Tadeusz Miciński: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m →Dzieła: linki zewnętrzne |
Anulowanie wersji nr 33909233 autora Dystopia w szablonie jest link do wikiźródeł |
||
| Linia 42: | Linia 42: | ||
Do jego najbardziej znanych utworów należą: |
Do jego najbardziej znanych utworów należą: |
||
* ''Łazarze'' ([[1896]]) - poemat |
* ''Łazarze'' ([[1896]]) - poemat |
||
* '' |
* ''Nauczycielka'' ([[1896]]) - opowiadanie |
||
* ''W mroku gwiazd'' ([[1902]]) - tomik poezji |
* ''W mroku gwiazd'' ([[1902]]) - tomik poezji |
||
* ''Kniaź Patiomkin'' ([[1906]]) - dramat |
* ''Kniaź Patiomkin'' ([[1906]]) - dramat |
||
Wersja z 19:11, 21 gru 2012
Szablon:Pisarz infobox Tadeusz Miciński (ur. 9 listopada 1873 w Łodzi, zginął w lutym 1918 we wsi Małe Małynicze pod Czertykowem na Białorusi) – pisarz i poeta polski okresu Młodej Polski. Autor mistycznych powieści, poematów prozą i wierszy kontemplacyjnych. Jeden z czołowych pisarzy polskiego ekspresjonizmu, prekursor surrealizmu. Był przyjacielem Witkacego, Stanisława Przybyszewskiego i Karola Szymanowskiego, członek Warszawskiego Towarzystwa Teozoficznego. [1]
Życie
Syn Rudolfa i Wandy z Pruskich. Uczył się w warszawskim gimnazjum. Studiował historię i filozofię na UJ. Na studiach zainteresował się okultyzmem, satanizmem i księgami wiedzy tajemnej. Walczył w I wojnie światowej[potrzebny przypis], dużo podróżował. Oficer oświatowy w korpusie gen. Dowbora-Muśnickiego. Zamordowany na Białorusi w nieznanych okolicznościach (prawdopodobnie podczas napadu rabunkowego przez tamtejszych chłopów, choć istnieje też hipoteza, wg której był to bolszewicki zamach). Miciński jechał powozem, na pomoc swoim krewnym. Jego synem był Jarosław Tadeusz Miciński (1898-1971), reżyser i kierownik artystyczny, pracownik Reduty.
Twórczość
Hermetyczna, trudna w odbiorze twórczość prozatorska Micińskiego oparta była na prawdzie objawionej. Autor wyrażał w niej gnozę, fatalizm oraz pogląd, iż tylko wybranym jednostkom (nadczłowiekowi) dane jest posiadanie duszy i życie wieczne. Miciński był również przeciwnikiem teorii przypadkowości; świat i wszystkie jego elementy istnieją z konieczności, choć są do końca niepoznawalne. Jednocześnie głosił prymat rozumowego, naukowego studiowania wiedzy tajemnej (magów Indii, gwiaździarzy Chaldei) nad wiarą.
Miciński był (podobnie jak Wyspiański) kontynuatorem poetyckiego teatru misteryjnego. Uważany bywa za prekursora surrealizmu lub czystego ekspresjonistę, tworzącego w indywidualnym stylu. Dopracował się własnej formy dramatycznej, dwuplanowej, w której przenika się dramat realny z dramatem idei politycznych i historiofizycznych w wymiarze misteryjnym, alegorycznym. Napisał kilka dramatów, które łączą w sobie idee filozofii dziejów z przyszłymi technikami nowoczesnych mediów - filmu, projekcji, łączenia planów, wielkich widowisk plenerowych itp.
Miciński pod rozważania wziął również satanizm. Za średniowiecznymi gnostykami twierdził, że świat ziemski stworzył nie Bóg, lecz Szatan mający na celu kreację karykatury Nieba[2]. Wyłapując liczne analogie literackich biografii - wyrażał również pogląd, iż Chrystus, Lucyfer i Feniks to trzy imiona tej samej istoty.
Publikował również pisma związane z narodem polskim, w których pod rozważania (podobnie jak zresztą w prozie poetyckiej) wziął filozofię genezyjską Juliusza Słowackiego. Wyrażał panslawizm i antygermanizm.
Za życia otaczała Micińskiego legenda "poety maga", "czciciela tajemnic". Twórca został sportretowany w sposób prześmiewczy w Wyzwoleniu Stanisława Wyspiańskiego (Samotnik, Maska V). Micińskiego sportretował też Stanisław Ignacy Witkiewicz w powieści 622 upadki Bunga, czyli Demoniczna kobieta (Mag Childeryk), a także zadedykował mu swoją powieść Nienasycenie. Dedykację dla Micińskiego miał również jeden z utworów Karola Szymanowskiego inspirowany Nietotą. Księgą tajemną Tatr oraz samą osobą jego twórcy.
Dzieła
Do jego najbardziej znanych utworów należą:
- Łazarze (1896) - poemat
- Nauczycielka (1896) - opowiadanie
- W mroku gwiazd (1902) - tomik poezji
- Kniaź Patiomkin (1906) - dramat
- Do źródeł duszy polskiej (1906) - tekst publicystyczny
- W mrokach złotego pałacu, czyli Bazylissa Teofanu (1909) - dramat
- Nietota. Księga tajemna Tatr (1910) - powieść
- Walka o Chrystusa (1911) - tekst publicystyczny
- Dęby czarnobylskie (1911) - tom opowiadań
- Xiądz Faust (1913) - powieść
- Wita (1926) - powieść
Odniesienia w kulturze masowej
Wiersz Lucifer został wykorzystany przez zespoły: Behemoth na płycie Evangelion, Holy Death na płycie The Knight, Death and the Devil oraz Nirnaeth na płycie Haudh'en'nirnaeth do utworów o tym samym tytule.
Fascynacji twórczością Micińskiego uległ Roman Kostrzewski, co słychać w tekstach zespołu KAT.
Wiersze Micińskiego były aranżowane jako utwory muzyczne:
- "Twoja postać" na albumie Marek Grechuta & Anawa Marka Grechuty w 1970 roku i Historia pewnej podróży (2006) Grzegorza Turnaua.
- "Lucifer" na albumie Evangelion (2010) grupy Behemoth.
- "Lucifer" w albumie Haudh'en'nirnaeth (1996) grupy Nirnaeth.
- "Delirium Tremens" na albumie Ballady (1993) grupy KAT.
- ↑ Ludwik Hass, Ambicje rachuby, rzeczywistość. Wolnomularstwo w Europie Środkowo-Wschodniej 1905-1928. Warszawa 1984, s. 89.
- ↑ Tak samo karykaturalne formy mają tradycyjne symbole satanizmu: kozioł (karykatura Baranka Bożego) czy odwrócony krzyż i odwrócony pentagram