Świadomość narodowa: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →W Polsce: lit. |
|||
| Linia 19: | Linia 19: | ||
Po [[Rozbiory Polski|rozbiorach Polski]] i upadku powstań narodowych w epoce rozwoju przemysłu i wsi natąpił dalszy wzrost świadomosci narodowej wsród chłopów oraz powstającej grupy robotników. Sprzyjało temu rosnące czytelnictwo oraz pojawienie się nowoczesnych nurtów politycznych, które podnosiły sprawę wyzwolenia narodowego ([[Ruch Narodowy|ruch narodowy]], [[Ruch ludowy|ludowy]] i częściowo socjalistyczny). Dużą rolę odegrał [[Kościół katolicki]] i [[kultura narodowa]] przenikająca granice zaborców. |
Po [[Rozbiory Polski|rozbiorach Polski]] i upadku powstań narodowych w epoce rozwoju przemysłu i wsi natąpił dalszy wzrost świadomosci narodowej wsród chłopów oraz powstającej grupy robotników. Sprzyjało temu rosnące czytelnictwo oraz pojawienie się nowoczesnych nurtów politycznych, które podnosiły sprawę wyzwolenia narodowego ([[Ruch Narodowy|ruch narodowy]], [[Ruch ludowy|ludowy]] i częściowo socjalistyczny). Dużą rolę odegrał [[Kościół katolicki]] i [[kultura narodowa]] przenikająca granice zaborców. |
||
W XIX wieku ukształtowała się polska |
W XIX wieku ukształtowała się polska nowoczsena więź [[naród|narodowa]]. |
||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
||
Wersja z 20:02, 20 gru 2010
Szablon:Integruj do Szablon:Integruj do
Świadomość narodowa to w wymiarze jednostkowym poczucie przynależności z określonym narodem, z kolei w wymiarze zbiorowym jest to poczucie więzi kulturowo-etnicznej ze świadomością ciągłości historycznej[1].
Dla rozwoju świadomości narodowej podstawowe znaczenie ma jedność pochodzenia, języka, kultury (w tym czasami religii), tradycji politycznej (przy braku tradycji politycznej mówimy o grupie narodowościowej) i zamieszkiwanie na wspólnym obszarze geograficznym[2].
W Polsce
W Polsce objęła początkowo szlachtę, potem mieszczaństwo a ostatecznie i chłopstwo[3].
Znaczny wzrost świadomości narodowej (odrębnej od świadomości przynależności państwowej) miał miejsce w epoce humanizmu i reformacji. Miały na to wpływ takie zjawiska jak ujednolicenie i wzrost znaczenia języka polskiego, prawna i ustrojowa unifikacja państwa, wzrost roli szlachty. Świadomość narodową posiedli w tej epoce w większości reprezentanci stanu szlacheckiego, znaczna część mieszczaństwa (być może większość) oraz wówczas niewielka grupa stanu chłopskiego. Zakończyła się polonizacja niemieckiego mieszczaństwa (z wyjątkiem miast Prus Królewskich)[4].
Podczas kontrreformacji zaczął się kształtować pogląd iż "Polak to katolik", odebrano innowiercom prawo piastowania urzędów.
Po rozbiorach Polski i upadku powstań narodowych w epoce rozwoju przemysłu i wsi natąpił dalszy wzrost świadomosci narodowej wsród chłopów oraz powstającej grupy robotników. Sprzyjało temu rosnące czytelnictwo oraz pojawienie się nowoczesnych nurtów politycznych, które podnosiły sprawę wyzwolenia narodowego (ruch narodowy, ludowy i częściowo socjalistyczny). Dużą rolę odegrał Kościół katolicki i kultura narodowa przenikająca granice zaborców.
W XIX wieku ukształtowała się polska nowoczsena więź narodowa.
Zobacz też
- państwo narodowe
- społeczeństwo obywatelskie
- świadomość społeczna
- społeczeństwo cywilne
- społeczeństwo polityczne
- ↑ Antonina Kłoskowska: Kultury narodowe u korzeni.
- ↑ Mały słownik antropologiczny. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- ↑ encyklopedia.interia.pl: Świadomość narodowa. [dostęp 23.11.2010].
- ↑ Rozkwit Polski za ostatnich Jagiellonów. W: Panorama dziejów Polski. Warszawa: Interpress, 1983, s. 56-57. ISBN 83-223-1969-X.