Taniec śmierci: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m sekcje końcowe |
Anulowanie wersji nr 26978364 autora MerlIwBot |
||
Linia 46: | Linia 46: | ||
[[hr:Povorka mrtvaca]] |
[[hr:Povorka mrtvaca]] |
||
[[is:Dauðadans]] |
[[is:Dauðadans]] |
||
[[it:Danza macabra]] |
|||
[[he:ריקוד המוות]] |
[[he:ריקוד המוות]] |
||
[[hu:Haláltánc (egyértelműsítő lap)]] |
[[hu:Haláltánc (egyértelműsítő lap)]] |
Wersja z 17:59, 9 sty 2012
Taniec śmierci (z fr. danse macabre) – alegoryczny taniec, którego przedstawianie rozwinęło się w kulturze późnego średniowiecza (XIV i XV wiek), korowód ludzi wszystkich stanów z kościotrupem na czele, wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci[1].
Kultury pogańskie
Taniec śmierci związany był głównie z uroczystościami pogrzebowymi, ale też z kultem płodności i odrodzenia. Powszechny w czasach pogańskich, w średniowieczu był tępiony przez Kościół. Tańce śmierci szczególnie popularne były w Hiszpanii i Szkocji. Uważa się, że do kultu śmierci nawiązywał taniec miecza, rozpowszechniony wśród plemion germańskich. Był on spotykany w północnych Niemczech jeszcze w XVIII wieku.
Późne średniowiecze
Taniec śmierci był jedną z najpopularniejszych alegorii w sztuce plastycznej i literaturze późnego średniowiecza. Przedstawienia tego typu powstawały jako upomnienie przed nieuchronnym śmiertelnym losem, ale także jako wyraz rozczarowania marnością świata i skargi na przemijanie.
Przedstawia on trupy w stanie rozkładu toczone przez robactwo, żaby czy węże, zmumifikowane zwłoki ludzkie lub szkielety w ludycznym geście triumfu porywające do tańca przedstawicieli wszystkich stanów.
Wczesne tańce śmierci przedstawiają koło taneczne, w którym rozradowane trupy tańczą z przestraszonymi ludźmi. Później krąg taneczny rozpada się na podwójne pary. Tak też przedstawia swój Taniec Śmierci Hans Holbein.
Barok
W baroku powraca popularność średniowiecznych motywów tańca i triumfu śmierci. Na przykład w Polsce powstają obrazy tego typu, jak np. taniec śmierci w Kościele Bernardynów w Krakowie, (XVII w.), w klasztorze w Kalwarii Pacławskiej koło Przemyśla (XVII w.) czy stiuki z Kaplicy Pana Jezusa w kościele parafialnym w Tarłowie (połowa XVII wieku).