Mamry: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MerlIwBot (dyskusja | edycje)
m Robot dodał it:Lago Mamry
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 16 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q1330800
Linia 135: Linia 135:
[[Kategoria:Jeziora Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]
[[Kategoria:Jeziora Krainy Wielkich Jezior Mazurskich]]
[[Kategoria:Jeziora powiatu węgorzewskiego]]
[[Kategoria:Jeziora powiatu węgorzewskiego]]

[[be:Возера Мамры]]
[[cs:Mamry]]
[[de:Mamry]]
[[en:Lake Mamry]]
[[es:Lago Mamry]]
[[fr:Lac Mamry]]
[[it:Lago Mamry]]
[[ka:მამრი (ტბა)]]
[[lv:Mamrijs]]
[[lt:Mauras]]
[[no:Mamry]]
[[nn:Mamry]]
[[ru:Мамры]]
[[sr:Мамри]]
[[tr:Mamry Gölü]]
[[uk:Мамри]]

Wersja z 18:59, 12 mar 2013

Mamry
{{{nazwa oryginalna}}}
Ilustracja
Jezioro Dargin, jedna z części jeziora Mamry
Położenie
Państwo

 Polska

Województwo

 warmińsko-mazurskie

Lokalizacja

Kraina Wielkich Jezior Mazurskich

Region

{{{region}}}

Wysokość lustra

{{{wysokość lustra}}} m n.p.m.

Morfometria
Powierzchnia

9851,0-10282,4 ha

Wymiary
• max długość
• max szerokość


{{{max długość}}}
{{{max szerokość}}}

Głębokość
• średnia
• maksymalna


9,8 m
43,8 m

Objętość

1 003 367,5 tys. m³

Hydrologia
Jakość wody

{{{jakość}}}

Rzeki zasilające

Radzieja

Rzeki wypływające

Węgorapa

Rodzaj jeziora

morenowe – moreny dennej

Położenie na mapie województwa warmińsko-mazurskiego
Mapa konturowa województwa warmińsko-mazurskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:waterbody}

Mamry (niem. Mauersee) – jezioro w północno-wschodniej Polsce, woj. warmińsko-mazurskim, w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich.

Mamry to jezioro polodowcowe morenowe[2]. Jedno z największych jezior w Polsce.

Dno jeziora jest zróżnicowane z licznymi zagłębieniami i wypłyceniami, przy czym część północna jest wyraźnie głębsza, dno porasta roślinność wynurzona i łąki podwodne złożone z ramienic. Brzegi jeziora przeważnie niskie i podmokłe, w części porośnięte lasem.

Położenie

Według urzędowego spisu opracowanego przez Komisję Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych (KNMiOF) nazwa Mamry[3], odpowiada jedynie jezioru nazywanemu Mamry Północne[1][4]

Mamry ma trzy wydzielone części[3]:

Część publikacji pod nazwą Mamry opisuje cały kompleks złożony z 6 połączonych ze sobą jezior[5]: Mamry Północne (lub właściwe), Kirsajty, Kisajno, Dargin, Święcajty, Dobskie[2].

W kompleksie jezior znajdują się 33 wyspy o łącznej powierzchni 213 ha, część z nich na jeziorach Mamry i Kisajno tworzy rezerwat ornitologiczny. Największa wyspa na Mamrach i Mazurach to Upałty. Z Mamr wypływa rzeka Węgorapa.

Historia

W przeszłości jeziora kompleksu Mamr tworzyły oddzielne zbiorniki wodne połączone strumieniami. Poziom wody w jeziorach podniósł się w XVI-XVII w. o kilka metrów. Na podniesienie poziomu wody w kompleksie Mamr miały wpływ: zapora na Węgorapie (młyn), ruchy skorupy ziemskiej – wynoszenie gruntu w części północnej kompleksu o 1 mm rocznie. Pod wodą znalazły się m.in.: dawna droga do kościoła z Kalu do Węgielsztyna, niektóre osady i cmentarze pruskie.

Zagospodarowanie

Przez jezioro prowadzi trasa żeglugowa z Węgorzewa przez Giżycko, Mikołajki do Pisza i Rucianego-Nidy.

Dane morfometryczne

Powierzchnia zwierciadła wody całego kompleksu Mamr według różnych źródeł wynosi od 9851,0 ha[5] do 10282,4 ha[6].

Zwierciadło wody położone jest na wysokości 115,8 m n.p.m.[5] lub 116,2[1][4] lub też 116,2-116,3 m n.p.m.[6] Średnia głębokość jeziora wynosi 9,8 m[6] lub 11 m[potrzebny przypis], natomiast głębokość maksymalna 43,8 m[6][1][4][2].

Zlewnia jeziora Mamry wynosi 620,6 km², a zlewnia bezpośrednia 700 ha[7].

Jakość wód

Na podstawie badań przeprowadzonych w 2005 roku wody jeziora Mamry Północne (Właściwe) zaliczono do II klasy czystości[1] i II kategorii podatności na degradację[1]. W roku 1999 wody jeziora również zaliczono do wód II klasy czystości.[4][5].

Badania przeprowadzone w latach 1990 i 1993 wskazywały na pierwszą klasę czystości wód jeziora Mamry[1].

Hydronimia

Nazwę Mamry ustalono urzędowo w 1949 roku, zastępując poprzednią niemiecką nazwę jeziora – Mauer See[8].

Panorama jeziora Mamry
Panorama jeziora Mamry
Panorama jeziora Mamry
Panorama jeziora Mamry

Wyspy na jeziorze Mamry

Mamry właściwe (północne):

Dargin:

  • 13., 14. Poganckie Kępy
  • 15. Ilma

Jezioro Dobskie:

Kirsajty:

  • 11. Wyspa Sidorkowa
  • 12. Ostrowik

Kisajno:

  • 23. Dębowa Górka
  • 24. Wielka Kiermuza
  • 25. Wyspa Czapla
  • 26. Wyspa Olchowa
  • 27. Wyspa Muszla
  • 28. Wyspa Ptasia
  • 29. Górny Ostrów
  • 30. Sosnowy Ostrów
  • 31. Świtałowy Ostrów
  • 32. Duży Ostrów
  • 33. Woś
  • 34, 35. Wronie Kępy
  • 36, 37. kępy bez nazwy

Święcajty:

  • 8. Wyspa Kocia
  • 9. Wyspa Bezimienna (Wyspa Tartaczna)
  • 10. Wyspa Ptasia
  1. a b c d e f g Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2005. s. 41 (44). [dostęp 2011-05-29].
  2. a b c Najnowsza encyklopedia powszechna A-Z. Kraków: Zielona Sowa, 2005, s. 550. ISBN 83-7389-938-3.
  3. a b Komisja Nazw Miejscowości i Obiektów Fizjograficznych: Hydronimy. Izabella Krauze-Tomczyk, Jerzy Ostrowski (oprac. red.). T. 1. Cz. 2: Wody stojące. Warszawa: Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 2006, s. 203. ISBN 83-239-9607-5. [dostęp 2010-08-24].
  4. a b c d Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 1999. s. 60-61. [dostęp 2011-05-29].
  5. a b c d Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 347. ISBN 83-232-1732-7.
  6. a b c d według IRŚ za Adam Choiński: Katalog jezior Polski. Poznań: Wydawnictwo Naukowe UAM, 2006, s. 347. ISBN 83-232-1732-7.
  7. Raport o stanie środowiska województwa warmińsko-mazurskiego w 2010 roku. WIOŚ Olsztyn, s. 32, za: IMGW
  8. Rozporządzenie Ministra Administracji Publicznej z dnia 11 lutego 1949 r. (M.P. z 1949 r. nr 17, poz. 225, s. 2)
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Linki zewnętrzne