Limfocyty Tc

Szablon:Źródła Limfocyt Tc czyli limfocyt T cytotoksyczny.

Jest to subpopulacja limfocytów, zwykle CD 8+ posiadająca tę cechę, że potrafią uśmiercić komórkę prezentującą w kontekście MHC I antygen uczulający dany limfocyt. Jest to jedno z ramion odpowiedzi immunologicznej, jeden z rodzajów odporności komórkowej.

Limfocyty Tc pełnią też ważną rolę w regulacji odpowiedzi komórkowej immunologicznej, tak komórkowej jak i humoralnej, doprowadzając do eliminacji autoreaktywnych czy po prostu niepotrzebnych klonów komórek T czy B, jest to wtedy jeden ze sposobów działania limfocytów Ts.

Limfocyty T zdolne są do różnorodnych reakcji z antygenem, pojawiają się przed porodem. W efekcie tego noworodek może odrzucić przeszczep skóry tak jak dorosły, wytwarza również odporność po szczepieniu BCG.

Bierze udział w odpowiedzi immunologicznej przeciw czynnikom wewnątrzkomórkowym (wirusy, riketsje, a także komórki nowotworowe). Uruchamia mechanizm apoptozy, czyli "programowanej śmierci" komórki. Dzięki temu istnieje duże prawdopodobieństwo, że patogen zostanie także wyeliminowany.

Czynniki cytotoksyczności

Do efektu cytytoksycznego są zdolne limfocyty Tc, limfocyty CD8+, komórki NK, limfocyty NKT oraz limfocyty Tγδ. Główny mechanizm cytotoksyczności opiera się na wydzialaniu ziaren cytolitycznych, które poprzez utworzenie kanału w blonie komórki docelowej powodują wnikanie jonów sodowych Na+ i tym samym jej rozpad oraz apoptozę.

Alternatywny mechanizm związany jest z receptorami dla cząsteczek TNF. Limfocyty Tc wytwarzają ligandy, które łącząc się z komórkami docelowymi powodują przekazanie sygnału indukującego apoptozę.

Do głównych czynników, które biorą bezpośredni udział w efekcie cytotoksycznym zaliczamy:

Mechanizm	Czynnik	Działanie
Ziarna cytolityczne	perforyna	tworzenie porów w błonie komórkowej, pośrednia indukcja apoptozy
	granzymy	liza białek cytoplazmy i jądra komórkowego
	enzymy lizosomalne	liza białek cytoplazmy i jądra komórkowego, indukcja apoptozy
	P40-TIA-1	pobudzenie degradacji DNA
	granulizyna	uszkodzenie błony komórkowej, indukcja apoptozy
Mechanizm związany z receptorami dla TNF	Apo-1L/FasL (CD95L)	indukcja apoptozy poprzez Apo-1/Fas (CD95)
	TNF	indukcja apoptozy przez TNF-R1
	LT-α	indukcja apoptozy przez TNF-R1
	TRAIL	indukcja apoptozy przez DR4 i DR5
Inne	Leukoregulina	uwrażliwienie na działanie innych czynników cytotoksycznych
	ATP	wzrost przepuszczalności błon, indukcja apoptozy
	Wolne rodniki	Uszkodzenie struktur komórki

Zobacz też

• leukocyt

Bibliografia

• Jakub Gołąb, Marek Jakóbisiak, Witold Lasek, Tomasz Stokłosa: Immunologia. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011. ISBN 978-83-01-15154-6.brak strony w książce

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.