Termistor: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
anulowanie, nie pasuje do dalszej części zdania |
→Podstawowe parametry: drobne zmiany interpunkcyjne oraz mnożenia we wzorach |
||
Linia 14: | Linia 14: | ||
* α – TWR – [[Temperaturowy współczynnik rezystancji]] (dla termistorów typu CTR podaje się temperaturę krytyczną) |
* α – TWR – [[Temperaturowy współczynnik rezystancji]] (dla termistorów typu CTR podaje się temperaturę krytyczną) |
||
* P – dopuszczalna moc |
* P – dopuszczalna moc |
||
* B – [[stała materiałowa]] |
* B – [[stała materiałowa]] (wyrażona zwykle w kK – [[Kelwin|kiloKelwinach]]) |
||
* [[Tolerancja (technologia)|tolerancja]], w zależności od rodzaju wykonania termistora |
* [[Tolerancja (technologia)|tolerancja]], w zależności od rodzaju wykonania termistora |
||
Dla termistorów (z wyjątkiem typu CTR) dla niezbyt dużych różnic temperatur zależność rezystancji od temperatury można uznać za liniową, co można wyrazić wzorem: |
Dla termistorów (z wyjątkiem typu CTR) dla niezbyt dużych różnic temperatur zależność rezystancji od temperatury można uznać za liniową, co można wyrazić wzorem: |
||
: <math>R = R_0 |
: <math>R = R_0 \cdot [1 + \alpha \cdot (T - T_0)]</math> |
||
; gdzie: |
; gdzie: |
||
: <math>R</math> – rezystancja termistora w temperaturze T |
: <math>R</math> – rezystancja termistora w temperaturze <math>T</math> |
||
: <math>R_0</math> – rezystancja w temperaturze odniesienia <math>T_0</math> |
: <math>R_0</math> – rezystancja w temperaturze odniesienia <math>T_0</math> |
||
: <math>\alpha</math> – główny współczynnik temperaturowy termistora. |
: <math>\alpha</math> – główny współczynnik temperaturowy termistora. |
||
Linia 29: | Linia 29: | ||
Temperatura termistora zależy od wydzielanej w nim mocy zgodnie z zależnością: |
Temperatura termistora zależy od wydzielanej w nim mocy zgodnie z zależnością: |
||
: <math>T = K |
: <math>T = K \cdot P_T + T_a</math> |
||
; gdzie: |
; gdzie: |
||
: <math>T</math> – temperatura termistora |
: <math>T</math> – temperatura termistora |
Wersja z 19:23, 1 gru 2014
Ten artykuł od 2012-07 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Termistor – opornik półprzewodnikowy lub metalowy, którego rezystancja (opór) zależy od temperatury. Wykonuje się je z tlenków: manganu, niklu, kobaltu, miedzi, glinu, wanadu i litu. Od rodzaju i proporcji użytych tlenków zależą właściwości termistora.
Rodzaje termistorów
- NTC – o ujemnym współczynniku temperaturowym (ang. negative temperature coefficient) – wzrost temperatury powoduje zmniejszanie się rezystancji;
- PTC – (pozystor) o dodatnim współczynniku temperaturowym (ang. positive temperature coefficient), wzrost temperatury powoduje wzrost rezystancji;
- CTR – o skokowej zmianie rezystancji (ang. critical temperature resistor) – wzrost temperatury powyżej określonej powoduje gwałtowną zmianę wzrost/spadek rezystancji. W termistorach polimerowych następuje szybki wzrost rezystancji (bezpieczniki polimerowe), a w ceramicznych, zawierających związki baru, spadek.
Podstawowe parametry
- R – rezystancja nominalna, znormalizowana podawana jest zazwyczaj w temperaturze 25 °C jako R25
- α – TWR – Temperaturowy współczynnik rezystancji (dla termistorów typu CTR podaje się temperaturę krytyczną)
- P – dopuszczalna moc
- B – stała materiałowa (wyrażona zwykle w kK – kiloKelwinach)
- tolerancja, w zależności od rodzaju wykonania termistora
Dla termistorów (z wyjątkiem typu CTR) dla niezbyt dużych różnic temperatur zależność rezystancji od temperatury można uznać za liniową, co można wyrazić wzorem:
- gdzie
- – rezystancja termistora w temperaturze
- – rezystancja w temperaturze odniesienia
- – główny współczynnik temperaturowy termistora.
Dla termistorów PTC współczynnik α jest większy od zera, natomiast dla NTC – mniejszy od zera.
Zmiana temperatury wewnętrznej termistora, a tym samym i jego rezystancji może być powodowana zmianą temperatury otoczenia lub też zmianą natężenia prądu płynącego przez termistor (wydzielanej mocy elektrycznej).
Temperatura termistora zależy od wydzielanej w nim mocy zgodnie z zależnością:
- gdzie
- – temperatura termistora
- – temperatura otoczenia
- – moc wydzielana w termistorze
- – opór cieplny liczony w [ K/W ].
Zależność oporu R termistora typu NTC od temperatury T (w kelwinach) wyraża się wzorem:
- gdzie
- - stała termistora,
- - szerokość pasma zabronionego półprzewodnika,
- - stała Boltzmanna.
Zastosowania
Termistory wykorzystywane są szeroko w elektronice jako:
- czujniki temperatury (KTY), w układach kompensujących zmiany parametrów obwodów przy zmianie temperatury, w układach zapobiegających nadmiernemu wzrostowi prądu, do pomiarów temperatury,
- elementy kompensujące zmianę oporności innych elementów elektronicznych np. we wzmacniaczach i generatorach bardzo niskich częstotliwości.
- ograniczniki natężenia prądu (bezpieczniki elektroniczne) – termistory typu CTR, np. w układach akumulatorów telefonów, zapobiegając uszkodzeniu akumulatorów w wyniku zwarcia lub zbyt szybkiego ładowania.
- czujniki tlenu.