Żyrowa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Robot wspomógł poprawę ujednoznacznienia Gmina Zdzieszowice – zmieniono link(i) do Zdzieszowice (gmina); zmiany kosmetyczne |
|||
Linia 11: | Linia 11: | ||
|województwo = [[Województwo opolskie|opolskie]] |
|województwo = [[Województwo opolskie|opolskie]] |
||
|powiat = [[Powiat krapkowicki|krapkowicki]] |
|powiat = [[Powiat krapkowicki|krapkowicki]] |
||
|gmina = [[ |
|gmina = [[Zdzieszowice (gmina)|Zdzieszowice]] |
||
|sołectwo = |
|sołectwo = |
||
|wysokość = |
|wysokość = |
||
Linia 28: | Linia 28: | ||
|www = |
|www = |
||
}} |
}} |
||
'''Żyrowa''' (niem. ''Zyrowa''<ref name=nazwa>[http://geschichte-on-demand.de/strehlitz.html Landkreis Gross Strehlitz]</ref>) – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo opolskie|województwie opolskim]], w [[powiat krapkowicki|powiecie krapkowickim]], w [[ |
'''Żyrowa''' (niem. ''Zyrowa''<ref name=nazwa>[http://geschichte-on-demand.de/strehlitz.html Landkreis Gross Strehlitz]</ref>) – [[wieś]] w [[Polska|Polsce]] położona w [[województwo opolskie|województwie opolskim]], w [[powiat krapkowicki|powiecie krapkowickim]], w [[Zdzieszowice (gmina)|gminie Zdzieszowice]]. |
||
Od [[1950]] Żyrowa należy do [[województwo opolskie|województwa opolskiego]]. |
Od [[1950]] Żyrowa należy do [[województwo opolskie|województwa opolskiego]]. |
||
Linia 34: | Linia 34: | ||
=== Historia === |
=== Historia === |
||
[[Plik:Zyrowa palace2.jpg|180px|thumb|left|Wieże pałacu w Żyrowej jesienią]] |
[[Plik:Zyrowa palace2.jpg|180px|thumb|left|Wieże pałacu w Żyrowej jesienią]] |
||
Historia miejscowości i pałacu sięga czasów średniowiecznych i jest związana jest z klasztorem [[Zakon Braci Mniejszych|minorytów]] (z Jemielnicy), którzy na przełomie XIII i XIV wieku zbudowali pierwszy obiekt w miejscu obecnego pałacu. |
Historia miejscowości i pałacu sięga czasów średniowiecznych i jest związana jest z klasztorem [[Zakon Braci Mniejszych|minorytów]] (z Jemielnicy), którzy na przełomie XIII i XIV wieku zbudowali pierwszy obiekt w miejscu obecnego pałacu. |
||
[[13 marca]] [[1631]] roku [[Melchior Ferdinand von Gaschin]] kupił za 24 000 [[talar]]ów dobra żyrowkie – m.in. Żyrową. "Zyrowa" była nazwą wioski do zakończenia II wojny światowej (w latach [[1936]]-[[1945]] zmieniono nazwę na Buchenhöh), a po [[1945]] r. ustalono nazwę Żyrowa. W [[2002]] r. Żyrowa zdobyła nagrodę [[Piękna Wieś Opolska|"Najpiękniejszej Wsi Opolskiej"]]. |
[[13 marca]] [[1631]] roku [[Melchior Ferdinand von Gaschin]] kupił za 24 000 [[talar]]ów dobra żyrowkie – m.in. Żyrową. "Zyrowa" była nazwą wioski do zakończenia II wojny światowej (w latach [[1936]]-[[1945]] zmieniono nazwę na Buchenhöh), a po [[1945]] r. ustalono nazwę Żyrowa. W [[2002]] r. Żyrowa zdobyła nagrodę [[Piękna Wieś Opolska|"Najpiękniejszej Wsi Opolskiej"]]. |
||
=== Zabytki === |
=== Zabytki === |
||
[[Plik:Church Zyrowa Poland wiki.JPG|thumb|180px||left|Kościół pw. św. Mikołaja]] |
[[Plik:Church Zyrowa Poland wiki.JPG|thumb|180px||left|Kościół pw. św. Mikołaja]] |
||
Według |
Według rejestru [[Narodowy Instytut Dziedzictwa|Narodowego Instytutu Dziedzictwa]] na listę zabytków wpisane są<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.nid.pl/UserFiles/File/Rejestr%20Zabytk%C3%B3w/rejestr%20zabytk%C3%B3w%20nieruchomych%20-%20stan%20na%2030%20czerwca%202012/OPO-rej.pdf|tytuł=Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego|opublikowany=Narodowy Instytut Dziedzictwa|data dostępu=13.12.2012|strony=51}}</ref>: |
||
* kościół filialny pw. św. Mikołaja, wzniesiony ok. [[1300]] r., rozbudowany z późnobarokową [[fasada|fasadą]] w pierwszej połowie [[XVIII wiek|XVIII]] w., restaurowany w [[XIX wiek|XIX]] w. i w latach [[1932]]-[[1936]]. Jest trój-przęsłowym kościołem 1-przestrzennym z 2-przęsłowym [[prezbiterium]], z prostym zamknięciem i wczesnogotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym o groszkowatym przekroju żeber, z prostym zwornikiem, w narożnikach szczątkowe służki o kielichowatych głowicach, szeroki korpus z dobudowaną później emporą muzyczną, pierwotnie kryty stropem, od [[XVIII wiek|XVIII]] w. ze [[sklepienie kolebkowe|sklepieniem kolebkowym]], z lunetami i gurtami na pilastrach, z dekoracją stiukową, na sklepieniach medaliony w stiukowych otokach. Kwadratowy aneks jako [[kaplica]] (pn.), z czes. kapą nad ukośnie ustawionymi pilastrami, masywna wieża zach., górą 8-boczna, w rodzaju tamburu z przełamanym hełmem barok., kaplice z hełmami cebulastymi, na fasadzie rzeźba św. [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]] ([[XVIII wiek|XVIII]] w.). — Zachowana część wyposażenia, m.in. rokokowy ołtarz gł., z przemalowanym obrazem, XVIII w. (Św. Anna nauczająca Marię), wyżej medalion z przedstawieniem [[Mikołaj z Miry|św. Mikołaja]]; dwa ołtarze boczne, w ramach stiukowych i z obrazami ([[Święty Florian|św. Floriana]], [[Józef z Nazaretu|św. Józefa]] z Dzieciątkiem) F. A. Sebastiniego (4. ćw. XVIII w.); barokowa ambona (l. pół. XVIII w.). |
* kościół filialny pw. św. Mikołaja, wzniesiony ok. [[1300]] r., rozbudowany z późnobarokową [[fasada|fasadą]] w pierwszej połowie [[XVIII wiek|XVIII]] w., restaurowany w [[XIX wiek|XIX]] w. i w latach [[1932]]-[[1936]]. Jest trój-przęsłowym kościołem 1-przestrzennym z 2-przęsłowym [[prezbiterium]], z prostym zamknięciem i wczesnogotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym o groszkowatym przekroju żeber, z prostym zwornikiem, w narożnikach szczątkowe służki o kielichowatych głowicach, szeroki korpus z dobudowaną później emporą muzyczną, pierwotnie kryty stropem, od [[XVIII wiek|XVIII]] w. ze [[sklepienie kolebkowe|sklepieniem kolebkowym]], z lunetami i gurtami na pilastrach, z dekoracją stiukową, na sklepieniach medaliony w stiukowych otokach. Kwadratowy aneks jako [[kaplica]] (pn.), z czes. kapą nad ukośnie ustawionymi pilastrami, masywna wieża zach., górą 8-boczna, w rodzaju tamburu z przełamanym hełmem barok., kaplice z hełmami cebulastymi, na fasadzie rzeźba św. [[Jan Nepomucen|Jana Nepomucena]] ([[XVIII wiek|XVIII]] w.). — Zachowana część wyposażenia, m.in. rokokowy ołtarz gł., z przemalowanym obrazem, XVIII w. (Św. Anna nauczająca Marię), wyżej medalion z przedstawieniem [[Mikołaj z Miry|św. Mikołaja]]; dwa ołtarze boczne, w ramach stiukowych i z obrazami ([[Święty Florian|św. Floriana]], [[Józef z Nazaretu|św. Józefa]] z Dzieciątkiem) F. A. Sebastiniego (4. ćw. XVIII w.); barokowa ambona (l. pół. XVIII w.). |
||
Linia 49: | Linia 49: | ||
=== Geologia === |
=== Geologia === |
||
W Żyrowej znajduje się mała ekspozycja [[Karbon|dolnokarbońskich]] [[szarogłaz]]ów oraz znajdowała się najdłuższa jaskinia [[Chełm (Wyżyna Śląska)|Chełmu]], została jednak zasypana po 1945 r.<ref>Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 70. ISBN |
W Żyrowej znajduje się mała ekspozycja [[Karbon|dolnokarbońskich]] [[szarogłaz]]ów oraz znajdowała się najdłuższa jaskinia [[Chełm (Wyżyna Śląska)|Chełmu]], została jednak zasypana po 1945 r.<ref>Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 70. ISBN 978-83-63036-04-1</ref> |
||
{{Przypisy|stopień= ===}} |
{{Przypisy|stopień= ===}} |
Wersja z 21:21, 23 cze 2013
wieś | |
Frontowa elewacja pałacu w Żyrowej | |
Państwo | opolskie |
---|---|
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności |
760 |
Strefa numeracyjna |
77 |
Kod pocztowy |
47-330 |
Tablice rejestracyjne |
OKR |
SIMC |
0505639 |
Położenie na mapie województwa opolskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} |
Żyrowa (niem. Zyrowa[1]) – wieś w Polsce położona w województwie opolskim, w powiecie krapkowickim, w gminie Zdzieszowice.
Od 1950 Żyrowa należy do województwa opolskiego.
Historia
Historia miejscowości i pałacu sięga czasów średniowiecznych i jest związana jest z klasztorem minorytów (z Jemielnicy), którzy na przełomie XIII i XIV wieku zbudowali pierwszy obiekt w miejscu obecnego pałacu. 13 marca 1631 roku Melchior Ferdinand von Gaschin kupił za 24 000 talarów dobra żyrowkie – m.in. Żyrową. "Zyrowa" była nazwą wioski do zakończenia II wojny światowej (w latach 1936-1945 zmieniono nazwę na Buchenhöh), a po 1945 r. ustalono nazwę Żyrowa. W 2002 r. Żyrowa zdobyła nagrodę "Najpiękniejszej Wsi Opolskiej".
Zabytki
Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są[2]:
- kościół filialny pw. św. Mikołaja, wzniesiony ok. 1300 r., rozbudowany z późnobarokową fasadą w pierwszej połowie XVIII w., restaurowany w XIX w. i w latach 1932-1936. Jest trój-przęsłowym kościołem 1-przestrzennym z 2-przęsłowym prezbiterium, z prostym zamknięciem i wczesnogotyckim sklepieniem krzyżowo-żebrowym o groszkowatym przekroju żeber, z prostym zwornikiem, w narożnikach szczątkowe służki o kielichowatych głowicach, szeroki korpus z dobudowaną później emporą muzyczną, pierwotnie kryty stropem, od XVIII w. ze sklepieniem kolebkowym, z lunetami i gurtami na pilastrach, z dekoracją stiukową, na sklepieniach medaliony w stiukowych otokach. Kwadratowy aneks jako kaplica (pn.), z czes. kapą nad ukośnie ustawionymi pilastrami, masywna wieża zach., górą 8-boczna, w rodzaju tamburu z przełamanym hełmem barok., kaplice z hełmami cebulastymi, na fasadzie rzeźba św. Jana Nepomucena (XVIII w.). — Zachowana część wyposażenia, m.in. rokokowy ołtarz gł., z przemalowanym obrazem, XVIII w. (Św. Anna nauczająca Marię), wyżej medalion z przedstawieniem św. Mikołaja; dwa ołtarze boczne, w ramach stiukowych i z obrazami (św. Floriana, św. Józefa z Dzieciątkiem) F. A. Sebastiniego (4. ćw. XVIII w.); barokowa ambona (l. pół. XVIII w.).
- zespół pałacowy, z XVII-XIX w.:
- park
- folwark
- Pałac w Żyrowej, wypisany z księgi rejestru
- kuźnia, z k. XIX w.
Geologia
W Żyrowej znajduje się mała ekspozycja dolnokarbońskich szarogłazów oraz znajdowała się najdłuższa jaskinia Chełmu, została jednak zasypana po 1945 r.[3]
- ↑ Landkreis Gross Strehlitz
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 51. [dostęp 13.12.2012].
- ↑ Robert Niedźwiedzki, Joachim Szulc, Marek Zarankiewicz, 2012: Przewodnik geologiczny. Kamienne skarby Ziemi Annogórskiej. Wyd.: Stowarzyszenie Kraina św. Anny, strona 70. ISBN 978-83-63036-04-1
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Literatura
- Zabytki Sztuki w Polsce. Śląsk. wyd. Krajowy Ośrodek Badań i Dokumentacji Zabytków, Warszawa 2006 we współpracy z Dehio-Vereinigung oraz Herder-Institut w Marburgu.