Teologia dogmatyczna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
| Linia 14: | Linia 14: | ||
== Dogmatyka po Soborze Watykańskim II. == |
== Dogmatyka po Soborze Watykańskim II. == |
||
Na [[Sobór Watykański II|Soborze Watykańskim II]] do zakresu dogmatyki zaliczono [[biblistyka|tematykę biblijną]] łączącą się z historią zbawienia, interpretacje objawienia zawarte w dziełach [[patrystyka|patrystyki wschodniej]] i zachodniej, a także spekulatywne wyjaśnianie tajemnicy zbawienia na wzór św. [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Akwinu]] w powiązaniu z [[liturgia]] |
Na [[Sobór Watykański II|Soborze Watykańskim II]] do zakresu dogmatyki zaliczono [[biblistyka|tematykę biblijną]] łączącą się z historią zbawienia, interpretacje objawienia zawarte w dziełach [[patrystyka|patrystyki wschodniej]] i zachodniej, a także spekulatywne wyjaśnianie tajemnicy zbawienia na wzór św. [[Tomasz z Akwinu|Tomasza z Akwinu]] w powiązaniu z [[liturgia|liturgią]] i całością życia Kościoła oraz dzieje [[dogmat|dogmatów]] i sposobów ich teologicznego objaśniania na tle historii Kościoła. Wydobywszy z objawienia określone [[prawda|prawdy]], dogmatyka uwypukla w nich elementy istotne, powtarzające się po wielekroć i ustala ich jednolite sformułowanie. Posługuje się klasyczną metodą [[scholastyka|scholastyczną]], oraz tzw. metodą pozytywną, gdy uwzględnia w pierwszym rzędzie [[Biblia|treści biblijne]] i [[patrystyka|patrystyczne]]; sięga też do polemiki, a obecnie nierzadko prezentuje nastawienie [[ekumenizm|ekumeniczne]]. |
||
== Współczesna dogmatyka == |
== Współczesna dogmatyka == |
||
Wersja z 11:32, 9 lip 2006
Teologia dogmatyczna - główna gałąź teologii czerpiąca objawienie z Pisma świętego i tradycji. Teologia dogmatyczna bada w sposób rozumowy wszystkie główne zagadnienia doktryny chrześcijańskiej.
Etymologia
Etymologicznie słowo dógma dpn. dógmatos pochodzi z języka greckiego i oznacza: "postanowienie władzy zwierzchniej miasta-państwa; teza obowiązująca wszystkich adeptów danej szkoły filoz". Słowo dogma pochodzi od dokeín co oznacza: "wydawać się (dobrym), mniemać, wierzyć".
Dogmat jest zasadą teologiczną objętą kanonem wiary i podaną przez Kościół do wierzenia jako niewzruszona prawda, nie podlegająca krytyce ani dyskusji. Teologia dogmatyczna wyznaje prostą zasadę, że poza dogmatem istnieje tylko herezja. Tak więc nawet w przypadku ekumenizmu nie jest możliwe, aby Kościół katolicki zrezygnował z jakiegokolwiek dogmatu.
Podział dogmatyki
Termin dogmatyka pojawił się w XVII w., posłużył się nim po raz pierwszy luterański teolog Georg Calixt.
Szczegółowe działy teologii dogmatycznej:
angelologia, chrystologia połączona z soteriologią, demonologia, eklezjologia, eschatologia, hamartiologia, kairologia, mariologia, pneumatologia, protologia, sakramentologia i trynitologia.
Dogmatyka po Soborze Watykańskim II.
Na Soborze Watykańskim II do zakresu dogmatyki zaliczono tematykę biblijną łączącą się z historią zbawienia, interpretacje objawienia zawarte w dziełach patrystyki wschodniej i zachodniej, a także spekulatywne wyjaśnianie tajemnicy zbawienia na wzór św. Tomasza z Akwinu w powiązaniu z liturgią i całością życia Kościoła oraz dzieje dogmatów i sposobów ich teologicznego objaśniania na tle historii Kościoła. Wydobywszy z objawienia określone prawdy, dogmatyka uwypukla w nich elementy istotne, powtarzające się po wielekroć i ustala ich jednolite sformułowanie. Posługuje się klasyczną metodą scholastyczną, oraz tzw. metodą pozytywną, gdy uwzględnia w pierwszym rzędzie treści biblijne i patrystyczne; sięga też do polemiki, a obecnie nierzadko prezentuje nastawienie ekumeniczne.
Współczesna dogmatyka
Współczesną dogmatykę charakteryzuje zwrot od abstrakcyjnej optyki esencjalnej ku ujęciom egzystencjalno-antropologicznym, dokonujący się pod wpływem tzw. nowej teologii (Karl Rahner, Henri de Lubac, Jean Daniélou, Yves Congar, Romano Guardini, Hans Urs von Balthasar, Marie-Dominique Chenu), oraz dążenie do syntetyzowania ujęć w duchu chrystocentryzmu (obok Rahnera Alfons Nossol, Lucjan Balter i Martin Schmaus).
Osobną dziedzinę stanowi historia dogmatów badająca powstawanie i rozwój poszczególnych dogmatów.