Władysław Kościelski: Różnice pomiędzy wersjami

Władysław Kościelski
Sefer Paşa
Data i miejsce urodzenia	24 października 1819 ; Szarlej k. Inowrocławia
Data i miejsce śmierci	17 marca 1895 ; Zamek Bertholdstein
Zawód, zajęcie	żołnierz
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 13:32, 11 wrz 2011

Władysław Kościelski, Sefer Paşa, herbu Ogończyk (ur. 24 października 1819^[1] w Szarleju^[1] k. Inowrocławia, zm. 17 marca 1895 na zamku Bertholdstein w Styrii) – żołnierz, generał w wojsku tureckim, znany hodowca koni arabskich, kolekcjoner, mecenas sztuki.

Biografia

Był czwartym synem Józefa (ok. 1750-1831), szambelana pruskiego i Kunegundy z Rokitnickich. W latach 1832-1837 uczył się w klasie polskiej w Gimnazjum Marii Magdaleny w Poznaniu. Służył w armii pruskiej jako jednoroczny ochotnik w I Pułku Kirasjerów we Wrocławiu. Służbę wojskową zakończył przed 1844, kiedy to, przebywając w Paryżu, na życzenie ks. Adama Jerzego Czartoryskiego przedstawił pisemnie swój ogląd sytuacji politycznej w Wielkim Księstwie Poznańskim (Pogląd na sprawę polską przez hrabiego Władysława Kościelskiego, rkp. B.Cz.Ew.XVII 1245, k. 1-10). W 1846 został aresztowany i osadzony w Cytadeli poznańskiej, przesiedział w więzieniach półtora roku. Uwolniony przed procesem spiskowców w 1847, uczestniczył w powstaniu 1848 roku (wziął udział w bitwie pod Trzemesznem, 11 IV 1848 i być może jeszcze pod Środą, 18 IV 1848).

W czerwcu tego samego roku był już w Berlinie, gdzie współuczestniczył w organizowaniu Ligi Polskiej, co doprowadziło go do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z Michałem Bakuninem i Karolem Marksem (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu 1849 znalazł się w Turcji i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w Widyniu. Z ramienia gen. Władysława Zamoyskiego kierował obozem w Szumli i współtworzył osadę polską w Adampolu. W 1852 na krótko objął po Michale Czajkowskim prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu i współpracował z działaczami Hôtelu Lambert.

W 1854 udał się do Stambułu i w randze majora wstąpił do armii tureckiej. W czerwcu 1854 już jako pułkownik objął dowództwo II pułku gwardii cesarskiej w brygadzie tureckiej. Brał udział w bitwie pod Bałakławą (25 X 1854). Po wojnie krymskiej za bohaterstwo i zasługi został awansowany do stopnia generała dywizji i przeniesiony na stanowisko komendanta twierdzy Anpic. Po wstąpieniu na tron Abd-ul-Aziza (1861) objął funkcję marszałka dworu^[2]. W 1863 został inspektorem generalnym jazdy tureckiej^[2].

Zagrożony gruźlicą, od 1864 spędzał zimy w w Egipcie, gdzie zaprzyjaźnił się z kedywem Ismailem Paszą. Swoje oszczędności ulokował w akcjach Kanału Sueskiego, co stało się fundamentem jego wielomilionowej fortuny.

W późniejszym okresie stał się znanym hodowcą koni arabskich. Araby z jego hodowli trafiły do wielu stadnin w tym i polskich. Był też mecenasem artystów (Chlebowskiego i Brodzkiego). W 1873 zakupił średniowieczny zamek Bertholdstein w Styrii, w którym na stałe osiadł w 1882. Przeniósł tam zgromadzone przez siebie dzieła sztuki (broń orientalną, ceramikę, galerię obrazów i zbiory rzeźb). W testamencie zapisał całość kolekcji Krakowowi. Mimo że ówczesnym muzealnikom zbiory się nie podobały ze względu na zbyt małą liczbę "poloników", obecnie stanowią dumę Muzeum Narodowego w Krakowie.

Publikacj e

Widerlegung der offiziellen Nachweisung des General v. Colomb, den Bruch der Convention vom 11. April betreffend, von... Berlin 1848.
Einige Worte über die aktenmässige Darstellung der polnischen Insurektion im Jahre 1848 mit Genehmigung Sr. Excellenz des commanderenden Generals von C. v. Voigt-Rhetz, Major in königl. preuss. Generalstabe, Berlin 1848.

↑ ^a ^b encyklopedia.pwn.pl (pol.) [dostęp 2011-04-13]
↑ ^a ^b Blox - Zapomniani Polacy, którzy zmodernizowali Turcję (pol.) [dostęp 2011-04-14]

Bibliografia

Szablon:Bibliografia start

"Polski Słownik Biograficzny", Tom XIV/3 zeszyt 62. Wrocław - Warszawa - Kraków, 1969, str. 424-425.

Szablon:Bibliografia stop

Zobacz też

Józef Kościelski (1845-1911) – bratanek Władysława
Nagroda Fundacji im. Kościelskich

[PWN-1] yklopedia.pwn.pl (pol.) [dostęp 2011-04-13]

[Blox-2] Blox - Zapomniani Polacy, którzy zmodernizowali Turcję (pol.) [dostęp 2011-04-14]

[1]

[2]

@@ Linia 24: / Linia 24: @@
 == Biografia ==
 [[Plik:POL COA Ogończyk.svg|thumb|150px|left|Herb Ogończyk]]
-Był czwartym synem Józefa (ok. 1750-1831), [[szambelan]]a pruskiego i Kunegundy z Rokitnickich. W latach 1832-1837 uczył się w klasie polskiej w Gimnazjum Marii Magdaleny w [[Poznań|Poznaniu]]. Służył w armii pruskiej jako jednoroczny ochotnik w [[Leib-Kürassier-Regiment "Großer Kurfürst" (Schlesisches) Nr. 1|I Pułku Kirasjerów]] we [[Wrocław]]iu. Służbę wojskową zakończył przed 1844, kiedy to, przebywając w [[Paryż]]u, na życzenie ks. [[Adam Jerzy Czartoryski|Adama Jerzego Czartoryskiego]] przedstawił pisemnie swój ogląd sytuacji politycznej w [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkim Księstwie Poznańskim]] (''Pogląd na sprawę polską przez hrabiego Władysława Kościelskiego'', rkp. B.Cz.Ew.XVII 1245, k. 1-10). W 1846 został aresztowany i osadzony w [[Cytadela Poznańska|Cytadeli poznańskiej]], przesiedział w więzieniach półtora roku. Uwolniony przed procesem spiskowców w [[1847]], uczestniczył w [[Powstanie wielkopolskie w 1848 roku|powstaniu 1848 roku]] (wziął udział w bitwie pod [[Trzemeszno|Trzemesznem]], 11 IV 1848 i być może jeszcze pod [[Środa Wielkopolska|Środą]], 18 IV 1848).
+Był czwartym synem Józefa (ok. 1750-1831), [[szambelan]]a pruskiego i Kunegundy z Rokitnickich. W latach 1832-1837 uczył się w klasie polskiej w Gimnazjum Marii Magdaleny w [[Poznań|Poznaniu]]. Służył w armii pruskiej jako jednoroczny ochotnik w [[Leib-Kürassier-Regiment "Großer Kurfürst" (Schlesisches) Nr. 1|I Pułku Kirasjerów]] we [[Wrocław]]iu. Służbę wojskową zakończył przed 1844, kiedy to, przebywając w [[Paryż]]u, na życzenie ks. [[Adam Jerzy Czartoryski|Adama Jerzego Czartoryskiego]] przedstawił pisemnie swój ogląd sytuacji politycznej w [[Wielkie Księstwo Poznańskie|Wielkim Księstwie Poznańskim]] (''Pogląd na sprawę polską przez hrabiego Władysława Kościelskiego'', rkp. B.Cz.Ew.XVII 1245, k. 1-10). W 1846 został aresztowany i osadzony w [[Cytadela Poznańska|Cytadeli poznańskiej]], przesiedział w więzieniach półtora roku. Uwolniony przed procesem spiskowców w 1847, uczestniczył w [[Powstanie wielkopolskie w 1848 roku|powstaniu 1848 roku]] (wziął udział w bitwie pod [[Trzemeszno|Trzemesznem]], 11 IV 1848 i być może jeszcze pod [[Środa Wielkopolska|Środą]], 18 IV 1848).
-W czerwcu tego samego roku był już w [[Berlin]]ie, gdzie współuczestniczył w organizowaniu Ligi Polskiej, co doprowadziło go do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z [[Michał Bakunin|Michałem Bakuninem]] i [[Karol Marks|Karolem Marksem]] (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu [[1849]] znalazł się w [[Turcja|Turcji]] i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w [[Widyń|Widyniu]]. Z ramienia gen. [[Władysław Zamoyski (generał)|Władysława Zamoyskiego]] kierował obozem w Szumli i współtworzył osadę polską w [[Adampol]]u. W 1852 na krótko objął po [[Michał Czajkowski (pisarz)|Michale Czajkowskim]] prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu i współpracował z działaczami [[Hôtel Lambert (obóz polityczny)|Hôtelu Lambert]].
+W czerwcu tego samego roku był już w [[Berlin]]ie, gdzie współuczestniczył w organizowaniu Ligi Polskiej, co doprowadziło go do pojedynku z mjr Konstantinem Voigt-Rhetzem, w którym został ranny. W 1848 roku zetknął się także z [[Michał Bakunin|Michałem Bakuninem]] i [[Karol Marks|Karolem Marksem]] (w imieniu Bakunina wzywał Marksa na pojedynek, do którego ostatecznie nie doszło). We wrześniu 1849 znalazł się w [[Turcja|Turcji]] i trafił do obozu wychodźców polskich i węgierskich w [[Widyń|Widyniu]]. Z ramienia gen. [[Władysław Zamoyski (generał)|Władysława Zamoyskiego]] kierował obozem w Szumli i współtworzył osadę polską w [[Adampol]]u. W 1852 na krótko objął po [[Michał Czajkowski (pisarz)|Michale Czajkowskim]] prowadzenie Agencji Wschodniej. W 1853 roku przebywał w Paryżu i współpracował z działaczami [[Hôtel Lambert (obóz polityczny)|Hôtelu Lambert]].
-W 1854 udał się do [[Stambuł|Stambułu]] i w randze [[major]]a wstąpił do armii tureckiej. W czerwcu 1854 już jako [[pułkownik]] objął dowództwo II pułku gwardii cesarskiej w brygadzie tureckiej. Brał udział w [[Bitwa pod Bałakławą|bitwie pod Bałakławą]] (25 X 1854). Po [[wojna krymska|wojnie krymskiej]] za bohaterstwo i zasługi został awansowany do stopnia [[generał dywizji|generała dywizji]] i przeniesiony na stanowisko komendanta twierdzy Anpic. Po wstąpieniu na tron [[Abd-ul-Aziz]]a (1861) objął funkcję marszałka dworu<ref name=Blox>[http://foxmulder.blox.pl/2010/09/Zapomniani-Polacy-ktorzy-zmodernizowali-Turcje.html Blox - Zapomniani Polacy, którzy zmodernizowali Turcję] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-14]</ref>. W [[1863]] został inspektorem generalnym jazdy tureckiej<ref name=Blox/>.
+W 1854 udał się do [[Stambuł|Stambułu]] i w randze [[major]]a wstąpił do armii tureckiej. W czerwcu 1854 już jako [[pułkownik]] objął dowództwo II pułku gwardii cesarskiej w brygadzie tureckiej. Brał udział w [[Bitwa pod Bałakławą|bitwie pod Bałakławą]] (25 X 1854). Po [[wojna krymska|wojnie krymskiej]] za bohaterstwo i zasługi został awansowany do stopnia [[generał dywizji|generała dywizji]] i przeniesiony na stanowisko komendanta twierdzy Anpic. Po wstąpieniu na tron [[Abd-ul-Aziz]]a (1861) objął funkcję marszałka dworu<ref name=Blox>[http://foxmulder.blox.pl/2010/09/Zapomniani-Polacy-ktorzy-zmodernizowali-Turcje.html Blox - Zapomniani Polacy, którzy zmodernizowali Turcję] {{lang|pl}} [dostęp 2011-04-14]</ref>. W 1863 został inspektorem generalnym jazdy tureckiej<ref name=Blox/>.
-Zagrożony gruźlicą, od 1864 spędzał zimy w w [[Egipt|Egipcie]], gdzie zaprzyjaźnił się z [[chedyw]]em [[Ismail Pasza|Ismailem Paszą]]. Swoje oszczędności ulokował w akcjach [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]], co stało się fundamentem jego wielomilionowej fortuny.
+Zagrożony gruźlicą, od 1864 spędzał zimy w w [[Egipt|Egipcie]], gdzie zaprzyjaźnił się z [[kedyw]]em [[Ismail Pasza|Ismailem Paszą]]. Swoje oszczędności ulokował w akcjach [[Kanał Sueski|Kanału Sueskiego]], co stało się fundamentem jego wielomilionowej fortuny.
 W późniejszym okresie stał się znanym hodowcą koni arabskich. Araby z jego hodowli trafiły do wielu stadnin w tym i polskich. Był też mecenasem artystów (Chlebowskiego i Brodzkiego). W 1873 zakupił średniowieczny zamek [[Bertholdstein]] w Styrii, w którym na stałe osiadł w 1882. Przeniósł tam zgromadzone przez siebie dzieła sztuki (broń orientalną, ceramikę, galerię obrazów i zbiory rzeźb). W testamencie zapisał całość kolekcji Krakowowi. Mimo że ówczesnym muzealnikom zbiory się nie podobały ze względu na zbyt małą liczbę "poloników", obecnie stanowią dumę [[Muzeum Narodowe w Krakowie|Muzeum Narodowego w Krakowie]].