Soplówka jeżowata: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
Selso (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
188 284 edycje
popraw linku do commons, drobne redakcyjne
Selso (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
188 284 edycje
rozbudowa artykułu i szczególowe przypisy
Linia 17: Linia 17:
| commons = category:Hericium erinaceus
| commons = category:Hericium erinaceus
}}
}}
{{cechy taksonu|chroniony|jadalny}}
[[Plik:Hericium erinaceum on an old tree in Shave Wood, New Forest - geograph.org.uk - 254892.jpg|thumb|250px|Młody okaz soplówki jeżowatej]]
[[Plik:Hericium erinaceum on an old tree in Shave Wood, New Forest - geograph.org.uk - 254892.jpg|thumb|250px|Młody okaz soplówki jeżowatej]]


Linia 22: Linia 23:


=== Charakterystyka ===
=== Charakterystyka ===
; [[Owocnik]]: Kulisty lub poduchowaty, czasami strzechowaty, wielkości od 8-20 cm, ale dorastający nawet do 30 cm. W młodości jest biały, potem później białokremowy, żółtosiny, w końcu ochrowobrązowawy. Przyrasta do drzewa bokiem lub bulwiastą częścią, która w starszych okazach drewnieje. Jest gęsto pokryty kolcami o długości 2-6 cm i o grubości (przy podstawie) 1,5-2 mm. Kolca za młodu są białawożółte, później śmietankowe, na starość mają kolor od żółtopomarańczowego do siwobrązowawego<ref name=wet>{{Cytuj książkę|imię=Henryk |nazwisko=Škubla |tytuł=Wielki atlas grzybów |miejsce=Poznań |data=2007 |wydawca=Elipsa isbn= 978-83-245-9550-1}}</ref>.
; [[Owocnik]]: Bulwiasty barwy kremowo-białej (na starość ochrowy), wielkości od 8-20 cm, ale dorastający nawet do 25 cm, gęsto pokryty długimi, w nasadzie z sobą pozrastanymi, miękkimi i bardzo ścieśnionymi kolcami długości 2-5 cm.
; [[Miąższ grzyba|Miąższ]]: Mięsisty, elastyczny, sprężysty i trochę włóknisty. Ma biały kolor jest zwarty i dziurkowany. Smak słodkawy, zapach grzybowy<ref name=wet/>.

; [[Wysyp zarodników]]: Biały, [[amyloidalny]]. [[Zarodnik]]i bardzo drobno kropkowane, o rozmiarach 5-6 x 4-5 µm.
; [[Wysyp zarodników]]: Biały, [[amyloidalny]]. [[Zarodnik]]i bardzo drobno kropkowane, o rozmiarach 5-6 x 4-5 µm<ref name=A>Andreas Gminder, Tanja Böhning, ''Soplówka jeżowata'', '''w:''', tenże, ''Jaki to grzyb? / Welcher Pilz ist das?'', Warszawa, Wyd. Świat Książki, ss. 256, [[2009]], ISBN 978-83-247-1016-4</ref><ref name=B>{{cytuj książkę |nazwisko=Gerhardt |imię=Ewald |tytuł=Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik |rok= |wydawca=KDC |miejsce= |isbn =83-7404-513-2 |strony =572}}</ref>.
; Gatunki podobne: W Polsce występuje jeszcze [[soplówka gałęzista]] (''Hericium ramosum'') i [[soplówka jodłowa]] (''Hericium coralloides''), jednak różnią się one dość znacznie kształtem owocnika i kolcami<ref name=wet/>.


=== Występowanie ===
=== Występowanie ===
Rośnie od września do października w lasach liściastych ze starym drzewostanem, głównie na pniach [[buk]]ów i [[dąb|dębów]], lecz także [[jabłoń|jabłoni]] lub [[orzech włoski|orzechów włoskich]].
Rośnie od września do października w lasach liściastych ze starym drzewostanem, głównie na pniach starszych drzew w ich dolnej części, do wysokości kilku metrów. Występuje głównie na pniach [[buk]]ów i [[dąb|dębów]], lecz także [[jabłoń|jabłoni]] lub [[orzech włoski|orzechów włoskich]]<ref name=wet/>.


=== Znaczenie ===
=== Znaczenie ===
'''[[Grzyby jadalne|Grzyb jadalny]]''': za młodu jadalny; w [[Japonia|Japonii]] i [[Chiny|Chinach]] jest ulubionym i uprawianym grzybem spożywczym.
'''[[Grzyby jadalne|Grzyb jadalny]]''': za młodu jadalny; w [[Japonia|Japonii]] i [[Chiny|Chinach]] jest ulubionym i uprawianym grzybem spożywczym<ref name=A/><ref name=B/>.


=== Ochrona ===
=== Ochrona ===
Soplówka jeżowata podlega w Polsce całkowitej ochronie<ref>''Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną'' ({{Dziennik Ustaw|rok=2004|numer=168|pozycja=1765}})</ref>, poza tym jest bardzo rzadka<ref name=Wojewoda>{{Cytuj książkę|imię=Barbara |nazwisko=Gumińska |imię2=Władysław |nazwisko2=Wojewoda|tytuł=Grzyby i ich oznaczanie |miejsce=Warszawa |rok=1985 |wydawca=PWRiL |isbn= 83-09-00714-0}}</ref>.
Soplówka jeżowata podlega w Polsce całkowitej ochronie, poza tym jest bardzo rzadka.

=== Gatunki podobne ===
Soplówkę jeżowatą można pomylić z jadalną [[soplówka gałęzista|soplówką gałęzistą]] (''Hericium ramosum''), oraz z jadalnym [[kolczatek strzępiasty|kolczatkiem strzępiastym]] (''Creolophus cirrhatus'').


{{Przypisy|stopień = ===}}
{{Przypisy|stopień = ===}}

=== Bibliografia ===
{{Bibliografia start}}
* Andreas Gminder, Tanja Böhning, ''Soplówka jeżowata'', '''w:''', tenże, ''Jaki to grzyb? / Welcher Pilz ist das?'', Warszawa, Wyd. Świat Książki, ss. 256, [[2009]], ISBN 978-83-247-1016-4.
* {{cytuj książkę |nazwisko=Gerhardt |imię=Ewald |tytuł=Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik |rok= |wydawca=KDC |miejsce= |isbn =83-7404-513-2 |strony =572}}
{{Bibliografia stop}}


[[Kategoria:Soplówkowate]]
[[Kategoria:Soplówkowate]]

Wersja z 10:03, 11 kwi 2011

Soplówka jeżowata
ilustracja
Systematyka
Domena

{{{domena}}}

Królestwo

grzyby

Gromada

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Podklasa

podstawczaki pieczarkopodobne

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

soplówkowate

Rodzaj

soplówka

Gatunek

soplówka jeżowata

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} (Bull.) Pers.
Comm. fung. clav. (Lipsiae): 27 (1797)[1]
[[wikispecies:{{{wikispecies}}}|Systematyka w Wikispecies]]
Multimedia w Wikimedia Commons

Szablon:Cechy taksonu

Młody okaz soplówki jeżowatej

Soplówka jeżowata (Hericium erinaceus) – jadalny grzyb należący do rodzaju soplówek.

Charakterystyka

Owocnik
Kulisty lub poduchowaty, czasami strzechowaty, wielkości od 8-20 cm, ale dorastający nawet do 30 cm. W młodości jest biały, potem później białokremowy, żółtosiny, w końcu ochrowobrązowawy. Przyrasta do drzewa bokiem lub bulwiastą częścią, która w starszych okazach drewnieje. Jest gęsto pokryty kolcami o długości 2-6 cm i o grubości (przy podstawie) 1,5-2 mm. Kolca za młodu są białawożółte, później śmietankowe, na starość mają kolor od żółtopomarańczowego do siwobrązowawego[2].
Miąższ
Mięsisty, elastyczny, sprężysty i trochę włóknisty. Ma biały kolor jest zwarty i dziurkowany. Smak słodkawy, zapach grzybowy[2].
Wysyp zarodników
Biały, amyloidalny. Zarodniki bardzo drobno kropkowane, o rozmiarach 5-6 x 4-5 µm[3][4].
Gatunki podobne
W Polsce występuje jeszcze soplówka gałęzista (Hericium ramosum) i soplówka jodłowa (Hericium coralloides), jednak różnią się one dość znacznie kształtem owocnika i kolcami[2].

Występowanie

Rośnie od września do października w lasach liściastych ze starym drzewostanem, głównie na pniach starszych drzew w ich dolnej części, do wysokości kilku metrów. Występuje głównie na pniach buków i dębów, lecz także jabłoni lub orzechów włoskich[2].

Znaczenie

Grzyb jadalny: za młodu jadalny; w Japonii i Chinach jest ulubionym i uprawianym grzybem spożywczym[3][4].

Ochrona

Soplówka jeżowata podlega w Polsce całkowitej ochronie[5], poza tym jest bardzo rzadka[6].

  1. ↑ Hericium erinaceus (ang.) na www.IndexFungorum.org (baza danych CABI Bioscience).
  2. ↑ a b c d Henryk Škubla: Wielki atlas grzybów. Poznań: Elipsa isbn= 978-83-245-9550-1, 2007.
  3. ↑ a b Andreas Gminder, Tanja Böhning, Soplówka jeżowata, w:, tenże, Jaki to grzyb? / Welcher Pilz ist das?, Warszawa, Wyd. Świat Książki, ss. 256, 2009, ISBN 978-83-247-1016-4
  4. ↑ a b Ewald Gerhardt: Grzyby – wielki ilustrowany przewodnik. KDC, s. 572. ISBN 83-7404-513-2.
  5. ↑ Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną (Dz.U. z 2004 r. nr 168, poz. 1765)
  6. ↑ Barbara Gumińska, Władysław Wojewoda: Grzyby i ich oznaczanie. Warszawa: PWRiL, 1985. ISBN 83-09-00714-0.
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Soplówka_jeżowata&oldid=26038897”