Rada Europy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
dodanie zdjęcia, drobne merytoryczne
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 23: Linia 23:
[[Plik:Council of Europe Palais de l'Europe.JPG|thumb|Pałac Europy w [[Strasburg|Strasburgu]], główna siedziba Rady Europy]]
[[Plik:Council of Europe Palais de l'Europe.JPG|thumb|Pałac Europy w [[Strasburg|Strasburgu]], główna siedziba Rady Europy]]
[[Plik:Council of Europe Palais de l'Europe aerial view.JPG|thumb|Pałac widziany z lotu ptaka]]
[[Plik:Council of Europe Palais de l'Europe aerial view.JPG|thumb|Pałac widziany z lotu ptaka]]
[[Plik:Plenary chamber of the Council of Europe's Palace of Europe 2014 01.JPG|thumb|Sala obrad plenarnych Rady w Pałacu Europy. Do 1999 miejsce obrad [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]]]]
[[Plik:Plenary chamber of the Council of Europe's Palace of Europe 2014 01.JPG|thumb|Sala obrad plenarnych Rady w Pałacu Europy. Do 1999 także miejsce obrad [[Parlament Europejski|Parlamentu Europejskiego]]]]
[[Plik:Council of Europe Agora building in Strasbourg.JPG|thumb|Biurowiec Agora, najnowszy budynek Rady Europy, ukończony w 2008]]
[[Plik:Council of Europe Agora building in Strasbourg.JPG|thumb|Biurowiec Agora, ukończony w 2008 najnowszy budynek Rady Europy]]
'''Rada Europy''' ([[język angielski|ang.]] ''Council of Europe'', [[język francuski|fr.]] ''Conseil de l'Europe'') – [[międzynarodowe organizacje rządowe|międzynarodowa organizacja rządowa]] skupiająca prawie wszystkie [[państwo|państwa]] [[Europa|Europy]] oraz kilka państw spoza tego [[kontynent]]u takich jak [[Armenia]] czy [[Azerbejdżan]]. Jej głównym [[cel]]em jest „osiągnięcie większej jedności między jej członkami, aby chronić i wcielać w życie ideały i zasady stanowiące ich wspólne dziedzictwo oraz aby ułatwić ich postęp ekonomiczny i społeczny” (art. 1a Statutu Rady Europy). Realizując tak określony cel organizacja ta zajmuje się przede wszystkim promocją i ochroną [[prawa człowieka|praw człowieka]], [[demokracja|demokracji]] i współpracą państw członkowskich w dziedzinie kultury.
'''Rada Europy''' ([[język angielski|ang.]] ''Council of Europe'', [[język francuski|fr.]] ''Conseil de l'Europe'') – [[międzynarodowe organizacje rządowe|międzynarodowa organizacja rządowa]] skupiająca prawie wszystkie [[państwo|państwa]] [[Europa|Europy]] oraz kilka państw spoza tego [[kontynent]]u takich jak [[Armenia]] czy [[Azerbejdżan]]. Jej głównym [[cel]]em jest „osiągnięcie większej jedności między jej członkami, aby chronić i wcielać w życie ideały i zasady stanowiące ich wspólne dziedzictwo oraz aby ułatwić ich postęp ekonomiczny i społeczny” (art. 1a Statutu Rady Europy). Realizując tak określony cel organizacja ta zajmuje się przede wszystkim promocją i ochroną [[prawa człowieka|praw człowieka]], [[demokracja|demokracji]] i współpracą państw członkowskich w dziedzinie kultury.



Wersja z 20:12, 12 paź 2014

Rada Europy
Council of Europe
Conseil de l'Europe
Logotyp / flaga
Mapa
Język roboczy

angielski, francuski

Siedziba

Strasburg

Członkowie

Albania, Andora, Armenia, Austria, Azerbejdżan, Belgia, Bośnia i Hercegowina, Bułgaria, Chorwacja, Cypr, Czarnogóra, Czechy, Dania, Estonia, Finlandia, Francja, Grecja, Gruzja, Hiszpania, Holandia, Irlandia, Islandia, Liechtenstein, Litwa, Luksemburg, Łotwa, Macedonia, Malta, Mołdawia, Monako, Niemcy, Norwegia, Polska, Portugalia, Rosja, Rumunia, San Marino, Serbia, Słowacja, Słowenia, Szwajcaria, Szwecja, Turcja, Ukraina, Węgry, Wielka Brytania, Włochy

Przewodniczący Komitetu Ministrów

Samuel Žbogar

Utworzenie

5 maja 1949

Strona internetowa
Pałac Europy w Strasburgu, główna siedziba Rady Europy
Pałac widziany z lotu ptaka
Sala obrad plenarnych Rady w Pałacu Europy. Do 1999 także miejsce obrad Parlamentu Europejskiego
Biurowiec Agora, ukończony w 2008 najnowszy budynek Rady Europy

Rada Europy (ang. Council of Europe, fr. Conseil de l'Europe) – międzynarodowa organizacja rządowa skupiająca prawie wszystkie państwa Europy oraz kilka państw spoza tego kontynentu takich jak Armenia czy Azerbejdżan. Jej głównym celem jest „osiągnięcie większej jedności między jej członkami, aby chronić i wcielać w życie ideały i zasady stanowiące ich wspólne dziedzictwo oraz aby ułatwić ich postęp ekonomiczny i społeczny” (art. 1a Statutu Rady Europy). Realizując tak określony cel organizacja ta zajmuje się przede wszystkim promocją i ochroną praw człowieka, demokracji i współpracą państw członkowskich w dziedzinie kultury.

Rada Europy powstała 5 maja 1949 roku w wyniku podpisania przez 10 państw (Belgię, Danię, Francję, Holandię, Irlandię, Luksemburg, Norwegię, Szwecję, Wielką Brytanię i Włochy) Traktatu Londyńskiego. Obecnie liczy 47 członków.

Siedzibą Rady Europy jest Strasburg. Biura Rady i stowarzyszonych z nią instytucji mieszczą się w kilku budynkach, zlokalizowanych w północno-wschodniej części miasta. Największy z nich to Pałac Europy (fr. Palais de l'Europe), wzniesiony w latach 1976–1977.

Rada Europy jest często mylona z instytucjami Unii Europejskiej: Radą Europejską i Radą Unii Europejskiej, a niekiedy nawet z samą Unią Europejską.

Powstanie Rady Europy

Potrzeba zaistnienia zintegrowanej Europy została dobitnie zasygnalizowana wkrótce po zakończeniu II wojny światowej w szeroko cytowanych słowach byłego premiera Wielkiej Brytanii Winstona Churchilla: "musimy zbudować pewnego rodzaju Stany Zjednoczone Europy" (1946). Drugim znaczącym wydarzeniem na drodze ku integracji było spotkanie ponad tysiąca przedstawicieli rozmaitych ruchów opowiadających się za bardziej zjednoczoną Europą. Spotkanie to odbyło się w Hadze w 1948 roku i znane jest jako Kongres Europy. Mając na uwadze cały pakiet rezolucji przyjętych podczas Kongresu oraz uwzględniając rozwój sytuacji w ówczesnej polityce międzynarodowej, rządy państw europejskich rozpoczęły wielostronne rokowania prowadzące do określenia kształtu nowej organizacji międzynarodowej.

Ostatecznie statut nowej organizacji został podpisany przez przedstawicieli dziesięciu krajów zachodnioeuropejskich w maju 1949 w pałacu św. Jakuba w Londynie. Wchodząc w życie trzy miesiące później statut ten utworzył Radę Europy, jako organizację międzynarodową o charakterze subregionalnym, otwartym tylko dla państw europejskich.

Trzeba mieć świadomość tego[styl do poprawy], że utworzenie Rady Europy nie dokonało niczego samo przez się. Nie spowodowało ono automatycznie wykluczenia możliwości wybuchu nowej wojny. Było ono za to zaczynem pewnego procesu, który w ciągu kolejnych lat nabierał tempa i pozwolił zacieśniać współpracę między państwami członkami Rady Europy, współpracę rozumianą jako nieodzowny czynnik zachowania pokoju w Europie.

Zakres działalności Rady Europy

Rada Europy zwykle jest postrzegana jako organizacja, której zakres zainteresowań ogranicza się jedynie do sfery ochrony praw człowieka. I rzeczywiście ustanowienie systemu takiej ochrony opartego na Europejskiej Konwencji Praw Człowieka (1950) można uznać za najbardziej imponujące osiągnięcie tej organizacji. Bezpośrednio z prawami człowieka powiązana jest polityka ochrony mniejszości narodowych, etnicznych, językowych, religijnych, kulturalnych, czy seksualnych; polityka językowa oraz ochrona praw migrantów: emigrantów, imigrantów, reemigrantów i repatriantów, uchodźców i azylantów, czy ludów koczowniczych, jak Romowie (Cyganie) czy Lapończycy. Niemniej nie można zapominać, że Rada Europy prowadzi działania w wielu dziedzinach, w tym w niektórych nie powiązanych bezpośrednio z prawami człowieka. Można tu wymienić: sprawy społeczne i gospodarcze, ochronę zdrowia, edukację, kulturę, media, ochronę środowiska, sprawy młodzieży i sportu a wreszcie współpracę prawną. Do dzisiaj pod auspicjami Rady Europy zawarto blisko 200 umów międzynarodowych (tzw. Konwencji Europejskich lub układów częściowych) dotyczących wielu ważkich zagadnień z zakresu wyżej wymienionych dziedzin.

Organy Rady Europy

Głównymi organami Rady Europy są:

Ponadto w ramach Rady Europy funkcjonuje szereg instytucji formalnie nie będących jej organami:

Członkowie Rady Europy

Państwa członkowskie oraz obserwatorzy Rady Europy.
Legenda

     ciemnozielony – członkowie pierwotni

     jasno zielony – członkowie wtórni

     żółty – obserwatorzy w Zgromadzeniu Parlamentarnym

     pomarańczowy – obserwatorzy w Komitecie Ministrów

     czerwony – Białoruś (zawieszona w statusie kandydata i gościa specjalnego)

Członkiem Rady Europy może zostać każde zaproszone przez tę organizację państwo akceptujące zasady rządów prawa i ochrony praw człowieka. Kryteria te odzwierciedlają podstawowe wartości, na których ma opierać się ta organizacja. Gwarancją ich przestrzegania jest zobowiązanie nowych państw członkowskich do ratyfikacji Europejskiej Konwencji Praw Człowieka w przeciągu roku od przystąpienia do organizacji. Kryteria ochrony praw człowieka, demokracji parlamentarnej oraz rządów prawa mają być strażnikami bram Rady Europy. Wyrażane są jednak wątpliwości, czy wszyscy członkowie Rady spełniają dzisiaj te kryteria. Przykładem może być to, że spośród wszystkich czterdziestu siedmiu Państw Członkowskich RE, Federacja Rosyjska, jako jej członek, ma obecnie moratorium zawieszające wykonywanie kary śmierci, mimo, że eliminacja możliwości wykonywania takiej kary jest jedną z ważniejszych przesłanek do wstąpienia do tej organizacji. Dodatkowo Państwami Członkowskimi RE wyjątkowo niebędącymi w geograficznych granicach Europy są: Armenia, Azerbejdżan, Cypr, Gruzja, Rosja oraz Turcja.

Na początku swego istnienia Rada Europy grupowała dziesięć państw zachodnioeuropejskich. Pozostałe państwa Zachodniej Europy stopniowo przystąpiły do organizacji zanim jesienią 1989 roku rozpoczął się upadek systemu komunistycznego w Europie Środkowej i Wschodniej. Nowe demokracje z tego regionu kandydujące do Rady Europy były przyjmowane od początku lat dziewięćdziesiątych (Węgry w 1990, Polska w 1991). Aktualnie liczba państw członkowskich wynosi 47.

Państwa założyciele, których ministrowie spraw zagranicznych podpisali 5 maja 1949 roku w Londynie konwencję o utworzeniu organizacji:

Państwa, które do organizacji przystąpiły później (uporządkowane według terminu akcesji):

Białoruś od września 1992 do stycznia 1997 miała status specjalnego gościa Rady Europy. Utraciła go z powodu niespełniającego norm demokratycznych referendum konstytucyjnego z września 1996 roku oraz ograniczania przez organy władzy państwowej swobód obywatelskich (zwłaszcza wolności słowa). Wniosek o członkostwo w Radzie Europy złożony przez Białoruś 12 marca 1993 roku został zawieszony w roku 1998 z uwagi na brak postępów w demokratyzacji państwa, rozwoju praw człowieka i praworządności[1].

Stolica Apostolska ma od 1970 roku status obserwatora przy Komitecie Ministrów Rady Europy.

Status obserwatora przy instytucjach Rady Europy ma także kilka krajów spoza Europy. Japonia i Stany Zjednoczone mają status obserwatora przy Komitecie Ministrów Rady Europy. Izrael ma status obserwatora przy Zgromadzeniu Parlamentarnym. Kanada i Meksyk mają zaś status obserwatora przy obu tych organach.

W Afryce status obserwatora przy Zgromadzeniu Parlamentarnym ma Maroko.

Konwencje Rady Europy

Rada Europy przyjmuje dokumenty mające charakter traktatów międzynarodowych, zwane konwencjami, do których mogą przystępować państwa członkowskie Rady Europy, a w niektórych przypadkach także europejskie kraje nieczłonkowskie, lub nawet pozaeuropejskie kraje nieczłonkowskie. Kraje przystępujące do konwencji mogą poczynić pewne zastrzeżenia co do wyłączenia lub ograniczenia stosowania na ich terytorium niektórych artykułów danej konwencji. W niektórych sytuacjach podpisywane są też dodatkowe protokoły do konwencji, do których mogą, ale nie muszą, przystąpić państwa, które wcześniej podpisały samą konwencję. Konwencja wchodzi w życie, jeśli zostanie podpisana i ratyfikowana przez odpowiednią liczbę państw.

Zobacz też

Linki zewnętrzne