Ostrygowate: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
+podgromada |
m clean up using AWB |
||
Linia 23: | Linia 23: | ||
=== Budowa === |
=== Budowa === |
||
Mają asymetryczną, płaską [[muszla|muszlę]], cienkościenna połówka górna przykrywa wypukłą i grubościenną połówkę dolną, przyrośniętą do podłoża, ściśle do niego dopasowaną (co powoduje znaczne różnice kształtu pomiędzy osobnikami{{r|ZmudSkarby}}). Połówki muszli łączy elastyczne [[ |
Mają asymetryczną, płaską [[muszla|muszlę]], cienkościenna połówka górna przykrywa wypukłą i grubościenną połówkę dolną, przyrośniętą do podłoża, ściśle do niego dopasowaną (co powoduje znaczne różnice kształtu pomiędzy osobnikami{{r|ZmudSkarby}}). Połówki muszli łączy elastyczne [[więzadło]]. [[Zamek muszli]] jest pozbawiony zębów, a noga całkowicie zredukowana. Szeroki mięsień zwieracz jest położony w pobliżu środka skorup. Długość muszli zróżnicowana – od około 1 cm do 60 cm{{r|BlaszakT1}}. Zwykle są to dość duże małże, przy czym największe rozmiary i najbardziej regularne kształty osiągają osobniki dysponujące dużą przestrzenią życiową{{r|ZmudSkarby}}. |
||
=== Odżywianie === |
=== Odżywianie === |
||
Linia 45: | Linia 45: | ||
<ref name="PWN2008">{{Cytuj książkę | tytuł= Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0| data=2008 | wydawca=[[pwn.pl]] Sp. z o.o. | isbn=978-83-61492-24-5}}</ref> |
<ref name="PWN2008">{{Cytuj książkę | tytuł= Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0| data=2008 | wydawca=[[pwn.pl]] Sp. z o.o. | isbn=978-83-61492-24-5}}</ref> |
||
<ref name="ZmudSkarby">{{Cytuj książkę | nazwisko=Żmudziński | imię=Ludwik | tytuł=Żywe skarby mórz | data=1980 | wydawca=Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne | miejsce=Warszawa | isbn=83-02-01238-6|strony=252}}</ref> |
<ref name="ZmudSkarby">{{Cytuj książkę | nazwisko=Żmudziński | imię=Ludwik | tytuł=Żywe skarby mórz | data=1980 | wydawca=Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne | miejsce=Warszawa | isbn=83-02-01238-6|strony=252}}</ref> |
||
<ref name="WoRMS">{{cytuj stronę|url=http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=215|tytuł=Ostreidae|data=2011|opublikowany=World Register |
<ref name="WoRMS">{{cytuj stronę|url=http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=215|tytuł=Ostreidae|data=2011|opublikowany=World Register of Marine Species|język=en|data dostępu=15 października 2011}}</ref> |
||
|stopień = === |
|stopień = === |
||
}} |
}} |
||
Linia 52: | Linia 52: | ||
{{link FA|hu}} |
{{link FA|hu}} |
||
[[bg:Стриди (семейство)]] |
[[bg:Стриди (семейство)]] |
||
[[de:Austern]] |
[[de:Austern]] |
Wersja z 16:13, 15 paź 2011
{{{nazwa łacińska}}}[1] | |
Rafinesque, 1815 | |
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Typ | |
Podtyp | |
Gromada | |
Podgromada | |
Rząd | |
Rodzina |
ostrygowate |
Ostrygowate, ostrygi (Ostreidae) – rodzina osiadłych małży nitkoskrzelnych z rzędu Ostreoida, licząca około 100 gatunków[potrzebny przypis], m.in. ostryga jadalna (Ostrea edulis), ostryżyca amerykańska (Crassostrea virginica) i ostryżyca japońska (Crassostrea gigas). Są uznawane za najcenniejsze mięczaki jadalne[2], poławiane i hodowane.
Występowanie
Są to gatunki szeroko rozprzestrzenione we wszystkich płytkich morzach słonych stref ciepłej i umiarkowanej. Nie ma ich w rejonach polarnych. Żyją na przybrzeżnych skałach, na głębokości kilku metrów. Niektóre gatunki tworzą duże ławice[2].
Budowa
Mają asymetryczną, płaską muszlę, cienkościenna połówka górna przykrywa wypukłą i grubościenną połówkę dolną, przyrośniętą do podłoża, ściśle do niego dopasowaną (co powoduje znaczne różnice kształtu pomiędzy osobnikami[3]). Połówki muszli łączy elastyczne więzadło. Zamek muszli jest pozbawiony zębów, a noga całkowicie zredukowana. Szeroki mięsień zwieracz jest położony w pobliżu środka skorup. Długość muszli zróżnicowana – od około 1 cm do 60 cm[4]. Zwykle są to dość duże małże, przy czym największe rozmiary i najbardziej regularne kształty osiągają osobniki dysponujące dużą przestrzenią życiową[3].
Odżywianie
Przy lekko rozchylonych połówkach ruch rzęsek wewnątrz muszli powoduje przepływ wody, z której zwierzę odcedza drobne cząsteczki organiczne.
Rozmnażanie
Ostrygi są rozdzielnopłciowe lub hermafrodytyczne, jajorodne lub larworodne, bardzo płodne (do 100 mln jaj z 1 osobnika[2]). Rozmnażają się latem. Kuliste orzęsione larwy unoszą się w wodzie swobodnie przez kilka dni. W końcu opadają i na stałe przytwierdzają się do podłoża.
Znaczenie ostryg
Ostrygi stanowią wartościowy i zdrowy pokarm, zaliczane są do owoców morza i z tego powodu mają bardzo duże znaczenie gospodarcze[4]. Ślady wykorzystywania ostryg przez ludzi pochodzą z epoki kamiennej[3]. Przez Rzymian i Chińczyków były hodowane w celach spożywczych już w starożytności[3][2]. W szczytowym okresie (koniec XIX wieku) wzdłuż atlantyckich wybrzeży Ameryki Północnej poławiano blisko 1,5 mln ton surowej masy[3].
Systematyka
Współcześnie żyjące gatunki ostryg grupowane są w kilkunastu rodzajach[5], z których największe znaczenie mają:
- Ostrea – rodzaj typowy rodziny
- Crassostrea
- Lopha
- ↑ {{{nazwa łacińska}}}, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- ↑ a b c d Biologia. Multimedialna encyklopedia PWN Edycja 2.0. pwn.pl Sp. z o.o., 2008. ISBN 978-83-61492-24-5.
- ↑ a b c d e Ludwik Żmudziński: Żywe skarby mórz. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1980, s. 252. ISBN 83-02-01238-6.
- ↑ a b Zoologia : bezkręgowce. T. 1. Red. nauk. Czesław Błaszak. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2009, s. 546. ISBN 978-83-01-16108-8.
- ↑ Ostreidae. World Register of Marine Species, 2011. [dostęp 15 października 2011]. (ang.).
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.