Andrzej Dobosz: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Filmografia |
m WP:SK, drobne redakcyjne |
||
Linia 19: | Linia 19: | ||
Najbardziej znany jako filozof z filmu fabularnego [[Marek Piwowski|Marka Piwowskiego]] ''[[Rejs (film)|Rejs]]''. Wystąpił też w epizodycznych rolach m.in. w filmach ''[[Trzeba zabić tę miłość]]'', ''[[Trzecia część nocy]]'', ''[[Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny)|Stawiam na Tolka Banana]]'' oraz ''[[Ryś (film 2007)|Ryś]]'', gdzie nawiązał do postaci z filmu ''Rejs''. |
Najbardziej znany jako filozof z filmu fabularnego [[Marek Piwowski|Marka Piwowskiego]] ''[[Rejs (film)|Rejs]]''. Wystąpił też w epizodycznych rolach m.in. w filmach ''[[Trzeba zabić tę miłość]]'', ''[[Trzecia część nocy]]'', ''[[Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny)|Stawiam na Tolka Banana]]'' oraz ''[[Ryś (film 2007)|Ryś]]'', gdzie nawiązał do postaci z filmu ''Rejs''. |
||
W |
W 1974 r. wyjechał do [[Francja|Francji]], gdzie mieszka do dziś. W latach 1994–2008 prowadził w [[Paryż]]u polską księgarnię<ref>W okresie działania była to jedna z dwu polskich księgarni w Paryżu. Księgarnia powstała, gdy [[Kazimierz Romanowicz]], por. artylerii z armii gen. [[Władysław Anders|Władysława Andersa]], przeszedł na emeryturę i zamknął swoją księgarnię, sprzedając swoje książki - Marek Brzeziński wywiad z Andrzejem Doboszem, [[Radio France Internationale|RFI]] </ref> ([[język francuski|fran.]] ''Librairie Dobosz'') położoną w [[Dzielnica Łacińska|Dzielnicy Łacińskiej]] nieopodal [[Katedra Notre-Dame w Paryżu|katedry Notre-Dame]]. |
||
Był felietonistą |
Był felietonistą „[[Współczesność|Współczesności]]”, „[[Tygodnik Powszechny|Tygodnika Powszechnego]]”. Od 2007 r. prezentował też krótkie felietony w [[Polskie Radio Program III|Programie III]] [[Polskie Radio|Polskiego Radia]], od 2009 r. – felietony poświęcone książkom w dzienniku „[[Rzeczpospolita (czasopismo)|Rzeczpospolita]]”. |
||
== Inwigilacja przez SB == |
== Inwigilacja przez SB == |
||
Ze względu na aktywność w środowisku pisarzy (uczestnik spotkań w kawiarni [[Państwowy Instytut Wydawniczy|PIW]]-u przy |
Ze względu na aktywność w środowisku pisarzy (uczestnik spotkań w kawiarni [[Państwowy Instytut Wydawniczy|PIW]]-u przy „opozycyjnym” stoliku [[Antoni Słonimski|Antoniego Słonimskiego]], doktorant [[Leszek Kołakowski|Leszka Kołakowskiego]], członek [[Klub Krzywego Koła|Klubu Krzywego Koła]] i przyjaciel [[Jan Józef Lipski|Jana Józefa Lipskiego]], członek [[Związek Literatów Polskich|ZLP]]) w latach 60. trafił przy okazji inwigilacji Słonimskiego pod obserwację [[Służba Bezpieczeństwa Ministerstwa Spraw Wewnętrznych|Służby Bezpieczeństwa]] (jako figurantowi, czyli osobie śledzonej, nadano mu pseudonim Smentek)<ref> Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, IPN 0204/1203, t. 8. Porównaj też: Konrad Rokicki, ''Partyjni, obojętni, opozycyjni. Środowisko literatów w latach 1956-1970'' [w:] ''Aparat bezpieczeństwa wobec środowisk literackich 1956–1989'', pod red. Andrzeja Chojnowskiego i Sebastiana Ligarskiego, Warszawa 2008 (w druku) </ref>. Materiały dotyczące inwigilacji Andrzeja Dobosza zniszczono, odpisy pozostają jedynie w teczkach dotyczących innych osób lub materiałach dotyczących środowiska literatów. W 2005 r. otrzymał od [[Instytut Pamięci Narodowej|IPN]] status poszkodowanego (tj. osoby represjonowanej przez system komunistyczny w Polsce). |
||
== Twórczość == |
== Twórczość == |
||
* ''Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia'' (felietony; Puls [[1993 w literaturze|1993]], ISBN 1-85917-014-5) |
* ''Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia'' (felietony; Puls [[1993 w literaturze|1993]], ISBN 1-85917-014-5) |
||
* ''O kapeluszu'' (opowiadanie; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej [[1999 w literaturze|1999]], ISBN 83-227-1393-2; seria: |
* ''O kapeluszu'' (opowiadanie; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej [[1999 w literaturze|1999]], ISBN 83-227-1393-2; seria: „Współczesne Opowiadania Polskie”) |
||
* ''Generał w bibliotece'' (felietony; [[Wydawnictwo Literackie]] [[2001 w literaturze|2001]], ISBN 83-08-03101-3; wydanie 2 zmienione: Świat Literacki [[2007 w literaturze|2007]], ISBN 978-83-60318-29-4) |
* ''Generał w bibliotece'' (felietony; [[Wydawnictwo Literackie]] [[2001 w literaturze|2001]], ISBN 83-08-03101-3; wydanie 2 zmienione: Świat Literacki [[2007 w literaturze|2007]], ISBN 978-83-60318-29-4) |
||
* ''Ogrody i śmietniki'' (felietony; Towarzystwo |
* ''Ogrody i śmietniki'' (felietony; Towarzystwo „Więź” [[2008 w literaturze|2008]], ISBN 978-83-60356-58-6) |
||
== Filmografia == |
== Filmografia == |
||
* [[1970 w filmie|1970]]: ''[[Rejs (film)|Rejs]]'' |
* [[1970 w filmie|1970]]: ''[[Rejs (film)|Rejs]]'' – filozof |
||
* [[1971 w filmie|1971]]: ''[[Trzecia część nocy]]'' |
* [[1971 w filmie|1971]]: ''[[Trzecia część nocy]]'' – karmiciel wszy |
||
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Kwiat paproci (film)|Kwiat paproci]]'' |
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Kwiat paproci (film)|Kwiat paproci]]'' – ksiądz kanonik, gość zjazdu |
||
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Poślizg (film)|Poślizg]]'' |
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Poślizg (film)|Poślizg]]'' – mężczyzna w autobusie |
||
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Trzeba zabić tę miłość]]'' |
* [[1972 w filmie|1972]]: ''[[Trzeba zabić tę miłość]]'' – mężczyzna wezwany przed komisję ds. uchylających się od pracy |
||
* [[1973 w filmie|1973]]: ''[[Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny)|Stawiam na Tolka Banana]]'' |
* [[1973 w filmie|1973]]: ''[[Stawiam na Tolka Banana (serial telewizyjny)|Stawiam na Tolka Banana]]'' – pacjent u dentysty (odcinek 7) |
||
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Ryś (film 2007)|Ryś]]'' |
* [[2007 w filmie|2007]]: ''[[Ryś (film 2007)|Ryś]]'' – dobosz |
||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
||
Linia 46: | Linia 45: | ||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
||
* [http://www.rfi.fr/actupl/articles/090/article_1522.asp Marek Brzeziński, ''Andrzej Dobosz zamyka księgarnię'', RFI] |
* [http://www.rfi.fr/actupl/articles/090/article_1522.asp Marek Brzeziński, ''Andrzej Dobosz zamyka księgarnię'', RFI] |
||
* [http://picasaweb.google.pl/mariuszkubik.kmarius/2009SeriaPortretyAndrzejDobosz1935# Andrzej Dobosz |
* [http://picasaweb.google.pl/mariuszkubik.kmarius/2009SeriaPortretyAndrzejDobosz1935# Andrzej Dobosz – fotogaleria] |
||
* {{filmpolski|imię|118186}} |
* {{filmpolski|imię|118186}} |
||
* {{filmweb|osoba|6578}} |
* {{filmweb|osoba|6578}} |
||
{{DEFAULTSORT:Dobosz, Andrzej}} |
{{DEFAULTSORT:Dobosz, Andrzej}} |
||
[[Kategoria:Polscy pisarze współcześni]] |
[[Kategoria:Polscy pisarze współcześni]] |
||
[[Kategoria:Polscy aktorzy]] |
[[Kategoria:Polscy aktorzy]] |
Wersja z 15:11, 5 kwi 2010
Andrzej Dobosz (ur. 31 sierpnia 1935 r. w Warszawie) – polski krytyk literacki, felietonista, aktor nieprofesjonalny.
Najbardziej znany jako filozof z filmu fabularnego Marka Piwowskiego Rejs. Wystąpił też w epizodycznych rolach m.in. w filmach Trzeba zabić tę miłość, Trzecia część nocy, Stawiam na Tolka Banana oraz Ryś, gdzie nawiązał do postaci z filmu Rejs.
W 1974 r. wyjechał do Francji, gdzie mieszka do dziś. W latach 1994–2008 prowadził w Paryżu polską księgarnię[1] (fran. Librairie Dobosz) położoną w Dzielnicy Łacińskiej nieopodal katedry Notre-Dame.
Był felietonistą „Współczesności”, „Tygodnika Powszechnego”. Od 2007 r. prezentował też krótkie felietony w Programie III Polskiego Radia, od 2009 r. – felietony poświęcone książkom w dzienniku „Rzeczpospolita”.
Inwigilacja przez SB
Ze względu na aktywność w środowisku pisarzy (uczestnik spotkań w kawiarni PIW-u przy „opozycyjnym” stoliku Antoniego Słonimskiego, doktorant Leszka Kołakowskiego, członek Klubu Krzywego Koła i przyjaciel Jana Józefa Lipskiego, członek ZLP) w latach 60. trafił przy okazji inwigilacji Słonimskiego pod obserwację Służby Bezpieczeństwa (jako figurantowi, czyli osobie śledzonej, nadano mu pseudonim Smentek)[2]. Materiały dotyczące inwigilacji Andrzeja Dobosza zniszczono, odpisy pozostają jedynie w teczkach dotyczących innych osób lub materiałach dotyczących środowiska literatów. W 2005 r. otrzymał od IPN status poszkodowanego (tj. osoby represjonowanej przez system komunistyczny w Polsce).
Twórczość
- Pustelnik z Krakowskiego Przedmieścia (felietony; Puls 1993, ISBN 1-85917-014-5)
- O kapeluszu (opowiadanie; Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 1999, ISBN 83-227-1393-2; seria: „Współczesne Opowiadania Polskie”)
- Generał w bibliotece (felietony; Wydawnictwo Literackie 2001, ISBN 83-08-03101-3; wydanie 2 zmienione: Świat Literacki 2007, ISBN 978-83-60318-29-4)
- Ogrody i śmietniki (felietony; Towarzystwo „Więź” 2008, ISBN 978-83-60356-58-6)
Filmografia
- 1970: Rejs – filozof
- 1971: Trzecia część nocy – karmiciel wszy
- 1972: Kwiat paproci – ksiądz kanonik, gość zjazdu
- 1972: Poślizg – mężczyzna w autobusie
- 1972: Trzeba zabić tę miłość – mężczyzna wezwany przed komisję ds. uchylających się od pracy
- 1973: Stawiam na Tolka Banana – pacjent u dentysty (odcinek 7)
- 2007: Ryś – dobosz
- ↑ W okresie działania była to jedna z dwu polskich księgarni w Paryżu. Księgarnia powstała, gdy Kazimierz Romanowicz, por. artylerii z armii gen. Władysława Andersa, przeszedł na emeryturę i zamknął swoją księgarnię, sprzedając swoje książki - Marek Brzeziński wywiad z Andrzejem Doboszem, RFI
- ↑ Archiwum Instytutu Pamięci Narodowej, IPN 0204/1203, t. 8. Porównaj też: Konrad Rokicki, Partyjni, obojętni, opozycyjni. Środowisko literatów w latach 1956-1970 [w:] Aparat bezpieczeństwa wobec środowisk literackich 1956–1989, pod red. Andrzeja Chojnowskiego i Sebastiana Ligarskiego, Warszawa 2008 (w druku)