System hippodamejski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m interwiki, drobne merytoryczne |
m Bot: Przenoszę 15 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q1256511 |
||
Linia 10: | Linia 10: | ||
[[Kategoria:Starożytna Grecja]] |
[[Kategoria:Starożytna Grecja]] |
||
[[Kategoria:Urbanistyka]] |
[[Kategoria:Urbanistyka]] |
||
[[ca:Pla hipodàmic]] |
|||
[[de:Hippodamisches Schema]] |
|||
[[en:Grid plan]] |
|||
[[es:Plan hipodámico]] |
|||
[[fr:Plan hippodamien]] |
|||
[[hr:Hipodamus]] |
|||
[[it:Pianta a scacchiera]] |
|||
[[he:רחובות שתי וערב]] |
|||
[[ka:ორთოგონალური გეგმა]] |
|||
[[nl:Schaakbordpatroon]] |
|||
[[ru:Гипподамова система]] |
|||
[[sr:Хиподамовска схема]] |
|||
[[sh:Hipodamus]] |
|||
[[fi:Ruutukaava]] |
|||
[[ta:வலைவடிவ நகர அமைப்பு]] |
Wersja z 23:48, 12 mar 2013
Szablon:Źródła System hippodamejski to jeden ze sposobów racjonalnego rozplanowania miasta. Jego autorstwo przypisuje się Hippodamosowi z Miletu – greckiemu urbaniście działającemu w V wieku p.n.e. Jednak system ten był stosowany w Jonii już w VII wieku p.n.e., a Hippodamos jedynie rozpowszechnił go w Grecji właściwej.
System uwzględnia warunki naturalne, perspektywiczny rozwój i funkcjonalność miasta. Obszar przyszłego miasta o wyraźnie zakreślonych granicach dzielono głównymi arteriami wytyczonymi wzdłuż osi północ-południe i wschód-zachód na kwartały. W centralnie usytuowanej części miasta lokowano ośrodek administracyjno-handlowy (agora) i kultowy (akropol), pozostałe kwartały zapełniała zabudowa mieszkalna. Miasto uzupełniały np. gimnazjon i teatr. Główne i boczne ulice krzyżowały się pod kątem prostym, tworząc geometryczną regularną siatkę.
Według tych zasad zbudowano m.in. Milet, Priene, Pireus (ok. 475 roku p.n.e.), Rodos i grecką kolonię Turioj w Italii.
W okresie hellenistycznym hippodamejski plan miasta znalazł pełne zastosowanie przy zakładaniu licznych Aleksandrii, Seleucji i Antiochii oraz przy przebudowie starych ośrodków miejskich, z których dotychczas najlepiej zostało zbadane Priene.