Szlak bursztynowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
m Wycofano edycje użytkownika 212.106.4.146 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Wojwoj. |
|||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
== Przebieg szlaku == |
== Przebieg szlaku == |
||
Dokładny przebieg szlaku nie został jednoznacznie określony. Uznaje się, że zaczynał się on w [[Akwileja|Akwilei]] nad [[Morze Adriatyckie|Adriatykiem]], jednym z rzymskich centrów rzemieślniczych (obecnie na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|liście UNESCO]]). Wiadomo, że szlak wiódł początkowo przez [[Brama Morawska|Bramę Morawską]], następnie skręcał na północ i przez [[Śląsk]], wschodnią [[Wielkopolska|Wielkopolskę]] oraz [[Kujawy]] ([[ |
Dokładny przebieg szlaku nie został jednoznacznie określony. Uznaje się, że zaczynał się on w [[Akwileja|Akwilei]] nad [[Morze Adriatyckie|Adriatykiem]], jednym z rzymskich centrów rzemieślniczych (obecnie na [[Lista światowego dziedzictwa UNESCO|liście UNESCO]]). Wiadomo, że szlak wiódł początkowo przez [[Brama Morawska|Bramę Morawską]], następnie skręcał na północ i przez [[Śląsk]], wschodnią [[Wielkopolska|Wielkopolskę]] oraz [[Kujawy]] ([[bród (geografia)|brodem]] przez [[Wisła|Wisłę]] w [[Otłoczyn (wieś w województwie kujawsko-pomorskim)#Szlak bursztynowy|Otłoczynie]] koło [[Toruń|Torunia]]) prowadził nad [[Morze Bałtyckie|Bałtyk]]. |
||
Można przypuszczać, że '''główna nitka szlaku''', poczynając od przełomu I i II wieku, biegła z [[Wiedeń|Wiednia]] ([[Vindobona|Vindobony]]) przez [[Brno]], [[Kłodzko]], [[Wrocław]], [[Kalisz]] ([[Kalisia|Calisię/Kalisię]]), [[Konin]] ([[Setidava|Setidavę]]), [[Bydgoszcz]] ([[Askaukalis]]) i [[Świecie]] do [[Pruszcz Gdański|Pruszcza Gdańskiego]], będącego protoplastą dzisiejszego [[Gdańsk]]a<ref>zob. Agnieszka Parkot "Rzymianie, pruszczanie i bursztyn", "Pomorskie - magazyn samorządu województwa pomorskiego", nr 2 marzec-kwiecień 2012</ref>. |
Można przypuszczać, że '''główna nitka szlaku''', poczynając od przełomu I i II wieku, biegła z [[Wiedeń|Wiednia]] ([[Vindobona|Vindobony]]) przez [[Brno]], [[Kłodzko]], [[Wrocław]], [[Kalisz]] ([[Kalisia|Calisię/Kalisię]]), [[Konin]] ([[Setidava|Setidavę]]), [[Bydgoszcz]] ([[Askaukalis]]) i [[Świecie]] do [[Pruszcz Gdański|Pruszcza Gdańskiego]], będącego protoplastą dzisiejszego [[Gdańsk]]a<ref>zob. Agnieszka Parkot "Rzymianie, pruszczanie i bursztyn", "Pomorskie - magazyn samorządu województwa pomorskiego", nr 2 marzec-kwiecień 2012</ref>. |
||
Wersja z 15:12, 15 maj 2014
Szlak bursztynowy – szlak handlowy między europejskimi krajami basenu Morza Śródziemnego a ziemiami leżącymi na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego. W znaczeniu węższym jest to przebieg tras zorganizowanych wypraw po bursztyn, nasilonych od I wieku n.e.
Historia
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli Celtowie. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po elektron odbywały się w V w. p.n.e. Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od celtyckich pośredników.
Dopiero po podboju terenów nad środkowym Dunajem w I wieku n.e. Rzymianie rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z Panonii nad Bałtyk, szczególnie do Sambii. Szczytowy rozwój tego handlu przypada na III w. a od połowy IV w. wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów Teodoryka w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem Kasjodora w 525[1]
Głównym ośrodkiem handlu bursztynem na terenie imperium rzymskiego była Akwileja.
Przebieg szlaku
Dokładny przebieg szlaku nie został jednoznacznie określony. Uznaje się, że zaczynał się on w Akwilei nad Adriatykiem, jednym z rzymskich centrów rzemieślniczych (obecnie na liście UNESCO). Wiadomo, że szlak wiódł początkowo przez Bramę Morawską, następnie skręcał na północ i przez Śląsk, wschodnią Wielkopolskę oraz Kujawy (brodem przez Wisłę w Otłoczynie koło Torunia) prowadził nad Bałtyk.
Można przypuszczać, że główna nitka szlaku, poczynając od przełomu I i II wieku, biegła z Wiednia (Vindobony) przez Brno, Kłodzko, Wrocław, Kalisz (Calisię/Kalisię), Konin (Setidavę), Bydgoszcz (Askaukalis) i Świecie do Pruszcza Gdańskiego, będącego protoplastą dzisiejszego Gdańska[2].
Warianty przebiegu szlaku rekonstruowane są na podstawie wzmianek starożytnych pisarzy, ale głównie dzięki wynikom badań archeologicznych. Szlak znaczą znaleziska rzymskich monet, wyroby z brązu, ceramika rzymska (terra sigillata) i skarby bursztynu. Na szlaku leżał z pewnością dzisiejszy Wrocław. Na terenie jego osiedla Partynice znaleziono w XIX w. duży skarb bursztynu pochodzący z I w. naszej ery, ważący ok. 5 kg.
Europejska Federacja Cyklistów wyznaczyła szlak rowerowy EuroVelo 9 o przebiegu pokrywającym się z Bursztynowym Szlakiem.
- ↑ "Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304
- ↑ zob. Agnieszka Parkot "Rzymianie, pruszczanie i bursztyn", "Pomorskie - magazyn samorządu województwa pomorskiego", nr 2 marzec-kwiecień 2012
