MS-DOS

MS-DOS

Producent	Microsoft
Architektura	{{{architektura}}}
Pierwsze wydanie	{{{pierwsze wydanie}}}
Aktualna wersja	Wersja wbudowana w Windows- 8.0, wersja samodzielna - 6.22
Jądro	{{{jądro}}}
Środowisko pracy	{{{środowisko pracy}}}
Licencja
Poprzednik	{{{starsza wersja}}}
Następca	{{{nowsza wersja}}}
Strona internetowa

{{System operacyjny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | commons = | pierwsze wydanie = | środowisko pracy = | jądro = | nowsza wersja = | architektura = | starsza wersja = Nieznane pola: "środowisko", "rodzina", "system", "kernel", "data", "rozmiar" oraz "distrowatch".

MS-DOS (ang. Microsoft Disk Operating System) to system operacyjny stworzony przez firmę Microsoft na podstawie nabytego przez nią kodu źródłowego systemu QDOS (ang. Quick and Dirty Operating System - napisany szybko i na brudno system operacyjny) stworzonego przez Seattle Computers. Jest to wersja systemu operacyjnego DOS przeznaczona dla komputerów IBM-PC.

MS-DOS 6.x w języku niemieckim

Choć MS-DOS sam w sobie jest środowiskiem tekstowym, rolę graficznej nakładki działającej na nim spełniać miał DOS Shell oraz wczesne wersje systemu Microsoft Windows. Od rozwiązań Microsoftu bardziej popularny okazał się jednak Norton Commander – napisany poza firmą Microsoft dosowy menedżer plików, korzystający z tzw. semigrafiki środowiska tekstowego DOS. Istniały także inne programy, np. 1dir, XTree. Późniejsze wersje Windows (od 3.0 wzwyż w linii systemów 9x, kończącej się systemem Millennium Edition) stawały się coraz bardziej samodzielnymi systemami operacyjnymi, tworząc odrębną własną platformę programistyczną. Jednak wszystkie systemy tej linii startowały z poziomu DOS i były z nim zgodne w dół.

Firma Microsoft oficjalnie zaprzestała rozwoju MS-DOS jako samodzielnego systemu. Ostatnia samodzielna wersja nosi numer 6.22. MS-DOS (oznaczony jako 7, 7.1 i 8.0) jest bazą, na której zbudowane były systemy Windows 9x/Millenium, stanowiąc ich integralną część i dlatego nie był sprzedawany jako oddzielny produkt.

W 1993 roku, wraz z wydaniem systemu Microsoft Windows NT, Microsoft zrezygnował z używania MS-DOS jako podstawy systemów operacyjnych z linii NT. Usunięcie systemu MS-DOS z Microsoft Windows było trudnym krokiem (szczególnie w wersjach systemu przeznaczonych dla użytkowników końcowych), gdyż wiele istniejących programów, wśród nich wiele gier, było zaprojektowanych wyłącznie dla systemu DOS. Dlatego Microsoft utrzymywał dwie linie systemów: Windows 9x / Windows Millenium oraz linię Windows NT. W Windows Millenium system MS-DOS został ukryty przed użytkownikiem – bez odpowiednich modyfikacji nie istniała możliwość uruchomienia samego środowiska tekstowego przy starcie systemu. Od wersji Microsoft Windows XP nie są już wydawane systemy bazujące na MS-DOS. Mimo braku MS-DOS w nowszych systemach, nadal można korzystać z niektórych jego poleceń po uruchomieniu interpretera poleceń instrukcją cmd).

Ważniejsze polecenia MS-DOS

polecenie	opis
<litera>:	zmiana bieżącego dysku (np. a:)
dir	wyświetlenie zawartości bieżącego katalogu lub wyszukanie pliku o danym formacie albo nazwie np. dir *.txt
cd <folder>	zmiana bieżącego katalogu (np. cd windows)
copy <nazwa pliku> <miejsce docelowe>	kopiowanie plików (np. copy c:\command.com c:\windows\command.com)
del(lub erase) <nazwa pliku>	usuwanie pliku (np. del c:\config.sys); erase jest używane w usuwaniu wielu plików
ren(lub rename) <nazwa pliku> <nowa nazwa>	zmiana nazwy pliku (np. ren c:\config.sys c:\config1.sys)
move <nazwa> <miejsce docelowe>	przenoszenie pliku lub folderu (np. move c:\command.com c:\windows\command.com)
md(lub mkdir) <nazwa>	tworzenie nowego katalogu (np. md c:\super)
rd(lub rmdir) <nazwa>	usuwanie istniejącego katalogu (np. rd c:\super)
attrib <parametr> <nazwa pliku>	nadawanie atrybutów (np. attrib -A c:\config.sys)
fdisk	polecenie zewnętrzne uruchamiające program zarządzania partycjami
format <litera>: <parametr>	formatowanie partycji (np. format c: /q)
vol <litera>:	wyświetlanie informacji o dysku (np. vol c:)
help	wyświetlenie skróconych opisów podstawowych poleceń
help <komenda>	wyświetlenie pomocy dotyczącej danego polecenie
date <rr-mm-dd>	wyświetlanie i ustawianie bieżącej daty (np. date 2006-07-02)
time <gg:mm:ss>	wyświetlanie i ustawianie czasu (np. time 16:25:30)
start <program>	uruchamia dany program
ver	wyświetlenie wersji systemu
mem	wyświetlanie informacji o pamięci
edit	uruchamia edytor tekstu
edlin <nazwa pliku>	uruchamia edytor tekstu
exit	zamyka cmd
cls	czyści ekran konsoli
qbasic	uruchamia edytor QBasic służący do programowania w języku BASIC

Historia

nie	1982
MS-DOS 2.0	10 MB	FAT12	nie	360kB	nie	nie	1983
MS-DOS 3.0	32 MB	FAT12	nie	360kB, 1.2MB	nie	nie	1984
MS-DOS 3.2	32 MB	FAT12	nie	1987
MS-DOS 4.0	2 GB	FAT12, FAT 16	720kB, 1.44MB	360kB, 1.2MB	nie	nie	1988
MS-DOS 5.0	2 GB	FAT12, FAT 16	720kB, 1.44MB, 2.88MB	360kB, 1.2MB	n
MS-DOS 6.2	2 GB	FAT12, FAT 16	720kB, 1.44MB, 2.88MB	360kB, 1.2MB	Doublespace	nie	1994
MS-DOS 6.21	2 GB
MS-DOS 6.22	2 GB	FAT12, FAT 16	720kB, 1.44MB, 2.88MB	360kB, 1.2MB	DriveSpace	nie	1994
MS-DOS 7.0 (Windows 95A)	2 GB	FAT12, FAT 16	720kB, 1.44MB, 2.88MB	360kB, 1.2MB	DriveSpace	nie (DOSLFN)	1995
MS-DOS 7.1x (Windows 95B/OSR2, 95C/OSR2.5, 98, i 98SE)	124.55 GB	FAT12, FAT 16, FAT 32	720kB, 1.44MB, 2.88MB	360kB, 1.2MB	DriveSpace w Windows 95, brak w Windows 98	nie (DOSLFN)	1996
MS-DOS 8.0 (Windows Me)	124.55 GB	FAT12, FAT 16, FAT 32	720kB, 1.44MB, 2.88MB	360kB, 1.2MB	nie	nie (DOSLFN)	2000

Konfiguracja

Cała konfiguracja MS-DOS znajduje się w zasadzie w 2 lub 3 plikach: CONFIG.SYS, AUTOEXEC.BAT oraz w nowszych systemach MSDOS.SYS. Plik CONFIG.SYS definiuje konfigurację systemu, natomiast plik AUTOEXEC.BAT pełnił funkcję ówczesnego Autostartu. Plik MSDOS.SYS był w samodzielnych wersjach systemu (do 6.22) plikiem binarnym zawierającym kod wykonywalny a dopiero później - tekstowym plikiem konfiguracyjnym.

Zobacz też

• DOS
• ROM-DOS
• PC-DOS

Linki zewnętrzne

• http://www.dosbrothers.com/ (pol.)
• http://www.pldos.pl/ (pol.)
• Historia MS-DOS (ang.)