeszenia [[Wolność i Niezawisłość]], podporządkowany [[Józef Kuraś|Józefowi Kurasiowi ''Ogniowi'']]. Na skutek aresztowań pod koniec 1946 i ujawnień w ramach [[Amnestia w 1947 roku|amnestii 1947 roku]] oddział przestaje istnieć. Mróz ukrywa się na własną rękę, po czym w październiku 1947 roku kontaktuje się z por. [[Józef Mika (żołnierz)|Józefem Miką]] z pobliskiego [[Gruszów (powiat myślenicki)|Gruszowa]]. Razem z Tadeuszem Lenartem oraz Emilem Przeciszowskim tworzą czteroosobowy oddział partyzancki. Mimo usilnych starań miejscowych oddziałów [[Korpus Bezpieczeństwa Wewnętrznego|KBW]], [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]], [[Ochotnicza Rezerwa Milicji Obywatelskiej|ORMO]] i [[Milicja Obywatelska|MO]] oddział utrzymuje się w terenie do 1950 roku. Dopiero wprowadzenie do grupy agenta [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]] podającego się za łącznika z Zachodem pozwala [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|UB]] przeprowadzić w październiku 1950 operację w wyniku, której Mróz i [[Józef Mika|Mika]] zostają aresztowani a Przeciszowski z Lenartem giną w walce. Agentem wprowadzonym do grupy był [[Marian Reniak]], który wydaje później swoje wspomnienia z tej akcji ("Człowiek stamtąd") przedstawiając, zgodnie z wytycznymi komunistycznej propagandy, partyzantów jako pospolitych bandytów. |
||
===Proces i egzekucja=== |
===Proces i egzekucja=== |
||
Po aresztowaniu Mróz poddawany jest torturom. W trakcie procesu sędzia [[Wojskowe sądy rejonowe|Wojskowego Sądu Rejonowego]] w Krakowie nie zezwala na przesłuchanie 18 świadków wezwanych przez obrońcę, m.in. rodzin żydowskich oraz sowieckich żołnierzy, uciekinierów z niemieckiej niewoli ukrywanych w czasie wojny przez Mroza. Sądzony jest razem z [[Józef Mika|Miką]], wyrok w ich sprawie zapada 12 maja 1951 roku, obydwaj zostają skazani na karę śmierci. Obydwaj zostają rozstrzelani w [[Więzienie Montelupich|Więzieniu Montelupich]] w [[Kraków|Krakowie]] 25 czerwca 1951 roku. Pochowano ich w jednym grobie na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]]. |
Po aresztowaniu Mróz poddawany jest torturom. W trakcie procesu sędzia [[Wojskowe sądy rejonowe|Wojskowego Sądu Rejonowego]] w Krakowie nie zezwala na przesłuchanie 18 świadków wezwanych przez obrońcę, m.in. rodzin żydowskich oraz sowieckich żołnierzy, uciekinierów z niemieckiej niewoli ukrywanych w czasie wojny przez Mroza. Sądzony jest razem z [[Józef Mika (żołnierz)|Miką]], wyrok w ich sprawie zapada 12 maja 1951 roku, obydwaj zostają skazani na karę śmierci. Obydwaj zostają rozstrzelani w [[Więzienie Montelupich|Więzieniu Montelupich]] w [[Kraków|Krakowie]] 25 czerwca 1951 roku. Pochowano ich w jednym grobie na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]]. |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 22:18, 30 mar 2010
| UWAGA: Błąd parametru {{{rodzaj wojsk}}}=lądowe, kawaleria, marynarka, lotnictwo Ten parametr może przyjmować jedynie wartości:
| |
| Ilustracja | |
| chorąży | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki |
1932-1933 26 Pułk Piechoty (II RP) - plutonowy; 1942-1945 Armia Krajowa, 1946-1947 Wolność i Niezawisłość; 1947-1950 oddział por Józefa Miki |
Franciszek Mróz ps. Żółw, Bóbr, Dziadek, Halniak (ur. 10 grudnia 1910 w Skrzynce stracony 25 czerwca 1951 w Więzieniu Montelupich w Krakowie) - uczestnik kampanii wrześniowej, żołnierz partyzantki antyhitlerowskiej i antykomunistycznej.
Lata międzywojenne
Mieszkał w Skrzynce prowadząc niewielkie gospodarstwo rolne razem ze swoją matką. Ukończył 4 klasy szkoły powszechnej, ale ponadprzeciętne zdolności i samokształcenie pozwoliły mu zdobyć wiedzę, znacznie przewyższającą formalne wykształcenie. W latach 1932-1933 odbywał służbę wojskową w 26 Pułku Piechoty we Lwowie poszerzając swoje zainteresowania, gdzie m.in. chodził do lwowskich teatrów i oper co zaowocowało, po powrocie do domu, zorganizowaniem chóru i amatorskiego teatru w rodzinnej Skrzynce. Jako pierwszy w okolicy założył winnicę, sprowadzając mrozoodporne sadzonki ze Szwecji.
1939-1945
Walczył w kampanii wrześniowej w stopniu plutonowego. Po powrocie do rodzinnej wsi rozpoczyna działalność konspiracyjną, gromadząc broń i amunicję. W roku 1942 organizuje jeden z pierwszych oddziałów dywersyjnych na ziemi myślenickiej, wchodzący w skład AK
1946-1950
Po zakończeniu działań wojennych początkowo ujawnia się, zostaje za działalność konspiracyjną awansowany do stopnia chorążego oraz odznaczony Krzyżem Walecznych. Zagrożony aresztowaniem postanawia się ukrywać. W lecie 1946 roku organizuje oddział Zrzeszenia Wolność i Niezawisłość, podporządkowany Józefowi Kurasiowi Ogniowi. Na skutek aresztowań pod koniec 1946 i ujawnień w ramach amnestii 1947 roku oddział przestaje istnieć. Mróz ukrywa się na własną rękę, po czym w październiku 1947 roku kontaktuje się z por. Józefem Miką z pobliskiego Gruszowa. Razem z Tadeuszem Lenartem oraz Emilem Przeciszowskim tworzą czteroosobowy oddział partyzancki. Mimo usilnych starań miejscowych oddziałów KBW, UB, ORMO i MO oddział utrzymuje się w terenie do 1950 roku. Dopiero wprowadzenie do grupy agenta UB podającego się za łącznika z Zachodem pozwala UB przeprowadzić w październiku 1950 operację w wyniku, której Mróz i Mika zostają aresztowani a Przeciszowski z Lenartem giną w walce. Agentem wprowadzonym do grupy był Marian Reniak, który wydaje później swoje wspomnienia z tej akcji ("Człowiek stamtąd") przedstawiając, zgodnie z wytycznymi komunistycznej propagandy, partyzantów jako pospolitych bandytów.
Proces i egzekucja
Po aresztowaniu Mróz poddawany jest torturom. W trakcie procesu sędzia Wojskowego Sądu Rejonowego w Krakowie nie zezwala na przesłuchanie 18 świadków wezwanych przez obrońcę, m.in. rodzin żydowskich oraz sowieckich żołnierzy, uciekinierów z niemieckiej niewoli ukrywanych w czasie wojny przez Mroza. Sądzony jest razem z Miką, wyrok w ich sprawie zapada 12 maja 1951 roku, obydwaj zostają skazani na karę śmierci. Obydwaj zostają rozstrzelani w Więzieniu Montelupich w Krakowie 25 czerwca 1951 roku. Pochowano ich w jednym grobie na Cmentarzu Rakowickim.
Zobacz też
Bibliografia
- Apolonia Ptak "Prawem wilka"
- Kazimierz Kowalski, Piotr Przęczek "Z dziejów Dobczyc" część 9, 12, 15, 19, 20, 24 (miesięcznik "Tapeta")
- Władysław Banach "Nastały krwawe dni"
- Filip Musiał "Skazani na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Krakowie 1946-1955"
- Marian Reniak "Człowiek stamtąd"