Związek Jaszczurczy (XIV wiek): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Luckas-bot (dyskusja | edycje) m r2.7.1) (Robot dodał ko:도마뱀 동맹 |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Związek Jaszczurczy''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Eidechsenbund'') – tajna organizacja szlachty z [[ziemia chełmińska|ziemi chełmińskiej]] założona 24 lutego [[1397]] w [[Radzyń Chełmiński|Radzyniu Chełmińskim]] w celu obrony przed uciskiem [[zakon krzyżacki|krzyżackim]]. |
'''Związek Jaszczurczy''' ([[Język niemiecki|niem.]] ''Eidechsenbund'') – tajna organizacja szlachty z [[ziemia chełmińska|ziemi chełmińskiej]] założona 24 lutego [[1397]] w [[Radzyń Chełmiński|Radzyniu Chełmińskim]] w celu obrony przed uciskiem [[zakon krzyżacki|krzyżackim]]. |
||
Założycielami byli [[Mikołaj z Ryńska]], jego brat [[Jan z Pułkowa]] oraz [[Fryderyk z Kitnowa]] i [[Mikołaj z Kitnowa]]<ref>[http://www.turystyka.torun.pl/ |
Założycielami byli [[Mikołaj z Ryńska]], jego brat [[Jan z Pułkowa]] oraz [[Fryderyk z Kitnowa]] i [[Mikołaj z Kitnowa]]<ref>[http://www.turystyka.torun.pl/art/422/towarzystwo-jaszczurcze.html Toruński Serwis Turystyczny. Toruń: informacja turystyczna, zabytki, hotele, muzea, historia, przewodnicy, vademecum turysty<!-- Tytuł wygenerowany przez bota -->]</ref>. |
||
Związek początkowo działał jawnie i był tolerowany oraz uznawany przez władze zakonne jako organizacja broniąca interesów szlacheckich. Od [[1410]] r. Związek Jaszczurczy działał tajnie i miał charakter [[Konfederacja|konfederacji]]. Głównym jego celem było połączenie ziemi chełmińskiej z Polską<ref>Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, PWN, Warszawa 1987, str.207.</ref>. |
Związek początkowo działał jawnie i był tolerowany oraz uznawany przez władze zakonne jako organizacja broniąca interesów szlacheckich. Od [[1410]] r. Związek Jaszczurczy działał tajnie i miał charakter [[Konfederacja|konfederacji]]. Głównym jego celem było połączenie ziemi chełmińskiej z Polską<ref>Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, PWN, Warszawa 1987, str.207.</ref>. |
Wersja z 16:52, 7 mar 2013
Związek Jaszczurczy (niem. Eidechsenbund) – tajna organizacja szlachty z ziemi chełmińskiej założona 24 lutego 1397 w Radzyniu Chełmińskim w celu obrony przed uciskiem krzyżackim. Założycielami byli Mikołaj z Ryńska, jego brat Jan z Pułkowa oraz Fryderyk z Kitnowa i Mikołaj z Kitnowa[1].
Związek początkowo działał jawnie i był tolerowany oraz uznawany przez władze zakonne jako organizacja broniąca interesów szlacheckich. Od 1410 r. Związek Jaszczurczy działał tajnie i miał charakter konfederacji. Głównym jego celem było połączenie ziemi chełmińskiej z Polską[2].
Po wielkiej wojnie z Zakonem Krzyżackim doszło do prześladowań jego członków, w których obronie, śląc ostre pisma do wielkiego mistrza Henryka von Plauena, wystąpili król polski Władysław II Jagiełło, Wielki Książę Witold oraz marszałek wielki koronny Zbigniew z Brzezia. W zemście za prowadzoną działalność w maju 1411 Krzyżacy ścięli na rynku w Grudziądzu założyciela Związku Mikołaja z Ryńska, pomimo że posiadał on list żelazny i nietykalność gwarantowały mu ustalenia I Pokoju toruńskiego, który zakazywał ścigania osób uznanych przez strony za zdrajców. Krzyżacy zamordowali też wszystkich męskich potomków Mikołaja z Ryńska w tym dzieci.
Wkrótce Związek Jaszczurczy rozszerzył działalność na inne tereny państwa krzyżackiego, wspierając przy tym wszystkie działania wojenne króla polskiego przeciwko Zakonowi. O zasługach związku świadczy chociażby udział w rokowaniach w 1435 r i podpis ówczesnego przywódcy Jaszczurkowców, Jana ze Szczuplinek pod traktatem pokojowym z Brześcia Kujawskiego.
W 1440 Związek Jaszczurczy wszedł w skład Związku Pruskiego.
Bibliografia
- Polska Jagiellonów ( wyd. pierwsze PIW 1963, wyd. ostatnie Prószyński i S-ka 2007, ISBN: 978-83-7469-522-0 )
Zobacz też
- ↑ Toruński Serwis Turystyczny. Toruń: informacja turystyczna, zabytki, hotele, muzea, historia, przewodnicy, vademecum turysty
- ↑ Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, PWN, Warszawa 1987, str.207.