Ubezwłasnowolnienie: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
m →Ubezwłasnowolnienie całkowite: drobne merytoryczne |
||
Linia 4: | Linia 4: | ||
== Ubezwłasnowolnienie całkowite == |
== Ubezwłasnowolnienie całkowite == |
||
Osoba, która ukończyła lat 13, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek [[choroba psychiczna|choroby psychicznej]], [[niedorozwój umysłowy|niedorozwoju umysłowego]] albo innego rodzaju [[zaburzenie psychiczne|zaburzeń psychicznych]], w szczególności alkoholizmu lub [[narkomania|narkomanii]], nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się [[opiekun|opiekę]], chyba że pozostaje on jeszcze pod [[władza rodzicielska|władzą rodzicielską]]. Jeżeli rodzice dziecka zostaną całkowicie ubezwłasnowolnieni, |
Osoba, która ukończyła lat 13, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek [[choroba psychiczna|choroby psychicznej]], [[niedorozwój umysłowy|niedorozwoju umysłowego]] albo innego rodzaju [[zaburzenie psychiczne|zaburzeń psychicznych]], w szczególności alkoholizmu lub [[narkomania|narkomanii]], nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się [[opiekun|opiekę]], chyba że pozostaje on jeszcze pod [[władza rodzicielska|władzą rodzicielską]]. Jeżeli rodzice dziecka zostaną całkowicie ubezwłasnowolnieni, |
||
[[sąd rodzinny]] postanawia o pozbawieniu ich władzy rodzicielskiej. |
[[sąd rodzinny]] postanawia o pozbawieniu ich władzy rodzicielskiej z powodu wystąpienia trwałej przeszkody w jej sprawowaniu. |
||
{{CytatD|§ 1. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności<br>prawnych, jest nieważna. |
{{CytatD|§ 1. Czynność prawna dokonana przez osobę, która nie ma zdolności do czynności<br>prawnych, jest nieważna. |
Wersja z 22:29, 21 paź 2013
Ubezwłasnowolnienie – częściowe lub całkowite pozbawienie osoby fizycznej zdolności do czynności prawnych. Ubezwłasnowolnienie następuje w formie orzeczenia sądowego.
Ubezwłasnowolnienie całkowite
Osoba, która ukończyła lat 13, może być ubezwłasnowolniona całkowicie, jeżeli wskutek choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności alkoholizmu lub narkomanii, nie jest w stanie kierować swym postępowaniem. Dla ubezwłasnowolnionego całkowicie ustanawia się opiekę, chyba że pozostaje on jeszcze pod władzą rodzicielską. Jeżeli rodzice dziecka zostaną całkowicie ubezwłasnowolnieni, sąd rodzinny postanawia o pozbawieniu ich władzy rodzicielskiej z powodu wystąpienia trwałej przeszkody w jej sprawowaniu.
Ubezwłasnowolnienie częściowe
Osoba pełnoletnia może być ubezwłasnowolniona częściowo z powodu choroby psychicznej, niedorozwoju umysłowego albo innego rodzaju zaburzeń psychicznych, w szczególności alkoholizmu lub narkomanii, jeżeli stan tej osoby nie uzasadnia ubezwłasnowolnienia całkowitego, lecz potrzebna jest pomoc do prowadzenia jej spraw. Dla osoby ubezwłasnowolnionej częściowo ustanawia się kuratelę.
Rozstrzyganie spraw o ubezwłasnowolnienie
Sprawy o ubezwłasnowolnienie należą do właściwości sądów okręgowych, które rozpoznają je w składzie trzech sędziów zawodowych, przy czym właściwy miejscowo jest sąd miejsca zamieszkania osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, a w braku miejsca zamieszkania - sąd miejsca jej pobytu.
Wniosek o ubezwłasnowolnienie może zgłosić małżonek osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, jej krewni w linii prostej oraz rodzeństwo, jej przedstawiciel ustawowy, prokurator. Krewni osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, nie mogą zgłaszać tego wniosku, jeżeli osoba ta ma przedstawiciela ustawowego. Wniosek o ubezwłasnowolnienie częściowe można zgłosić już na rok przed dojściem do pełnoletniości osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie. Kto zgłasza wniosek o ubezwłasnowolnienie działając w złej wierze lub działając lekkomyślnie podlega karze grzywny do 1000 zł.
Osobę, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, należy wysłuchać niezwłocznie po wszczęciu postępowania. Wysłuchanie powinno odbyć się w obecności biegłego psychologa oraz - w zależności od stanu zdrowia osoby, która ma być wysłuchana - biegłego lekarza psychiatry lub neurologa.
Orzeczenie ubezwłasnowolnienia nie może nastąpić na czas określony. Obowiązuje ono aż do jego uchylenia albo zmiany. Sąd może z urzędu uchylić orzeczenie o ubezwłasnowolnieniu, gdy ustaną przyczyny, dla których je orzeczono. Ze względu na dobro osoby ubezwłasnowolnionej następuje więc przełamanie obowiązującej w postępowaniu cywilnym zasady skargowości.
Osoba ubezwłasnowolniona, która co do zasady nie ma możliwości podejmowania żadnych czynności w postępowaniu, może jednak sama zaskarżać postanowienia wydane w postępowaniu dotyczącym jej ubezwłasnowolnienia. Ma więc w tym względzie pełną zdolność procesową.
Zobacz też
Bibliografia
- Radwański Z., Prawo cywilne - część ogólna, Warszawa 2007.
- Ludwiczak L., Ubezwłasnowolnienie w polskim systemie prawnym, Warszawa 2012.
Linki zewnętrzne
Artykuł uwzględnia ograniczony pod względem terytorialnym stan prawny na 11 listopada 2007. Zapoznaj się z zastrzeżeniami dotyczącymi pojęć prawnych w Wikipedii.