Ulica Stefana Okrzei w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
wikizacja, drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 45: | Linia 45: | ||
We wrześniu 1885 w [[Kamienica Mintera w Warszawie|Kamienicy Mintera]] rozpoczęło działalność Gimnazjum Praskie. |
We wrześniu 1885 w [[Kamienica Mintera w Warszawie|Kamienicy Mintera]] rozpoczęło działalność Gimnazjum Praskie. |
||
Od lat 90. XIX wieku przy Brukowej zaczęły powstawać wielkomiejskie eklektyczne kamienice, wśród nich wniesiona w 1906 Kamienica pod Sowami (Kamienica księcia Witolda Massalskiego i Kruga), uważana za najcenniejszą pod względem architektury i klasy wystroju kamienicę czynszową na Pradze<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław | tytuł = Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15 | wydawca = Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 267 | isbn = 978-83-88372-42-1}}</ref>. |
Od lat 90. XIX wieku przy Brukowej zaczęły powstawać wielkomiejskie eklektyczne kamienice, wśród nich wniesiona w 1906 Kamienica pod Sowami (Kamienica księcia Witolda Massalskiego i Kruga, nr 26), uważana za najcenniejszą pod względem architektury i klasy wystroju kamienicę czynszową na Pradze<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław | tytuł = Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15 | wydawca = Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 267 | isbn = 978-83-88372-42-1}}</ref>. |
||
W 1925 po południowej stronie Brukowej powstały nowoczesne obiekty rzeźni miejskiej. W latach 1924–1926 przy ulicy (z frontem do ulicy Sierakowskiego) wzniesiono monumentalny gmach Żydowskiego Domu Akademickiego, przeznaczony dla studiujących w Warszawie studentów żydowskich. Po 1944 w budynku mieściła się m.in. siedziba [[NKWD]] oraz [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Pilich | imię = Michał | tytuł = Warszawska Praga | wydawca = Fundacja "Centrum Europy" | miejsce = Warszawa | data = 2005 | strony = 47 | isbn = 83-923305-7-9}}</ref>. |
W 1925 po południowej stronie Brukowej powstały nowoczesne obiekty rzeźni miejskiej. W latach 1924–1926 przy ulicy (z frontem do ulicy Sierakowskiego) wzniesiono monumentalny gmach Żydowskiego Domu Akademickiego, przeznaczony dla studiujących w Warszawie studentów żydowskich. Po 1944 w budynku mieściła się m.in. siedziba [[NKWD]] oraz [[Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego|Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego]]<ref>{{Cytuj książkę | nazwisko = Pilich | imię = Michał | tytuł = Warszawska Praga | wydawca = Fundacja "Centrum Europy" | miejsce = Warszawa | data = 2005 | strony = 47 | isbn = 83-923305-7-9}}</ref>. |
||
| Linia 61: | Linia 61: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 570 | isbn = 83-01-08836-2}} |
* {{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 570 | isbn = 83-01-08836-2}} |
||
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław | tytuł = Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15 | wydawca = Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = |
* {{Cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław | tytuł = Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15 | wydawca = Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 233–277 | isbn = 978-83-88372-42-1}} |
||
[[Kategoria:Ulice i place Warszawy|Okrzei]] |
[[Kategoria:Ulice i place Warszawy|Okrzei]] |
||
Wersja z 09:48, 21 kwi 2014
| {{{jednostki}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
 {{{opis zdjęcia}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Państwo | {{{państwo}}} | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość |
{{{miejscowość}}} | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Poprzednie nazwy |
{{{poprzednie nazwy}}} | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Plan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| [[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]] | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Przebieg | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Warszawy  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie Polski  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Położenie na mapie województwa mazowieckiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:landmark} | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
Ulica Stefana Okrzei – ulica na warszawskiej Pradze Północ biegnąca od Wybrzeża Szczecińskiego do ul. Targowej. Jej przedłużeniem w kierunku wschodnim jest ulica Ząbkowska.
Historia
Dawna droga narolna, oddzielająca grunty Pragi od gruntów Skaryszewa[1].
Pierwotnie, ze względu na nawierzchnię, nazywana Brukowaną, a po 1815 – Brukową[2]. Obecną nazwę nadano w 1948[1].
W 1792 przy ulicy znajdowało się 18 drewnianych domów. Ulica prowadziła do przeprawy przez Wisłę, u jej wylotu budowano w II połowie XVIII i na początku XIX wieku sezonowe mosty łyżwowe (w tym w 1775 most Ponińskiego). Po 1809 funkcję ulicy przelotowej przejęła jednak równoległa ulica Szeroka (nazywana również Brukową, obecnie Kłopotowskiego), przy której mosty łyżwowe wznoszono aż do 1864 tj. wybudowania Mostu Kierbedzia[2].
W XIX wieku w okolicy zaczęły powstawać zakłady przemysłowe m.in. Warszawskie Towarzystwo Wyrobów Metalowych i Emaliowanych „Wulkan”, przeniesione tutaj w 1864 z lewobrzeżnej Warszawy. W 1881–1882 spółka zbudowała nowe budynki produkcyjne przy obecnej ul. Jagiellońskiej. W fabryce „Wulkan” pracował obecny patron ulicy, Stefan Okrzeja[3].
W ostatnich latach XIX wieku przy ulicy rozpoczęła działalność manufaktura pończoszniczo-trykotowa Augusta Marschela, przebudowana po 1915 na młyn Fiszela Fuchsa. Obiekt został przejęty w 1930 przez Przetwórczą Spółdzielnię Pracy „Warmłyn”, a jego relikty (ceglana elewacja magazynu) zostały w 1999 wkomponowane w kompleks apartamentowo-usługowy „Symfonia” (nr 23)[4].
We wrześniu 1885 w Kamienicy Mintera rozpoczęło działalność Gimnazjum Praskie.
Od lat 90. XIX wieku przy Brukowej zaczęły powstawać wielkomiejskie eklektyczne kamienice, wśród nich wniesiona w 1906 Kamienica pod Sowami (Kamienica księcia Witolda Massalskiego i Kruga, nr 26), uważana za najcenniejszą pod względem architektury i klasy wystroju kamienicę czynszową na Pradze[5].
W 1925 po południowej stronie Brukowej powstały nowoczesne obiekty rzeźni miejskiej. W latach 1924–1926 przy ulicy (z frontem do ulicy Sierakowskiego) wzniesiono monumentalny gmach Żydowskiego Domu Akademickiego, przeznaczony dla studiujących w Warszawie studentów żydowskich. Po 1944 w budynku mieściła się m.in. siedziba NKWD oraz Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego[6].
Zabudowa ulicy została częściowo zniszczona podczas II wojny światowej. Szczególnie ucierpiała podczas walk o Pragę we wrześniu 1944 oraz niemieckiego ostrzału artyleryjskiego z lewego brzegu Wisły[7].
Ważniejsze obiekty
- Pomnik Kościuszkowców
- Fabryka Ślusarska Zagórnego i Ogórkiewicza w Warszawie (nr 12)
- Kamienica Mintera (Sierakowskiego 4)
- Nove Kino Praha (Jagiellońska 26)
- ↑ a b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 570. ISBN 83-01-08836-2.
- ↑ a b Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 234. ISBN 978-83-88372-42-1.
- ↑ Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo VEDA, 2004, s. 111. ISBN 978-83-61932-03-1.
- ↑ Michał Krasuski: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 153. ISBN 978-83-931723-5-1.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 267. ISBN 978-83-88372-42-1.
- ↑ Michał Pilich: Warszawska Praga. Warszawa: Fundacja "Centrum Europy", 2005, s. 47. ISBN 83-923305-7-9.
- ↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 238. ISBN 978-83-88372-42-1.
Bibliografia
- Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 570. ISBN 83-01-08836-2.
- Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 233–277. ISBN 978-83-88372-42-1.