Taniec śmierci: Różnice pomiędzy wersjami

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 21:54, 9 lip 2011

Taniec śmierci (z fr. danse macabre) – alegoryczny taniec w plastyce późnego średniowiecza (XIV i XV wiek), korowód ludzi wszystkich stanów z kościotrupem na czele, wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci^[1].

Kultury pogańskie

Taniec śmierci związany był głównie z uroczystościami pogrzebowymi, ale też z kultem płodności i odrodzenia. Powszechny w czasach pogańskich, w średniowieczu był tępiony przez Kościół. Tańce śmierci szczególnie popularne były w Hiszpanii i Szkocji. Uważa się, że do kultu śmierci nawiązywał taniec miecza, rozpowszechniony wśród plemion germańskich. Był on spotykany w północnych Niemczech jeszcze w XVIII wieku.

Późne średniowiecze

Taniec śmierci był jedną z najpopularniejszych alegorii w sztuce plastycznej i literaturze późnego średniowiecza. Przedstawienia tego typu powstawały jako upomnienie przed nieuchronnym śmiertelnym losem, ale także jako wyraz rozczarowania marnością świata i skargi na przemijanie.

Przedstawia on trupy w stanie rozkładu toczone przez robactwo, żaby czy węże, zmumifikowane zwłoki ludzkie lub szkielety w ludycznym geście triumfu porywające do tańca przedstawicieli wszystkich stanów.

Wczesne tańce śmierci przedstawiają koło taneczne, w którym rozradowane trupy tańczą z przestraszonymi ludźmi. Później krąg taneczny rozpada się na podwójne pary. Tak też przedstawia swój Taniec Śmierci Hans Holbein.

Barok

W baroku powraca popularność średniowiecznych motywów tańca i triumfu śmierci. Na przykład w Polsce powstają obrazy tego typu, jak np. taniec śmierci w Kościele Bernardynów w Krakowie, (XVII w.), w klasztorze w Kalwarii Pacławskiej koło Przemyśla (XVII w.) czy stiuki z Kaplicy Pana Jezusa w kościele parafialnym w Tarłowie (połowa XVII wieku).