Uzębienie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
→Typy uzębienia: Lofodontyzm |
m dodanie daty do szablonu, zmiany kosmetyczne |
||
| Linia 4: | Linia 4: | ||
Na uzębienie danego osobnika składa się łuk zębowy górny (''arcus dentalis superior'') i łuk zębowy dolny (''arcus dentalis inferior''). |
Na uzębienie danego osobnika składa się łuk zębowy górny (''arcus dentalis superior'') i łuk zębowy dolny (''arcus dentalis inferior''). |
||
U niektórych gatunków zęby są elementem [[Dymorfizm płciowy|dymorfizmu płciowego]]{{fakt}}. Układ zębów danego gatunku określa [[wzór zębowy]]. |
U niektórych gatunków zęby są elementem [[Dymorfizm płciowy|dymorfizmu płciowego]]{{fakt|data=2010-06}}. Układ zębów danego gatunku określa [[wzór zębowy]]. |
||
== Typy uzębienia == |
== Typy uzębienia == |
||
Typy uzębienia wyróżniane w zależności od: |
Typy uzębienia wyróżniane w zależności od: |
||
kształtu i wielkości zębów: |
kształtu i wielkości zębów: |
||
*[[Homodontyzm|uzębienie homodontyczne]] |
* [[Homodontyzm|uzębienie homodontyczne]] |
||
*[[Heterodontyzm|uzębienie heterodontyczne]] |
* [[Heterodontyzm|uzębienie heterodontyczne]] |
||
budowy koron zębowych: |
budowy koron zębowych: |
||
*[[Sekodontyzm|uzębienie sekodontyczne]] - guzki zębów policzkowych tworzone przez [[Szkliwo (anatomia)|szkliwo]] o ostrych krawędziach. np [[drapieżne]], [[owadożerne]] |
* [[Sekodontyzm|uzębienie sekodontyczne]] - guzki zębów policzkowych tworzone przez [[Szkliwo (anatomia)|szkliwo]] o ostrych krawędziach. np [[drapieżne]], [[owadożerne]] |
||
*[[Lofodontyzm|uzębienie lofodontyczne]] - guzki zębów policzkowych ukształtowane w figury zwane jarzem (''lophi'') np u [[koniowate|koniowatych]] |
* [[Lofodontyzm|uzębienie lofodontyczne]] - guzki zębów policzkowych ukształtowane w figury zwane jarzem (''lophi'') np u [[koniowate|koniowatych]] |
||
*[[Bunodontyzm|uzębienie bunodontyczne]] - guzki zaokrąglone, niewysokie. np [[wszystkożerne]] |
* [[Bunodontyzm|uzębienie bunodontyczne]] - guzki zaokrąglone, niewysokie. np [[wszystkożerne]] |
||
*[[Selenodontyzm|uzębienie selenodontyczne]] - guzki tępe w postaci półksiężyca. np [[przeżuwacze]] |
* [[Selenodontyzm|uzębienie selenodontyczne]] - guzki tępe w postaci półksiężyca. np [[przeżuwacze]] |
||
częstotliwości wymiany zębów: |
częstotliwości wymiany zębów: |
||
*[[Monofiodontyzm|uzębienie monofiodontyczne]] |
* [[Monofiodontyzm|uzębienie monofiodontyczne]] |
||
*[[Difiodontyzm|uzębienie difiodontyczne]] |
* [[Difiodontyzm|uzębienie difiodontyczne]] |
||
*[[Polifiodontyzm|uzębienie polifiodontyczne]] |
* [[Polifiodontyzm|uzębienie polifiodontyczne]] |
||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{Bibliografia start}} |
{{Bibliografia start}} |
||
#{{cytuj książkę |nazwisko = Komosińska|imię= Halina | nazwisko2= Podsiadło | imię2= Elżbieta | tytuł= Ssaki kopytne : przewodnik | data=2002 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13806-8 | strony=}} |
# {{cytuj książkę |nazwisko = Komosińska|imię= Halina | nazwisko2= Podsiadło | imię2= Elżbieta | tytuł= Ssaki kopytne : przewodnik | data=2002 | wydawca=Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn=83-01-13806-8 | strony=}} |
||
#{{cytuj książkę | nazwisko=Kowalski | imię=Kazimierz |
# {{cytuj książkę | nazwisko=Kowalski | imię=Kazimierz |
||
| tytuł=Ssaki, zarys teriologii | rok=1971 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa }} |
| tytuł=Ssaki, zarys teriologii | rok=1971 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa }} |
||
#{{cytuj książkę | nazwisko= Krysiak | imię=Kazimierz | nazwisko2= Świeżyński | imię2=Krzysztof| tytuł= Anatomia zwierząt. T. 2 | data=2008 | wydawca=PWN| miejsce=Warszawa | isbn=978-83-01-13544-7}} |
# {{cytuj książkę | nazwisko= Krysiak | imię=Kazimierz | nazwisko2= Świeżyński | imię2=Krzysztof| tytuł= Anatomia zwierząt. T. 2 | data=2008 | wydawca=PWN| miejsce=Warszawa | isbn=978-83-01-13544-7}} |
||
{{Bibliografia stop}} |
{{Bibliografia stop}} |
||
Wersja z 01:20, 18 cze 2010
Uzębienie (łac. dentitio) - zespół wszystkich zębów występujących w jamie ustnej jednego osobnika. Cechy uzębienia są charakterystycznymi cechami taksonów, szczególnie istotnymi w paleozoologii przy badaniach materiału kopalnego.
Na uzębienie danego osobnika składa się łuk zębowy górny (arcus dentalis superior) i łuk zębowy dolny (arcus dentalis inferior).
U niektórych gatunków zęby są elementem dymorfizmu płciowego[potrzebny przypis]. Układ zębów danego gatunku określa wzór zębowy.
Typy uzębienia
Typy uzębienia wyróżniane w zależności od:
kształtu i wielkości zębów:
budowy koron zębowych:
- uzębienie sekodontyczne - guzki zębów policzkowych tworzone przez szkliwo o ostrych krawędziach. np drapieżne, owadożerne
- uzębienie lofodontyczne - guzki zębów policzkowych ukształtowane w figury zwane jarzem (lophi) np u koniowatych
- uzębienie bunodontyczne - guzki zaokrąglone, niewysokie. np wszystkożerne
- uzębienie selenodontyczne - guzki tępe w postaci półksiężyca. np przeżuwacze
częstotliwości wymiany zębów:
Bibliografia
- Halina Komosińska, Elżbieta Podsiadło: Ssaki kopytne : przewodnik. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. ISBN 83-01-13806-8.
- Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
- Kazimierz Krysiak, Krzysztof Świeżyński: Anatomia zwierząt. T. 2. Warszawa: PWN, 2008. ISBN 978-83-01-13544-7.