Kietrz: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 21:30, 16 wrz 2014

Szablon:POL miasto infobox Kietrz (niem. Katscher, czes. Ketř) – miasto w woj. opolskim, w powiecie głubczyckim, siedziba gminy miejsko-wiejskiej Kietrz, w południowej części Płaskowyżu Głubczyckiego, nad rzeką Troją (dorzecze Odry).

Według danych z 31 grudnia 2009 roku miasto miało 6267 mieszkańców^[1].

Położenie

Według danych z 1 stycznia 2010 powierzchnia miasta wynosi 18,74 km²^[2].

W latach 1975-1998 miasto administracyjnie należało do starego woj. opolskiego.

Historia

Osada słowiańska z XI wieku. Lokacji miasta dokonał w 1321 roku biskup Konrad z Ołomuńca^[3].

W latach 1557-1877 Kietrz był własności śląskiego rodu von Gaschin. Kietrz z okolicami stanowił od średniowiecza majątek biskupstwa ołomunieckiego co czyniło z niego tzw. morawską enklawę na Śląsku. Po I wojnie śląskiej od 1742 znalazł się w granicach Królestwa Prus i stał się głównym ośrodkiem kościelnego dystryktu kietrzańskiego formalnie podległego archidiecezji ołomunieckiej do 1972 roku.

Jednym z głównych zajęć mieszkańców Kietrza było tkactwo. W 1905 r. kierownictwo Królewskiej Szkoły Tkackiej w Kietrzu objął Richard Keilholz, który uruchomił tu m.in. tkalnię mechaniczną z maszyną żakardową oraz propagował produkcję dywanów typu "perskiego". Po wybuchu I wojny światowej Keilholz zorganizował w Kietrzu system chałupniczych szwalni, szyjących bieliznę dla armii pruskiej^[4]. Szkoła Tkacka działała w Kietrzu do 1935 r.

Podczas II wojny światowej w miejscowości od 1942 roku funkcjonował jeden z sieci niemieckich obozów koncentracyjnych przeznaczonych dla Polaków na Śląsku - Polenlager 92.^[5]

Zabytkowe centrum zostało spalone przez wojska radzieckie. Po II wojnie ruiny rozebrano a odzyskaną cegłę wywieziono z miasta. Powojenny rozwój miasta ściśle związany był Fabryką Dywanów "Welur" i kombinatem rolnym.

Po 1945 r. ludność niemiecka, która pozostała w Kietrzu wysiedlono do Niemiec.

W latach 1945 - 1991 stacjonowała tu strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza. Z dniem 16.05.1991 roku strażnica została przejęta przez Straż Graniczną i funkcjonowała do 30.05.2006 roku, kiedy to została rozformowania.

Zabytki

Obecnie w centrum dominuje zabudowa współczesna. Zachowało się też kilka kamienic i barokowe figury na rynku.

Według rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[6]:

Stare Miasto, wypisane z księgi rejestru
kościół par. pw. św. Tomasza, barokowy z XVI-XVIII w., wypisany z księgi rejestru
kościół klasztorny franciszkanek pw. Trzech Króli, ul. Raciborska 81, wybudowany w latach 1928-29
kaplica cmentarna pw. Świętego Krzyża, wybudowana w 1783 r., połowie XIX w.
plebania, obecnie dom mieszkalny, ul. Kościelna 6, wybudowany w XVIII wieku
ruiny zamku-pałacu, z XVI w.-XIX wieku
zagroda, ul. Górska 2, wybudowany ok. 1800 r.
- dom
- ogrodzenie z bramą i furtą, nie istnieje
dom, ul. Górska 6, wybudowany w 1728 r.
dom, ul. Górska 16, z pocz. XIX w. , nie istnieje
dom zagroda, ul. Górska 32, wybudowany na początku XIX w.
dom zagroda, ul. Górska 40, wybudowany na początku XIX w.
- dom
- spichrz, nie istnieje
- ogrodzenie z bramą i dwie furty, nie istnieje

inne zabytki:

Gospodarka

W Kietrzu działa Kombinat Rolny "KIETRZ" Sp. z o.o państwowa spółka, powstała na bazie Państwowego Gospodarstwa Rolnego Kietrz. Kombinat o powierzchni 5553 ha, zatrudniający ponad 300 osób, jest przedsiębiorstwem państwowym, często określany mianem ostatniego polskiego PGRu - jedynego któremu udało się przetrwać transformację ustrojową^[7].

W Kietrzu planowana jest budowa biogazowni o mocy 2 MW kosztem 40 mln zł.^[8]

Wspólnoty religijne

W Kietrzu działa rzymskokatolicka parafia pw. świętego Tomasza Apostoła oraz Zgromadzenie Ss. Franciszkanek Misjonarek Maryi Dom Zakonny . Na terenie miasta działalność duszpasterską prowadzi także Kościół Zielonoświątkowy, protestancka wspólnota o charakterze ewangelicznym: Zbór Betlejem. W Kietrzu mieści się również Sala Królestwa miejscowego Chrześcijańskiego Zboru Świadków Jehowy)^[9].

Sport

W Kietrzu istnieje drużyna piłkarska Włókniarz Kietrz, która grała w sezonach 2000/2001, 2001/2002 oraz 2002/2003 w 2. (obecnie 1.) lidze polskiej.

14 marca 2011 roku została otwarta kryta pływalnia przy Zespole Szkół w Kietrzu^{[potrzebny przypis]}

Transport

Przez miasto przebiegają dwie drogi wojewódzkie:

Do 21 grudnia 2007 roku w miejscowości funkcjonowało Przejście graniczne Kietrz - Třebom.

Współpraca partnerska

Miastami partnerskimi są:

Bílovec, Czechy – od 8 czerwca 2001 r.^[10]
Tyśmienica, Ukraina

↑ Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06-11. ISSN 1734-6118.
↑ Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507.
↑ Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 199
↑ Syniawa Mirosław: Richard Keilholz, w: "Przyroda Górnego Śląska" nr 57 jesień 2009, s. 13-15
↑ Roman Z. Hrabar, Niemieckie obozy dla Polaków na Śląsku w czasie II wojny światowej "Polenlager", Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", 1972
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 27. [dostęp 30.11.2012].
↑ Ostatni PGR dumą polskiego rolnictwa. [dostęp 2014-06-10].
↑ Dziennik Polska-Europa-Świat, 20.01.2009 r., str. 7.
↑ Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.
↑ Partnerstwo Gmin. Urząd Miejski w Kietrzu. [dostęp 2010-11-19].

[1] Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-06-11. ISSN 1734-6118.

[2] Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r.. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507.

[3] Na Ziemi Ojców, Rocznik Ziem Zachodnich i Północnych, 1962, Towarzystwo Rozwoju Ziem Zachodnich, str. 199

[4] Syniawa Mirosław: Richard Keilholz, w: "Przyroda Górnego Śląska" nr 57 jesień 2009, s. 13-15

[5] Roman Z. Hrabar, Niemieckie obozy dla Polaków na Śląsku w czasie II wojny światowej "Polenlager", Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", 1972

[6] Rejestr zabytków nieruchomych woj. opolskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa. s. 27. [dostęp 30.11.2012].

[7] Ostatni PGR dumą polskiego rolnictwa. [dostęp 2014-06-10].

[8] Dziennik Polska-Europa-Świat, 20.01.2009 r., str. 7.

[9] Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.

[10] Partnerstwo Gmin. Urząd Miejski w Kietrzu. [dostęp 2010-11-19].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

@@ Linia 6: / Linia 6: @@
  |herb                      = POL Kietrz COA.svg
  |flaga                     = POL Kietrz flag.svg
  |dewiza                    =
  |województwo               = opolskie
  |powiat                    = [[powiat głubczycki|głubczycki]]
  |gmina                     = [[Kietrz (gmina)|Kietrz]]
  |data założenia            =
  |prawa miejskie            = przed 1321 (1321 r. – pierwsza zachowana wzmianka o Kietrzu jako mieście)
  |stanowisko zarządzającego =
  |zarządzający              = Józef Matela
  |powierzchnia              = 18,74
  |wysokość                  =
  |rok                       = 2009
  |liczba ludności           = 6267
@@ Linia 26: / Linia 26: @@
  |TERYT                     = 5162302044
  |SIMC                      = 0965602
  |slogan                    =
  |adres urzędu miasta       = ul. 3 Maja 1<br />48-130 Kietrz
  |commons                   = Category:Kietrz
  |wikipodróże               =
  |wikinews                  =
  |wikicytaty                =
  |wikisłownik               = Kietrz
  |www                       = http://www.kietrz.pl
  |bip                       =
 }}
 '''Kietrz''' ([[język niemiecki|niem.]] ''Katscher'', [[język czeski|czes.]] ''Ketř'') – [[miasto]] w [[województwo opolskie|woj. opolskim]], w [[powiat głubczycki|powiecie głubczyckim]], siedziba [[Kietrz (gmina)|gminy miejsko-wiejskiej Kietrz]], w południowej części [[Płaskowyż Głubczycki|Płaskowyżu Głubczyckiego]], nad rzeką [[Troja (rzeka)|Troją]] (dorzecze [[Odra|Odry]]).
@@ Linia 58: / Linia 58: @@
 Po 1945 r. ludność niemiecka, która pozostała w Kietrzu wysiedlono do Niemiec.
-W latach 1945 - 1991 stacjonowała tu [[Strażnica WOP Kietrz| strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza]]. Z dniem 16.05.1991 roku strażnica została przejęta przez [[Straż Graniczna (Polska)|Straż Graniczną]] i funkcjonowała do 30.05.2006 roku, kiedy to została rozformowania.
+W latach 1945 - 1991 stacjonowała tu [[Strażnica WOP Kietrz|strażnica Wojsk Ochrony Pogranicza]]. Z dniem 16.05.1991 roku strażnica została przejęta przez [[Straż Graniczna (Polska)|Straż Graniczną]] i funkcjonowała do 30.05.2006 roku, kiedy to została rozformowania.
 == Zabytki ==
@@ Linia 85: / Linia 85: @@
 == Gospodarka ==
-W Kietrzu działa Kombinat Rolny "KIETRZ" Sp. z o.o państwowa spółka, powstała na bazie [[PGR|Państwowego Gospodarstwa Rolnego]] Kietrz. Kombinat  o powierzchni 5553 ha, zatrudniający ponad 300 osób, jest przedsiębiorstwem państwowym, często określany mianem ostatniego polskiego [[PGR]]u - jedynego któremu udało się przetrwać transformację ustrojową.<ref>{{cytuj stronę|url=http://biznes.onet.pl/wideo/ostatni-pgr-duma-polskiego-rolnictwa,150379,w.html|tytuł=Ostatni PGR dumą polskiego rolnictwa|data dostępu=2014-06-10}}</ref>
+W Kietrzu działa Kombinat Rolny "KIETRZ" Sp. z o.o państwowa spółka, powstała na bazie [[PGR|Państwowego Gospodarstwa Rolnego]] Kietrz. Kombinat  o powierzchni 5553 ha, zatrudniający ponad 300 osób, jest przedsiębiorstwem państwowym, często określany mianem ostatniego polskiego [[PGR]]u - jedynego któremu udało się przetrwać transformację ustrojową<ref>{{cytuj stronę|url=http://biznes.onet.pl/wideo/ostatni-pgr-duma-polskiego-rolnictwa,150379,w.html|tytuł=Ostatni PGR dumą polskiego rolnictwa|data dostępu=2014-06-10}}</ref>.
 W Kietrzu planowana jest budowa [[Biogazownia|biogazowni]] o mocy 2 MW kosztem 40 mln zł.<ref>[[Dziennik Polska-Europa-Świat]], 20.01.2009 r., str. 7.</ref>
@@ Linia 99: / Linia 99: @@
 == Transport ==
 Przez miasto przebiegają dwie drogi wojewódzkie:
-*[[Droga wojewódzka nr 416]]
+* [[Droga wojewódzka nr 416]]
-*[[Droga wojewódzka nr 420]]
+* [[Droga wojewódzka nr 420]]
 *
 Do 21 grudnia 2007 roku w miejscowości funkcjonowało [[Przejście graniczne Kietrz-Třebom|Przejście graniczne Kietrz - Třebom]].
@@ Linia 117: / Linia 117: @@
 [[Kategoria:Kietrz| ]]
+[[Kategoria:Miasta województwa opolskiego]]

Miasta na prawach powiatu	Opole
Miasta powiatowe	Brzeg Głubczyce Kędzierzyn-Koźle Kluczbork Krapkowice Namysłów Nysa Olesno Prudnik Strzelce Opolskie
Miasta gminne	Baborów Biała Byczyna Dobrodzień Głogówek Głuchołazy Gogolin Gorzów Śląski Grodków Kietrz Kolonowskie Korfantów Leśnica Lewin Brzeski Niemodlin Otmuchów Ozimek Paczków Praszka Prószków Strzeleczki Tułowice Ujazd Wołczyn Zawadzkie Zdzieszowice

Miasto	Kietrz
Wsie (ich części)	Chróścielów (Gniewkowice, Kolonia Zachód) Dzierżysław Kozłówki Lubotyń (Lubotyń-Kolonia) Ludmierzyce Nasiedle (Nowy Dwór) Nowa Cerekwia Pilszcz Rogożany Rozumice Ściborzyce Wielkie (Przysieczna) Wojnowice
Osady	Gęsina Nowa Cerekwia

Miasta	Baborów Głubczyce Kietrz
Gminy miejsko-wiejskie	Baborów Głubczyce Kietrz
Gminy wiejskie	Branice

Przynależność wojewódzka	woj. śląskie (1945–50) woj. opolskie (1950–75)
Miasta (1945–75)	Baborów (Baworów) Głubczyce Kietrz
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Baborów (Baworów-Wieś) Branice Głubczyce (Głubczyce-Wieś) Kietrz (Kietrz-Wieś) Klisino (do 1954) Lisięcice (Łysosice/Łysocice) Mokre (do 1954) Pilszcz (do 1954) Włodzienin (Władzienin) (do 1954) Zubrzyce (Żubrzyce) (do 1954)
Gromady (1954–72)	Babice (1954–59) Baborów (1959–72) Bogdanowice (1954–61) Branice (1954–72) Dobieszów (1954–59) Dzierżysław (1954–72) Głubczyce (1961–72) Gołuszowice (1954–68) Grobniki (1954–61) Kazimierz (1954–59) Kietlice (1954–59) Klisino (1954–59) Kolonia Mokre (1954–72) Krasne Pole (1954–61) Lisięcice (1954–72) Nasiedle (1954–72) Nowa Cerekwia (1954–72) Pilszcz (1954–72) Posucice (1954–61) Raków (1954–59) Rozumice (1954–59) Sucha Psina (1954–68) Szonów (1959–72) Ściborzyce Małe (1954–72) Włodzienin (1954–72) Wysoka (1954–59) Zubrzyce (1954–61)