Andriej Jeriomienko

Andriej Iwanowicz Jeriomienko

Андрей Иванович Ерёменко

Andriej Jeriomienko w 1938
Marszałek Związku Radzieckiego
Data i miejsce urodzenia	14 października 1892 Markowka, gubernia charkowska, Imperium Rosyjskie
Data i miejsce śmierci	19 listopada 1970 Moskwa, ZSRR
Przebieg służby
Lata służby	1913–1917 (armia carska) 1918–1970 (RKKA)
Siły zbrojne	armia carska Armia Czerwona
Stanowiska	dowódca Frontów: Zachodniego, Briańskiego, Południowo-Wschodniego, Stalingradzkiego, Południowego, Kalinińskiego, dowódca Samodzielnej Armii Nadmorskiej, dowódca Frontów: 2. Nadbałtyckiego, 4. Ukraińskiego
Główne wojny i bitwy	I wojna światowa, wojna domowa w Rosji, II wojna światowa, Wielka Wojna Ojczyźniana: bitwa pod Moskwą, bitwa stalingradzka
Odznaczenia
Złota Gwiazda Bohatera Republiki Czechosłowackiej

{{Żołnierz infobox}} Nieoczekiwana grafika: "miejsce śmierci" oraz "miejsce urodzenia".

Andriej Iwanowicz Jeriomienko, ros. Андрей Иванович Ерёменко (ur. 14 października 1892 we wsi Markowka, zm. 19 listopada 1970 w Moskwie ) – radziecki dowódca wojskowy, Marszałek Związku Radzieckiego (1955), deputowany do Rady Najwyższej ZSRR 3., 4., 5., 6., 7. i 8. kadencji, Bohater Związku Radzieckiego (1944), Bohater Czechosłowackiej Republiki Socjalistycznej (1970).

Życiorys

Urodził się 14 października we wsi Markowka (gubernia charkowska) w rodzinie chłopskiej. Od 1913 w armii rosyjskiej jako poborowy, walczył w I wojnie światowej. W latach 1918–1920 organizator oddziału partyzanckiego w Donbasie, który wszedł do Armii Czerwonej. W czasie wojny domowej na stanowiskach dowódczych m.in. szef sztabu brygady 1. Armii Konnej. W 1925 ukończył kurs doskonalenia dowódców oraz w 1931 kurs w Wojskowej Akademii Politycznej.

W 1935 ukończył Akademię Wojskową im. Michaiła Frunzego, następnie dowódca 14. Dywizji Kawalerii, korpusu kozackiego i korpusu zmechanizowanego. W 1939 brał udział w wejściu wojsk sowieckich do Polski jako dowódca Korpusu Kawalerii.

Od 1940 dowódca Samodzielnej Armii Dalekowschodniej. W wojnie niemiecko-radzieckiej dowódca Frontu Zachodniego, zastępca dowódcy i dowódca Frontu Briańskiego (sierpień – październik 1941), od grudnia do lutego 1942 dowódca 4 Armii Uderzeniowej, w okresie sierpień 1942 – luty 1943 dowódca Frontu Południowo-Wschodniego, Frontu Stalingradzkiego i Frontu Południowego. W latach 1943–1945 pod jego dowództwem znalazły się kolejno: Front Kaliniński 9 kwietnia – listopad 1943, Samodzielna Armia Nadmorska (walcząca na Krymie luty – kwiecień 1944), 2 Front Nadbałtycki (kwiecień 1944 – luty 1945) i 4 Front Ukraiński (marzec – maj 1945). Uczestnik bitew: moskiewskiej i stalingradzkiej, walk pod Smoleńskiem, wyzwolenia Krymu, wybrzeża Bałtyku i Czechosłowacji. Był trzykrotnie ranny.

Po wojnie dowodził: Przykarpackim, Zachodniosyberyjskim i Północnokaukaskim Okręgiem Wojskowym. Od maja 1958 w grupie inspektorów Ministerstwa Obrony ZSRR. Deputowany do Rady Najwyższej ZSRR od 3. do 8. kadencji.

Pochowany pod murem kremlowskim na Placu Czerwonym w Moskwie.

Publikacje

• Andriej Jeriomienko – Uwagi i polemiki
• Andriej Jeriomienko – Na kierunku zachodnim
• Andriej Jeriomienko – Stalingrad
• Andriej Jeriomienko – W naczale wojny

Odznaczenia

• Medal "Złota Gwiazda" Bohatera Związku Radzieckiego (29 lipca 1944)
• Order Lenina – pięciokrotnie (1938, 1944, 1945, 1962, 1967)
• Order Rewolucji Październikowej (1968)
• Order Czerwonego Sztandaru – czterokrotnie (1926, 1941, 1944, 1949)
• Order Suworowa I klasy – trzykrotnie (1943, 1944, 1945)
• Order Kutuzowa I klasy (1943)
• Złota Gwiazda Bohatera Republiki Czechosłowackiej (28 kwietnia 1970, CSSR)
• Order Klementa Gottwalda (CSSR)
• Wielka Komandorska Legia Zasługi (USA)

Bibliografia

• B. Potyrała, H. Szczegóła – Czerwoni marszałkowie. Elita Armii Radzieckiej 1935-1991, Wyd. WSP im. Tadeusza Kotarbińskiego, Zielona Góra 1997, ISBN 83-86832-23-1
• B. Potyrała, W. Szlufik – Who is who? Trzygwiazdkowi generałowie i admirałowie radzieckich sił zbrojnych z lat 1940-1991, Wyd. WSP, Częstochowa 2001, ISBN 83-7098-662-5
• Słownik biograficzny marszałków Związku Radzieckiego, Koszalin 2004
• Mała Encyklopedia Wojskowa, t. I, Wyd. MON, Warszawa 1967
• Encyklopedia II wojny światowej, Wyd. MON, Warszawa 1975
• (ros.) A. Abramow – U kremlowskoj stieny, Wyd. Izdatielstwo polityczeskoj litieratury, Moskwa 1978
• (ros.) W. Jegorszyn – Feldmarszałkowie i marszałkowie, Moskwa 2000
• (ros.) K. Zalesskij – Imperium Stalina. Biograficzny słownik encyklopedyczny, Moskwa 2000
• (ros.) Radziecka Encyklopedia Wojskowa, t. I, Moskwa
• (ros.) Wielka Encyklopedia Radziecka, t. 9, ss. 91-92, Moskwa 1969-1978
• (ros.) Wojskowy słownik encyklopedyczny, Moskwa 1986
• Андрей Иванович Ерёменко – Герои страны (ros.)
• Андрей Иванович Еременко – Проект ХРОНОС (ros.)
• Wyżsi dowódcy Związku Radzieckiego (ros.)