Kaliforn: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Pierwiastek infobox}} + WP:SK |
m MalarzBOT: zmiana kolejności parametrów szablonu {{Pierwiastek infobox}} + WP:SK |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Pierwiastek infobox |
{{Pierwiastek infobox |
||
|nazwa = Kaliforn |
|nazwa = Kaliforn |
||
| |
|symbol = Cf |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
|poprzedni w okresie = Dy |
|poprzedni w okresie = Dy |
||
|następny w okresie = |
|następny w okresie = |
||
|poprzedni w grupie = Bk |
|poprzedni w grupie = Bk |
||
⚫ | |||
|następny w grupie = Es |
|następny w grupie = Es |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|wygląd = |
|wygląd = |
||
|1. grafika = Californium.jpg |
|1. grafika = Californium.jpg |
||
⚫ | |||
|opis 1. grafiki = Próbka metalicznego kalifornu |
|opis 1. grafiki = Próbka metalicznego kalifornu |
||
⚫ | |||
|opis 2. grafiki = |
|opis 2. grafiki = |
||
|3. grafika = |
|3. grafika = |
||
Linia 22: | Linia 20: | ||
|blok = [[blok f|f]] |
|blok = [[blok f|f]] |
||
|stopień utlenienia = 3 |
|stopień utlenienia = 3 |
||
|właściwości metaliczne = aktynowiec |
|||
|właściwości tlenków = |
|właściwości tlenków = |
||
|masa atomowa = 251 [[jednostka masy atomowej|u]] |
|masa atomowa = 251 [[jednostka masy atomowej|u]] |
||
Linia 48: | Linia 47: | ||
|temperatura krytyczna = |
|temperatura krytyczna = |
||
|ciśnienie krytyczne = |
|ciśnienie krytyczne = |
||
⚫ | |||
|ciepło parowania = |
|ciepło parowania = |
||
|ciepło topnienia = |
|ciepło topnienia = |
||
Linia 56: | Linia 56: | ||
|ciepło właściwe = |
|ciepło właściwe = |
||
|przewodność cieplna = |
|przewodność cieplna = |
||
⚫ | |||
|twardość w skali Mohsa = |
|twardość w skali Mohsa = |
||
|twardość w skali Brinella = |
|twardość w skali Brinella = |
||
Linia 63: | Linia 64: | ||
|właściwości magnetyczne = |
|właściwości magnetyczne = |
||
|objętość molowa = |
|objętość molowa = |
||
⚫ | |||
|izotopy = {{Pierwiastek infobox/izotop|Cf|249|syn.|351 [[rok|lat]]|[[rozpad alfa|α]]|6,295|<sup>245</sup>[[Kiur (pierwiastek)|Cm]]}} |
|izotopy = {{Pierwiastek infobox/izotop|Cf|249|syn.|351 [[rok|lat]]|[[rozpad alfa|α]]|6,295|<sup>245</sup>[[Kiur (pierwiastek)|Cm]]}} |
||
{{Pierwiastek infobox/izotop|Cf|250|syn.|13,08 [[rok]]u|[[rozpad alfa|α]]|6,128|<sup>246</sup>[[Kiur (pierwiastek)|Cm]]}} |
{{Pierwiastek infobox/izotop|Cf|250|syn.|13,08 [[rok]]u|[[rozpad alfa|α]]|6,128|<sup>246</sup>[[Kiur (pierwiastek)|Cm]]}} |
||
Linia 73: | Linia 73: | ||
|zagrożenia GHS źródło = |
|zagrożenia GHS źródło = |
||
|piktogram GHS = |
|piktogram GHS = |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|temperatura samozapłonu = |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
|numer RTECS = |
|||
|dawka śmiertelna = |
|||
|hasło GHS = |
|hasło GHS = |
||
|zwroty H = |
|zwroty H = |
||
|zwroty EUH = |
|zwroty EUH = |
||
|zwroty P = |
|zwroty P = |
||
| |
|zagrożenia UE źródło = |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|NFPA 704 źródło = |
|NFPA 704 źródło = |
||
| |
|temperatura zapłonu = |
||
|tz źródło = |
|tz źródło = |
||
|tz warunki niestandardowe = |
|tz warunki niestandardowe = |
||
⚫ | |||
|ts źródło = |
|ts źródło = |
||
|ts warunki niestandardowe = |
|ts warunki niestandardowe = |
||
⚫ | |||
⚫ | |||
|commons = |
|commons = |
||
|wikisłownik = |
|wikisłownik = kaliforn |
||
}} |
}} |
||
Linia 110: | Linia 108: | ||
{{przypisy}} |
{{przypisy}} |
||
{{wikisłownik|kaliforn}} |
|||
{{Pierwiastki chemiczne}} |
{{Pierwiastki chemiczne}} |
||
Wersja z 23:58, 29 wrz 2011
Dy ← kaliforn → | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Bk
↑ Cf ↓ Es 98
Cf
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ogólne informacje | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Nazwa, symbol, l.a. |
kaliforn, Cf, 98 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Grupa, okres, blok | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stopień utlenienia |
3 | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Właściwości metaliczne | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Masa atomowa |
251 u | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Stan skupienia |
stały | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|
Kaliforn (Cf, łac. californium) - sztucznie wytworzony pierwiastek chemiczny z grupy aktynowców w układzie okresowym. Nazwa pochodzi od Kalifornii, nazwy jednego ze stanów USA. Otrzymali go Stanley Thompson, Kenneth Street Jr., Albert Ghiorso i Glenn T. Seaborg w 1950 r. w Berkeley w tymże stanie bombardując 242Cm cząstkami α o energii 35 MeV. [1]
Kaliforn jest silnym emiterem neutronów. 251Cf z masą krytyczną 3-krotnie mniejszą od plutonu (<2 kg) jest materiałem rozszczepialnym, który potencjalnie mógłby być użyty do budowy "kieszonkowej" bomby atomowej, jednak wyprodukowanie takiej jego ilości jest obecnie zbyt kosztowne i technicznie niemożliwe.
Kaliforn jest najdroższym znanym pierwiastkiem. W 1998 izotop Cf-249 sprzedawano w cenie 180 USD[2] za mikrogram, tj. 180 milionów USD za jeden gram. Izotop Cf-252 wyceniano zaś na 56 USD/μg.
Zastosowanie
Pierwiastek używany jest w medycynie do napromieniowania guzów złośliwych. Stosuje się go również do prześwietlania części samolotów i reaktorów w celu wykrycia ich usterek, także do szukania przemycanych narkotyków[3].
- ↑ S. G. Thompson, K. Street jr., A. Ghiorso, G. T. Seaborg. The New Element Californium (Atomic Number 98). „Physical Review”. 80. 5. s. 790-796.
- ↑ Carey Sublette: Nuclear Weapons Frequently Asked Questions. [dostęp 19 grudnia 2008]. (ang.).
- ↑ Irena Cieślińska: 14 rzeczy, których nie wiesz o... tablicy Mendelejewa. Przekrój (tygodnik), 3 lipca 2009. [dostęp 5 lipca 2009].
Układ okresowy pierwiastków | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | 2 | 3[i] | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | |||||||||||||||||||||||||||
1 | H | He | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
2 | Li | Be | B | C | N | O | F | Ne | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
3 | Na | Mg | Al | Si | P | S | Cl | Ar | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
4 | K | Ca | Sc | Ti | V | Cr | Mn | Fe | Co | Ni | Cu | Zn | Ga | Ge | As | Se | Br | Kr | ||||||||||||||||||||||||||
5 | Rb | Sr | Y | Zr | Nb | Mo | Tc | Ru | Rh | Pd | Ag | Cd | In | Sn | Sb | Te | I | Xe | ||||||||||||||||||||||||||
6 | Cs | Ba | La | Ce | Pr | Nd | Pm | Sm | Eu | Gd | Tb | Dy | Ho | Er | Tm | Yb | Lu | Hf | Ta | W | Re | Os | Ir | Pt | Au | Hg | Tl | Pb | Bi | Po | At | Rn | ||||||||||||
7 | Fr | Ra | Ac | Th | Pa | U | Np | Pu | Am | Cm | Bk | Cf | Es | Fm | Md | No | Lr | Rf | Db | Sg | Bh | Hs | Mt | Ds | Rg | Cn | Nh | Fl | Mc | Lv | Ts | Og | ||||||||||||
8 | Uue | Ubn | ✱ | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
✱ | Ubu | Ubb | Ubt | Ubq | Ubp | Ubh | Ubs | ...[ii] | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||