Płaszczki

Himantura granulata

Manta

Ogończa

Płaszczki – ogólna nazwa chrzęstnoszkieletowych ryb morskich (z wyjątkiem słodkowodnej rodziny Potamotrygonidae) o płaskim, dyskowatym kształcie ciała. Do płaszczek zaliczane są drętwy, ogończe, raje, manty i orlenie.

Cechy charakterystyczne

• ciało silnie grzbietobrzusznie spłaszczone, z szerokimi, silnie rozwiniętymi, zachodzącymi swoją podstawą na głowę płetwami piersiowymi, ułożonymi w płaszczyźnie poziomej, tworzącymi z całym ciałem kształt rombu lub dysku
• otwory skrzelowe (tzw. tryskawki) i oczy na wierzchniej (grzbietowej) stronie ciała
• pięć (jedynie u Hexatrygonidae - sześć) par szczelin skrzelowych na dolnej stronie ciała
• brak płetwy odbytowej
• zęby tępe, zwykle w kilku rzędach, przystosowane do miażdżenia pokarmu w odróżnieniu od rekinów, które mają zęby ostre, przystosowane do cięcia
• prawdopodobnie większość gatunków posiada elektroreceptory
• niektóre potrafią wytwarzać prąd elektryczny (drętwy)
• u wielu gatunków ogon zakończony kolcem jadowym, często z haczykami (ogończe)
• w większości jajorodne, niektóre gatunki żyworodne (kilka wytwarza rodzaj łożyska)

Rozprzestrzenione w ciepłych i tropikalnych wodach całego świata. Zwykle prowadzą przydenny, często nocny tryb życia. Niektóre zakopują się w podłożu.

Niektóre gatunki są niebezpieczne dla człowieka (ogończe - niebezpieczeństwo skaleczenia kolcem jadowym - taka płaszczka zabiła Steve'a Irwina, drętwy - niebezpieczeństwo porażenia prądem elektrycznym), chociaż ataki z ich strony zdarzają się wyjątkowo rzadko, zwykle na skutek nadepnięcia lub nieostrożnego zbliżenia.

Systematyka

Systematyka płaszczek nie jest jednoznaczna. W tradycyjnych klasyfikacjach ryby spodouste dzielone były na rekinokształtne (Galeiformes) i płaszczkokształtne (Rajiformes). Według dzisiejszej wiedzy płaszczki to ryby z rzędów: orleniokształtne, rajokształtne i drętwokształtne.

Ciekawostki

Po przebiciu kolcem ogończy zginął znany australijski przyrodnik i prezenter telewizyjny Steve Irwin.

Zobacz też

• Rekiny
• Spodouste

Linki zewnętrzne

• Płaszczki słodkowodne