Intelligenzaktion Litzmannstadt: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Pernambuko (dyskusja | edycje) drobne redakcyjne |
Pernambuko (dyskusja | edycje) m źródła/przypisy |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Intelligenzaktion Litzmannstadt''' (pol. Akcja Inteligencja - Litzmanstadt) - kryptonim regionalnej akcji specjalnej przeprowadzonej przez Niemców w okupowanej Polsce w ramach tzw. [[Intelligenzaktion]] - "Akcji Inteligencja" będącej częścią wielkiego [[Generalny Plan Wschodni|Generalnego Planu Wschodniego]]. Akcja ta wymierzona w polską elitę intelektualną mieszkającą w regionie [[Łódź|łódzkim]] miała na celu jej całkowitą eliminację i była pierwszym krokiem do [[germanizacja|germanizacji]] tego regionu Polski po [[kampania wrześniowa|klęsce wrześniowej]]. Wymordowano w niej około 1 500 intelektualistów, urzędników oraz duchownych. W wyniku akcji przeprowadzonej miedzy 9 a 11 listopada [[1939]] niemiecka policja aresztowała około 1 500 osób. Pierwsza egzekucja ok. 40 osób odbyła się dzień później w lesie łagiewnickim i rozstrzelano w niej głównie łódzkich nauczycieli. Kolejne egzekucje odbyły się w dniach 21-30.11.1939 roku.<ref>"Martyrologium łódzkie. Przewodnik po Radogoszczu i Miejscach Pamięci Narodowej", Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, Łódź 2005</ref> |
'''Intelligenzaktion Litzmannstadt''' (pol. Akcja Inteligencja - Litzmanstadt) - kryptonim regionalnej akcji specjalnej przeprowadzonej przez Niemców w okupowanej Polsce w ramach tzw. [[Intelligenzaktion]] - "Akcji Inteligencja" będącej częścią wielkiego [[Generalny Plan Wschodni|Generalnego Planu Wschodniego]]. Akcja ta wymierzona w polską elitę intelektualną mieszkającą w regionie [[Łódź|łódzkim]] miała na celu jej całkowitą eliminację i była pierwszym krokiem do [[germanizacja|germanizacji]] tego regionu Polski po [[kampania wrześniowa|klęsce wrześniowej]]. Wymordowano w niej około 1 500 intelektualistów, urzędników oraz duchownych. W wyniku akcji przeprowadzonej miedzy 9 a 11 listopada [[1939]] niemiecka policja aresztowała na podstawie specjalnych list proskrypcyjnych tzw. "[[Sonderfahndungsbuch Polen]]" około 1 500 osób. Zatrzymanych umieszczano w obozie przejściowym, który Niemcy utworzyli w fabryce Arnolda Bayera w Rudzie Pabianickiej oraz w [[Radogoszcz (więzienie)|obozie w Radogoszczu]].<ref> "Proces norymberski. Zbrodniarze i ich ofiary", Muzeum Tradycji Niepodległościowych , Łódź 2006</ref> Okupacyjne [[Sondergericht|sądy doraźne]] w ciągu kilkuminutowej rozprawy orzekały wyroki śmierci. Pierwsza egzekucja ok. 40 osób odbyła się dzień później w lesie łagiewnickim i rozstrzelano w niej głównie łódzkich nauczycieli. Kolejne egzekucje odbyły się w dniach 21-30.11.1939 roku.<ref>"Martyrologium łódzkie. Przewodnik po Radogoszczu i Miejscach Pamięci Narodowej", Muzeum Tradycji Niepodległościowych w Łodzi, Łódź 2005</ref> |
||
==Ofiary akcji== |
==Ofiary akcji== |
||
Wersja z 10:47, 27 lut 2011
Intelligenzaktion Litzmannstadt (pol. Akcja Inteligencja - Litzmanstadt) - kryptonim regionalnej akcji specjalnej przeprowadzonej przez Niemców w okupowanej Polsce w ramach tzw. Intelligenzaktion - "Akcji Inteligencja" będącej częścią wielkiego Generalnego Planu Wschodniego. Akcja ta wymierzona w polską elitę intelektualną mieszkającą w regionie łódzkim miała na celu jej całkowitą eliminację i była pierwszym krokiem do germanizacji tego regionu Polski po klęsce wrześniowej. Wymordowano w niej około 1 500 intelektualistów, urzędników oraz duchownych. W wyniku akcji przeprowadzonej miedzy 9 a 11 listopada 1939 niemiecka policja aresztowała na podstawie specjalnych list proskrypcyjnych tzw. "Sonderfahndungsbuch Polen" około 1 500 osób. Zatrzymanych umieszczano w obozie przejściowym, który Niemcy utworzyli w fabryce Arnolda Bayera w Rudzie Pabianickiej oraz w obozie w Radogoszczu.[1] Okupacyjne sądy doraźne w ciągu kilkuminutowej rozprawy orzekały wyroki śmierci. Pierwsza egzekucja ok. 40 osób odbyła się dzień później w lesie łagiewnickim i rozstrzelano w niej głównie łódzkich nauczycieli. Kolejne egzekucje odbyły się w dniach 21-30.11.1939 roku.[2]
Ofiary akcji
W regionalnej akcji Intelligenzaktion w regionie łódzkim zginęli m.in.:
- Aleksy Rżewski - były prezydent Łodzi,
- Edward Dutkiewicz - prezes Zarządu Oddziału Grodzkiego Związku Nauczycielstwa Polskiego (ZNP),
- Tomasz Wasilewski - senator RP i prezes Oddziału (ZNP),
- Feliks Wołoszczuk - inspektor szkolnego,
- Jan Gertner - nauczyciel z Łodzi.
- Jan Ring - dyrektor Kolei Elektrycznych i prezes Oddziału Łódzkiego Związku Obrony Kresów Zachodnich,
- Wacław Lambrecht - urzednik Zarządu Miejskiego,
- Czesław Kowalski - sekretarz grodzki BBWR,
- Władysław Łuczakowski - członek Stronnictwa Ludowego.
- Karol Hiller - artysta malarz, prezes Klubu Demokratycznego w Łodzi,
- Aleksander Margolis - lekarz, działacz Bundu,
- Stefan Kulczyński - prezes Polskiego Związku Zawodowego Dziewiarzy,
- Władysław Wierzbicki - harcmistrz RP,
- Zygmunt Kłys - działacz społeczny z Pabianic