Mohammed Siad Barre: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
|||
Linia 62: | Linia 62: | ||
W 1979 roku ogłosił nową konstytucję w ramach której do Zgromadzenia Ludowego odbyły się wybory. W październiku 1980 roku rozwiązano SRPP a w jej miejscu przywrócono Najwyższą Radę Rewolucyjną<ref>The Encyclopedia Americana: complete in thirty volumes. Skin to Sumac, Volume 25, (Grolier: 1995), s.214.</ref><ref>Peter John de la Fosse Wiles, The New Communist Third World: an essay in political economy, (Taylor & Francis: 1982), s.279.</ref>. |
W 1979 roku ogłosił nową konstytucję w ramach której do Zgromadzenia Ludowego odbyły się wybory. W październiku 1980 roku rozwiązano SRPP a w jej miejscu przywrócono Najwyższą Radę Rewolucyjną<ref>The Encyclopedia Americana: complete in thirty volumes. Skin to Sumac, Volume 25, (Grolier: 1995), s.214.</ref><ref>Peter John de la Fosse Wiles, The New Communist Third World: an essay in political economy, (Taylor & Francis: 1982), s.279.</ref>. |
||
Jednym z pierwszych i głównych celów rządu było standardowego krajowego systemu pisania. Wkrótce po dojściu do władzy, wprowadził [[język somalijski]] jako alfabet wykorzystał pismo opracowane na zasady alfabetu łacińskiego przez językoznawcę Shire Jama Ahmeda. W 1972 nakazano wszystkim pracownikom administracji rozpoczęcie nauki pisania i czytania, czas nauki miał objąć pół roku. Powodem tej decyzji była chęć zmniejszenia rosnącej przepaści pomiędzy tymi, którzy mówili w językach kolonialnych, i tych, którzy nie nie mówili ani po angielsku ani po włosku. Rząd rozpoczął też walkę z podziałem na klany chcąc utworzyć nowoczesne społeczeństwo obywatelskie<ref>Laitin, David D., Politics, Language, and Thought, s. 89</ref>. |
|||
⚫ | |||
Podczas pierwszych pięciu lat rząd Barre'a utworzył wiele [[spółdzielnia|spółdzielni]] i fabryk, w tym zakładów przetwórstwa cukru trzcinowego w Jowhar i Afgooye i przetwórstwa mięsa w Kismayo a także młynów. Od 1971 realizował kampanię Shalanbood Sanddune Stoppage, polegającą na zalesianiu kraju, miało to na celu zażegnania zagrożenia zrujnowania gruntów rolnych, dróg i miast przez piasek. Do 1988 roku zasadzono 265 z przewidzianych 336 hektarów lasów<ref>Hadden, Robert Lee. 2007. "The Geology of Somalia: A Selected Bibliography of Somalian Geology, Geography and Earth Science." Engineer Research and Development Laboratories, Topographic Engineering Center</ref>. |
|||
⚫ | |||
==== Chęć poszerzenia granic Somalii ==== |
|||
{{osobny artykuł|wojna w Ogadenie|etiopsko-somalijska wojna graniczna w 1982}} |
|||
Opowiadał się za koncepcją Wielkiej Somalii (Soomaaliweyn), która odnosiła się do całości regionu Rogu Afryki w których mieszkają etniczni Somalijczycy. Teren ten obejmuje więc [[Ogaden]], [[Dżibuti]] i północno-wschodnią [[Kenia|Kenię]] a więc tereny zamieszkałe prawie wyłącznie przez Somalijczyków<ref>The 1994 national census was delayed in the Somali Region until 1997. FDRE States: Basic Information - Somalia, Population (12 marca 2006)</ref><ref>Francis Vallat, First report on succession of states in respect of treaties: International Law Commission twenty-sixth session 6 May-26 July 1974, (United Nations: 1974), s.20</ref><ref>Africa Watch Committee, Kenya: Taking Liberties, (Yale University Press: 1991), s.269</ref>. W 1977 doprowadził do aneksji [[Etiopia|wschodnioetiopskiej]] prowincji Ogaden, co doprowadziło do [[Wojna w Ogadenie|wojny etiopsko-somalijskiej]], przegranej przez Somalię na skutek wsparcia militarnego dla [[komunizm|komunizującej]] Etiopii ze strony [[blok wschodni|bloku wschodniego]]. |
|||
W czerwcu 1982 rebelianci z ugrupowania [[Demokratyczny Front Ocalenia Somalii|Demokratycznego Frontu Ocalenia Somalii]] z pomocą Etiopii przeprowadzili atak na Somalię, zajmując kilka miast. Wojna zakończyła się klęską najeźdźców, z powodu militarnego wsparcia Somalii przez [[Stany Zjednoczone Ameryki]]<ref name=autogenerated2>[http://www.historyguy.com/ethiopia_somali_wars.html The History Guy: Ethiopia-Somalia Wars and Conflicts]</ref><ref name=autogenerated1>[http://www.workmall.com/wfb2001/somalia/somalia_history_somalias_difficult_decade_1980_90.html Somalia SOMALIA'S DIFFICULT DECADE, 1980-90 - Flags, Maps, Economy, Geography, Climate, Natural Resources, Current Issues, International Agreements, Population, Social Statistics, Political System]</ref> |
|||
==== Utrata władzy ==== |
|||
W maju 1986 doznał poważnych obrażeń w kolizji samochodowej w pobliżu Mogadiszu. Podczas ciężkiej burzy samochód który go przewoził uderzył w tył autobusu<ref>World of Information (Firm), Africa review, (World of Information: 1987), s.213.</ref>. Był przez miesiąc leczony w [[Arabia Saudyjska|Arabii Saudyjskiej]]<ref>National Academy of Sciences (U.S.). Committee on Human Rights, Institute of Medicine (U.S.). Committee on Health and Human Rights, Scientists and human rights in Somalia: report of a delegation, (National Academies: 1988), s.9.</ref><ref>Arthur S. Banks, Thomas C. Muller, William Overstreet, Political Handbook of the World 2008, (CQ Press: 2008), s.1198.</ref>. Na najbliższe miesiące władzę w kraju objął generał Mohamed Ali Samatar. Mimo złego stanu zdrowia i podeszłego wieku 23 grudnia 1986 roku doszło do reelekcji Barre. Prawdopodobnym następcą prezydenta miał zostać Ahmed Suleiman Abdille, który był w tym czasie ministrem spraw wewnętrznych lub generał Samatar<ref>World of Information (Firm), Africa review, (World of Information: 1987), s.213.</ref><ref>Arthur S. Banks, Thomas C. Muller, William Overstreet, Political Handbook of the World 2008, (CQ Press: 2008), s.1198.</ref>. |
|||
⚫ | Od końca lat 80. rozwijał się ruch oporu przeciwko prezydentowi który zyskał poparcie z sąsiedniej Etiopii, czego skutkiem było wywołanie rebelii przez Zjednoczony Kongres Somalijski (USC). Ostatecznie obalony w wyniku zamachu stanu 26 stycznia 1991 i zmuszony do emigracji, zmarł na wygnaniu w [[Nigeria|Nigerii]]. |
||
⚫ | |||
{{Przypisy}} |
{{Przypisy}} |
Wersja z 21:09, 15 lis 2014
Data i miejsce urodzenia |
6 października 1919 |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
3. Prezydent Somalii | |
Okres |
od 21 października 1969 |
Przynależność polityczna | |
Poprzednik | |
Następca | |
Odznaczenia | |
generał | |
Data i miejsce urodzenia |
6 października 1919 |
---|---|
Data śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1960-1991 |
Siły zbrojne | |
Główne wojny i bitwy |
wojna w Ogadenie, etiopsko-somalijska wojna graniczna w 1982 |
Mohammed Siad Barre (som. Maxamed Siyaad Barre; arab.محمّد زياد بري) (ur. 6 października 1919 w Shilavo w Ogadenie, zm. 2 stycznia 1995 w Lagos) – przywódca i dyktator wojskowy Somalii w latach 1969–1991
Życiorys
Młodość i kariera wojskowa
Należał do klanu Darod[1]. Urodził się niedaleko Shilavo w Ogadenie[2][3] lub w pobliżu Meadow-Ferrand[4]. Według różnych źródeł mógł się urodzić w 1912, 1916, 1919 i 1921 roku[5].
Jego rodzice zmarli gdy miał dziesięć lat[6]. Po ukończeniu szkoły podstawowej w mieście Luuq w południowej Somalii, przeniósł się do stolicy ówczesnej Somalii włoskiej, Mogadiszu gdzie kontynuował naukę w szkole średniej[7]. W 1940 w celu przyjęcia do kolonialnej żandarmerii Zaptié zadeklarował że urodził się w Garbahaarreey[8]. Po zdobyciu Somalii przez wojska brytyjskie dołączył do policji kolonialnej i dosłużył się najwyższej rangi[9].
W 1950 roku włoski Somaliland stał się terytorium powierniczym ONZ pod administracją włoską. Wówczas wziął on udział w dwuletnim szkoleniu w szkole karabinierów we Włoszech[10]. W 1952 został absolwentem Szkoły Oficerskiej we Florencji[11]. Po powrocie do kraju był założycielem armii i został mianowany Zastępcą Komendanta Armii Somalijskiej w chwili gdy kraj ten uzyskał niepodległość w 1960 roku. Na początku latach 60. uczestniczył w ćwiczeniach z oficerami radzieckimi. Już wówczas był zagorzałym nacjonalistą i socjalistą.
Dojście do władzy
Po zamachu na poprzedniego prezydenta w 1969, zainspirowany panarabskim puczem w Sudanie zorganizował przewrót wojskowy. Władzę objęła wojskowa Najwyższa Rada Rewolucyjna w której najważniejszą rolę oprócz Barre miał podpułkownik Salaad Gabeyre Kediye i szef policji Jama Korshel. Tytuł "ojca rewolucji" oficjalnie przyznano Kediye. Szefem Rady został Barre będący wówczas generałem majorem[12]. Rada przemianowała nazwę kraju na Demokratyczna Republika Somalii[13][14]. Aresztowano członków obalonego rządu i zakazano działalności partii politycznych, zawieszono konstytucję i rozwiązano parlament[15][16]. Pucz motywował korupcją, nepotyzmem, kradzieżą środków publicznych i brakiem poszanowania do religii i prawa która jego zdaniem miała miejsce w państwie[17].
Prezydencja
Najwyższa Rada Rewolucyjna ustanowiła na dużą skalę programy robót publicznych i skutecznie wdrożyła kampanię alfabetyzacji obszarów miejskich i wiejskich, co znacznie pomogło zwiększyć wskaźnik alfabetyzacji. Oprócz programu nacjonalizacji przemysłu i ziemi dokonał istotnych zmian w polityce zagranicznej. W polityce zagranicznej kładł nacisk na kulturowe i religijne powiązanie Somalii ze światem arabskim. W 1974 roku włączył Somalię do Ligi Arabskiej. W tym samym roku został też przewodniczącym Organizacji Jedności Afrykańskiej (poprzedniczki Unii Afrykańskiej)[18][19].
Gdy w lipcu 1976 roku Rada rozpadła się na jej miejsce powołał Somalijską Rewolucyjną Partią Socjalistyczną[20]. Partia działała na podstawie założeń islamu i socjalizmu naukowego. SRPS próbowała pogodzić oficjalną ideologię państwową która zawierała elementy marksizmu z islamem który był religią państwową. Nacisk położono na muzułmańskie zasady życia społecznego, zasady sprawiedliwości i równości, samowystarczalność i kontroli społeczeństwa nad gospodarką. Niemniej jednak w ograniczonym stopniu zachęcano prywatne firmy do inwestycji[21][22].
W 1979 roku ogłosił nową konstytucję w ramach której do Zgromadzenia Ludowego odbyły się wybory. W październiku 1980 roku rozwiązano SRPP a w jej miejscu przywrócono Najwyższą Radę Rewolucyjną[23][24].
Jednym z pierwszych i głównych celów rządu było standardowego krajowego systemu pisania. Wkrótce po dojściu do władzy, wprowadził język somalijski jako alfabet wykorzystał pismo opracowane na zasady alfabetu łacińskiego przez językoznawcę Shire Jama Ahmeda. W 1972 nakazano wszystkim pracownikom administracji rozpoczęcie nauki pisania i czytania, czas nauki miał objąć pół roku. Powodem tej decyzji była chęć zmniejszenia rosnącej przepaści pomiędzy tymi, którzy mówili w językach kolonialnych, i tych, którzy nie nie mówili ani po angielsku ani po włosku. Rząd rozpoczął też walkę z podziałem na klany chcąc utworzyć nowoczesne społeczeństwo obywatelskie[25].
Podczas pierwszych pięciu lat rząd Barre'a utworzył wiele spółdzielni i fabryk, w tym zakładów przetwórstwa cukru trzcinowego w Jowhar i Afgooye i przetwórstwa mięsa w Kismayo a także młynów. Od 1971 realizował kampanię Shalanbood Sanddune Stoppage, polegającą na zalesianiu kraju, miało to na celu zażegnania zagrożenia zrujnowania gruntów rolnych, dróg i miast przez piasek. Do 1988 roku zasadzono 265 z przewidzianych 336 hektarów lasów[26].
Chęć poszerzenia granic Somalii
- Osobne artykuły:
Opowiadał się za koncepcją Wielkiej Somalii (Soomaaliweyn), która odnosiła się do całości regionu Rogu Afryki w których mieszkają etniczni Somalijczycy. Teren ten obejmuje więc Ogaden, Dżibuti i północno-wschodnią Kenię a więc tereny zamieszkałe prawie wyłącznie przez Somalijczyków[27][28][29]. W 1977 doprowadził do aneksji wschodnioetiopskiej prowincji Ogaden, co doprowadziło do wojny etiopsko-somalijskiej, przegranej przez Somalię na skutek wsparcia militarnego dla komunizującej Etiopii ze strony bloku wschodniego.
W czerwcu 1982 rebelianci z ugrupowania Demokratycznego Frontu Ocalenia Somalii z pomocą Etiopii przeprowadzili atak na Somalię, zajmując kilka miast. Wojna zakończyła się klęską najeźdźców, z powodu militarnego wsparcia Somalii przez Stany Zjednoczone Ameryki[30][31]
Utrata władzy
W maju 1986 doznał poważnych obrażeń w kolizji samochodowej w pobliżu Mogadiszu. Podczas ciężkiej burzy samochód który go przewoził uderzył w tył autobusu[32]. Był przez miesiąc leczony w Arabii Saudyjskiej[33][34]. Na najbliższe miesiące władzę w kraju objął generał Mohamed Ali Samatar. Mimo złego stanu zdrowia i podeszłego wieku 23 grudnia 1986 roku doszło do reelekcji Barre. Prawdopodobnym następcą prezydenta miał zostać Ahmed Suleiman Abdille, który był w tym czasie ministrem spraw wewnętrznych lub generał Samatar[35][36].
Od końca lat 80. rozwijał się ruch oporu przeciwko prezydentowi który zyskał poparcie z sąsiedniej Etiopii, czego skutkiem było wywołanie rebelii przez Zjednoczony Kongres Somalijski (USC). Ostatecznie obalony w wyniku zamachu stanu 26 stycznia 1991 i zmuszony do emigracji, zmarł na wygnaniu w Nigerii.
Ojciec Maslaha Mohameda, somalijskiego polityka.
- ↑ Zdruzgotana Somalia – „National Geographic Polska” [dostęp 23 marca 2010]
- ↑ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), s.306.
- ↑ David D. Laitin and Said S. Samatar, Somalia: Nation in Search of a State (Boulder: Westview Press 1987), s. 79
- ↑ Richard Greenfielf. Obituary:Siad Barre, netnomad.com
- ↑ Mohamed Haji Mukhtar Historical dictionary of Somalia. — The Scarecrow Press, 2003. s. 158. — ISBN 0-8108-4344-7.
- ↑ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), s.306.
- ↑ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), s.306.
- ↑ President Siad Barre life
- ↑ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), s.306.
- ↑ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), s.306.
- ↑ Кто есть кто в мировой политике. — М.: Политиздат, 1990. s. 297. — ISBN 5-250-00513-6.
- ↑ Adam, Hussein Mohamed; Richard Ford (1997). Mending rips in the sky: options for Somali communities in the 21st century. Red Sea Press. s. 226. ISBN 1-56902-073-6.
- ↑ J. D. Fage, Roland Anthony Oliver, The Cambridge history of Africa, Volume 8, (Cambridge University Press: 1985), s.478.
- ↑ The Encyclopedia Americana: complete in thirty volumes. Skin to Sumac, Volume 25, (Grolier: 1995), s.214.
- ↑ Metz, Helen C. (ed.) (1992), "Coup d'Etat", Somalia: A Country Study, Washington, D.C.: Library of Congress.
- ↑ Peter John de la Fosse Wiles, The New Communist Third World: an essay in political economy, (Taylor & Francis: 1982), s.279.
- ↑ Советское присутствие в Сомали, сотрудничество и разрыв
- ↑ Benjamin Frankel, The Cold War, 1945-1991: Leaders and other important figures in the Soviet Union, Eastern Europe, China, and the Third World, (Gale Research: 1992), s.306.
- ↑ Oihe Yang, Africa South of the Sahara 2001, 30th Ed., (Taylor and Francis: 2000), s.1025.
- ↑ Przewodnik po świecie. Ilustrowana encyklopedia geograficzna, Przegląd, Warszawa 1998, s. 615 (rozdz. Somalia)
- ↑ Peter John de la Fosse Wiles, The New Communist Third World: an essay in political economy, (Taylor & Francis: 1982), s.279.
- ↑ Metz, Helen C. (ed.) (1992), "Siad Barre and Scientific Socialism", Somalia: A Country Study, Washington, D.C.: Library of Congress.
- ↑ The Encyclopedia Americana: complete in thirty volumes. Skin to Sumac, Volume 25, (Grolier: 1995), s.214.
- ↑ Peter John de la Fosse Wiles, The New Communist Third World: an essay in political economy, (Taylor & Francis: 1982), s.279.
- ↑ Laitin, David D., Politics, Language, and Thought, s. 89
- ↑ Hadden, Robert Lee. 2007. "The Geology of Somalia: A Selected Bibliography of Somalian Geology, Geography and Earth Science." Engineer Research and Development Laboratories, Topographic Engineering Center
- ↑ The 1994 national census was delayed in the Somali Region until 1997. FDRE States: Basic Information - Somalia, Population (12 marca 2006)
- ↑ Francis Vallat, First report on succession of states in respect of treaties: International Law Commission twenty-sixth session 6 May-26 July 1974, (United Nations: 1974), s.20
- ↑ Africa Watch Committee, Kenya: Taking Liberties, (Yale University Press: 1991), s.269
- ↑ The History Guy: Ethiopia-Somalia Wars and Conflicts
- ↑ Somalia SOMALIA'S DIFFICULT DECADE, 1980-90 - Flags, Maps, Economy, Geography, Climate, Natural Resources, Current Issues, International Agreements, Population, Social Statistics, Political System
- ↑ World of Information (Firm), Africa review, (World of Information: 1987), s.213.
- ↑ National Academy of Sciences (U.S.). Committee on Human Rights, Institute of Medicine (U.S.). Committee on Health and Human Rights, Scientists and human rights in Somalia: report of a delegation, (National Academies: 1988), s.9.
- ↑ Arthur S. Banks, Thomas C. Muller, William Overstreet, Political Handbook of the World 2008, (CQ Press: 2008), s.1198.
- ↑ World of Information (Firm), Africa review, (World of Information: 1987), s.213.
- ↑ Arthur S. Banks, Thomas C. Muller, William Overstreet, Political Handbook of the World 2008, (CQ Press: 2008), s.1198.