Ulica Wita Stwosza w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
współrzędne
Nie podano opisu zmian
Linia 25: Linia 25:
| kod mapy = Katowice
| kod mapy = Katowice
}}
}}
'''Ulica Wita Stwosza w Katowicach''' − jedna z ważniejszych ulic w katowickiej [[Dzielnice Katowic|dzielnicy]] [[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]. Rozpoczyna swój bieg przy [[Plac Karola Miarki w Katowicach|placu Karola Miarki]], ulica jest przedłużeniem [[Ulica Jana Kochanowskiego w Katowicach|ul. Jana Kochanowskiego]]. Biegnie około 1280 metrów na południe krzyżując się m.in. z ulicami: [[Ulica Juliusza Ligonia w Katowicach|Juliusza Ligonia]], [[Ulica Powstańców w Katowicach|Powstańców]], Ceglaną.
'''Ulica Wita Stwosza w Katowicach''' − jedna z ważniejszych ulic w katowickiej [[Dzielnice Katowic|dzielnicy]] [[Śródmieście (Katowice)|Śródmieście]]. Rozpoczyna swój bieg przy [[Plac Karola Miarki w Katowicach|placu Karola Miarki]], ulica jest przedłużeniem [[Ulica Jana Kochanowskiego w Katowicach|ul. Jana Kochanowskiego]]. Biegnie około 1280 metrów na południe krzyżując się m.in. z ulicami: [[Ulica Juliusza Ligonia w Katowicach|Juliusza Ligonia]], [[Ulica Powstańców w Katowicach|Powstańców]] Śląskich, Ceglaną.


== Historia ==
== Historia ==
Do końca [[XIX wiek]]u pomiędzy ul. Wita Stwosza a [[Ulica Jana Kochanowskiego w Katowicach|ul. Jana Kochanowskiego]] znajdowała się skotnica − teren pastwiskowy<ref>''Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta.'' Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978, s. 100.</ref>.
Do końca [[XIX wiek]]u pomiędzy ul. Wita Stwosza a [[Ulica Jana Kochanowskiego w Katowicach|ul. Jana Kochanowskiego]] znajdowała się skotnica − teren pastwiskowy<ref>''Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta.'' Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978, s. 100.</ref>.


Pod koniec 1999 powołano Komitet Budowy Nowego Gmachu [[Muzeum Śląskie w Katowicach|Muzeum Śląskiego]], który wkrótce potem zatwierdził zaktualizowany, tzn. pomniejszony o 30%, projekt Jana Fiszera. Plan zyskał uznanie środowisk twórczych i naukowych. W październiku 2002 [[Muzeum Śląskie w Katowicach]] otrzymało od miasta darowiznę w postaci działki o powierzchni 5,5 ha zlokalizowanej w rejonie ulic Wita Stwosza, Ceglanej, [[Ulica Tadeusza Kościuszki w Katowicach|Tadeusza Kościuszki]], alei Górnośląskiej, pod budowę nowego gmachu. Projekt ten nie został zrealizowany.
Pod koniec 1999 powołano Komitet Budowy Nowego Gmachu [[Muzeum Śląskie w Katowicach|Muzeum Śląskiego]], który wkrótce potem zatwierdził zaktualizowany, tzn. pomniejszony o 30%, projekt Jana Fiszera. Plan zyskał uznanie środowisk twórczych i naukowych. W październiku 2002 [[Muzeum Śląskie w Katowicach]] otrzymało od miasta darowiznę w postaci działki o powierzchni 5,5 ha zlokalizowanej w rejonie ulic Wita Stwosza, Ceglanej, Generała [[Ulica Tadeusza Kościuszki w Katowicach|Tadeusza Kościuszki]], alei Górnośląskiej, pod budowę nowego gmachu. Projekt ten nie został zrealizowany.
[[Plik:Katowice - tablica Adolfowi Dygaczowi.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa na fasadzie kamienicy pod numerem ''4'', poświęcona [[Adolf Dygacz|Adolfowi Dygaczowi]]]]
[[Plik:Katowice - tablica Adolfowi Dygaczowi.jpg|thumb|Tablica pamiątkowa na fasadzie kamienicy pod numerem ''4'', poświęcona [[Adolf Dygacz|Adolfowi Dygaczowi]]]]
[[Plik:POL Katowice - Wita Stwosza Street.jpg|thumb|Budynek przy ul. Wita Stwosza]]
[[Plik:POL Katowice - Wita Stwosza Street.jpg|thumb|Budynek przy ul. Wita Stwosza]]
Linia 38: Linia 38:
W okresie od 7 lipca 2006 do 7 września 2006 wybudowano zjazd z ul. Wita Stwosza do [[Autostrada A4 (Polska)|autostrady A4]]. Wartość inwestycji wyniosła 195 470 zł; wykonano drogę, długości 70 metrów i szerokości 5 metrów, wraz z chodnikiem i barierkami<ref>{{cytuj stronę| url = http://bip.um.katowice.pl/index.php?s=16&id=1227075620| tytuł = Zjazd z ul. Wita Stwosza w Katowicach| data dostępu = 2011-07-01| autor = Urząd Mista Katowice| język =pl | opublikowany = www.bip.um.katowice.pl}}</ref>.
W okresie od 7 lipca 2006 do 7 września 2006 wybudowano zjazd z ul. Wita Stwosza do [[Autostrada A4 (Polska)|autostrady A4]]. Wartość inwestycji wyniosła 195 470 zł; wykonano drogę, długości 70 metrów i szerokości 5 metrów, wraz z chodnikiem i barierkami<ref>{{cytuj stronę| url = http://bip.um.katowice.pl/index.php?s=16&id=1227075620| tytuł = Zjazd z ul. Wita Stwosza w Katowicach| data dostępu = 2011-07-01| autor = Urząd Mista Katowice| język =pl | opublikowany = www.bip.um.katowice.pl}}</ref>.


Dnia 3 sierpnia 2010 ulicą prowadziła trasa trzeciego etapu wyścigu kolarskiego [[Tour de Pologne 2010]]. 13 października 2010 na fasadzie budynku pod numerem ''4'' odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci [[Adolf Dygacz|Adolfa Dygacza]] − profesora i znawcy kultury śląskiej (mieszkał w tym budynku w latach 1988−2004)<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.katowice.eu/artykuly/3015,261,profesor-adolf-dygacz-uhonorowany.htm|tytuł=Profesor Adolf Dygacz uhonorowany|data dostępu=2011-07-01|autor=|język=pl|opublikowany= www.katowice.eu}}</ref>.
Dnia 3 sierpnia 2010 ulicą prowadziła trasa trzeciego etapu wyścigu kolarskiego [[Tour de Pologne 2010]]. 13 października 2010 na fasadzie budynku pod numerem ''4'' odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci m. in. etnografa, [[Adolf Dygacz|Adolfa Dygacza]] − profesora i znawcy kultury górnośląskiej (mieszkał w tym budynku w latach 1988−2004)<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.katowice.eu/artykuly/3015,261,profesor-adolf-dygacz-uhonorowany.htm|tytuł=Profesor Adolf Dygacz uhonorowany|data dostępu=2011-07-01|autor=|język=pl|opublikowany= www.katowice.eu}}</ref>.


W okresie [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy Niemieckiej]] (do 1922)<ref>J. Lipońska-Sajdak, ''Katowice wczoraj. Kattowiz gestern'', Gliwice 1995, s. 5.</ref> i w latach [[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|niemieckiej okupacji Polski]] (1939−1945)<ref>[http://www.grytzka-genealogie.de/images/plan_katt_1942.jpg Plan Katowic z 1942 roku] www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-01]</ref> ulica nosiła nazwę ''Dürerstraße''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/images/Strassenverzeichnis%20aller%20Strassen%20von%20Kattowitz.pdf| tytuł = Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz| data dostępu = 2011-07-01| autor = | język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref><ref name="autonazwa22">{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/home_kattowitz.htm| tytuł = Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch| data dostępu = 2011-07-01| autor = | język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Moskal | imię = Jerzy | autor = Jerzy Moskal |tytuł = ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni| wydawca = Wydawnictwo Śląsk| miejsce =Katowice | rok =1993 | strony = 385| isbn = 83-85831-35-5}}</ref>.
W okresie II [[Cesarstwo Niemieckie|Rzeszy Niemieckiej]] (do 1922)<ref>J. Lipońska-Sajdak, ''Katowice wczoraj. Kattowiz gestern'', Gliwice 1995, s. 5.</ref> i w latach hitlerowskiej[[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|j okupacji Polski]] (1939−1945)<ref>[http://www.grytzka-genealogie.de/images/plan_katt_1942.jpg Plan Katowic z 1942 roku] www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-01]</ref> ulica nosiła nazwę ''Dürerstraße''<ref>{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/images/Strassenverzeichnis%20aller%20Strassen%20von%20Kattowitz.pdf| tytuł = Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz| data dostępu = 2011-07-01| autor = | język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref><ref name="autonazwa22">{{cytuj stronę| url = http://www.grytzka-genealogie.de/home_kattowitz.htm| tytuł = Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch| data dostępu = 2011-07-01| autor = | język =de | opublikowany = www.grytzka-genealogie.de}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Moskal | imię = Jerzy | autor = Jerzy Moskal |tytuł = ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni| wydawca = Wydawnictwo Śląsk| miejsce =Katowice | rok =1993 | strony = 385| isbn = 83-85831-35-5}}</ref>.


== Obiekty zabytkowe ==
== Obiekty zabytkowe ==

Wersja z 23:06, 4 sty 2015

Wita Stwosza
{{{nazwa oryginalna}}}
{{{jednostki}}}
Ilustracja
{{{opis zdjęcia}}}
Państwo {{{państwo}}}
Miejscowość

{{{miejscowość}}}

Długość

1270 m[1]

Poprzednie nazwy

{{{poprzednie nazwy}}}

Plan
[[Plik:{{{plan}}}|240x240px|alt=Plan przebiegu ulicy|]]
Przebieg
0m pl. Miarki, ↑ ul. Kochanowskiego
80m ul. Juliusza Ligonia
światła 200m ul. Powstańców
320m ul. Henryka Jordana
480m ul. ks. Józefa Czempiela
500m ul. Marcina Szeligiewicza
560m ul. Bratków
730m ul. Fiołków, ul. bpa Cz. Domina
880m aleja Górnośląska (autostrada A4)
1000m do ul. Ceglanej
1270m ul. Ceglana
Położenie na mapie Katowic
Mapa konturowa Katowic, u góry znajduje się punkt z opisem „Wita Stwosza”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Wita Stwosza”
Położenie na mapie województwa śląskiego
Mapa konturowa województwa śląskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wita Stwosza”
Ziemia50°14′56,3″N 19°01′02,7″E/50,248977 19,017416

Ulica Wita Stwosza w Katowicach − jedna z ważniejszych ulic w katowickiej dzielnicy Śródmieście. Rozpoczyna swój bieg przy placu Karola Miarki, ulica jest przedłużeniem ul. Jana Kochanowskiego. Biegnie około 1280 metrów na południe krzyżując się m.in. z ulicami: Juliusza Ligonia, Powstańców Śląskich, Ceglaną.

Historia

Do końca XIX wieku pomiędzy ul. Wita Stwosza a ul. Jana Kochanowskiego znajdowała się skotnica − teren pastwiskowy[2].

Pod koniec 1999 powołano Komitet Budowy Nowego Gmachu Muzeum Śląskiego, który wkrótce potem zatwierdził zaktualizowany, tzn. pomniejszony o 30%, projekt Jana Fiszera. Plan zyskał uznanie środowisk twórczych i naukowych. W październiku 2002 Muzeum Śląskie w Katowicach otrzymało od miasta darowiznę w postaci działki o powierzchni 5,5 ha zlokalizowanej w rejonie ulic Wita Stwosza, Ceglanej, Generała Tadeusza Kościuszki, alei Górnośląskiej, pod budowę nowego gmachu. Projekt ten nie został zrealizowany.

Tablica pamiątkowa na fasadzie kamienicy pod numerem 4, poświęcona Adolfowi Dygaczowi
Budynek przy ul. Wita Stwosza
Gmach Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego (ul. Wita Stwosza 17)

Do 1922 ulica nosiła niemiecką nazwę Dürerstraße[3]. Do 1978 mieścił się przy niej Wydział Nauk Społecznych Uniwersytetu Śląskiego. W 1949 Państwowa Szkoła Muzyczna I i II stopnia im. Mieczysława Karłowicza w Katowicach została przeniesiona na IV piętro budynku przy ul. Wita Stwosza 17. Niewystarczająca ilość pomieszczeń zmusiła dyrekcję do wynajęcia klas w budynku Szkoły Podstawowej przy ul. Dąbrówki 9 oraz w gimnazjum im. św. Jacka przy ul. Wita Stwosza.

W okresie od 7 lipca 2006 do 7 września 2006 wybudowano zjazd z ul. Wita Stwosza do autostrady A4. Wartość inwestycji wyniosła 195 470 zł; wykonano drogę, długości 70 metrów i szerokości 5 metrów, wraz z chodnikiem i barierkami[4].

Dnia 3 sierpnia 2010 ulicą prowadziła trasa trzeciego etapu wyścigu kolarskiego Tour de Pologne 2010. 13 października 2010 na fasadzie budynku pod numerem 4 odsłonięto tablicę pamiątkową ku czci m. in. etnografa, Adolfa Dygacza − profesora i znawcy kultury górnośląskiej (mieszkał w tym budynku w latach 1988−2004)[5].

W okresie II Rzeszy Niemieckiej (do 1922)[6] i w latach hitlerowskiejj okupacji Polski (1939−1945)[7] ulica nosiła nazwę Dürerstraße[8][3][9].

Obiekty zabytkowe

Przy ulicy Wita Stwosza znajdują się następujące historyczne obiekty:

  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Wita Stwosza 1, róg z pl. K. Miarki)[10];
  • zabytkowy budynek mieszkalny (ul. Wita Stwosza 3), wpisany do rejestru zabytków 31 maja 1995 (nr rej.: A/1608/95[11]); został wzniesiony w 1910 prawdopodobnie według projektu Hugo Weissenberga w stylu wczesnego modernizmu z elementami secesji[12];
  • kamienica mieszkalna − dom architekta Ernsta Ritschela (ul. Wita Stwosza 4)[10], wzniesiona w 1912 w stylu modernistycznym; zachowała się alegoryczna figura kobieca na postumencie (w podcieniu), dekoracyjne portale i loggie, historyczne: stolarka drzwiowa, okienna z malowanymi okennicami, witraże, ceramika w bramie[13].
  • kamienica mieszkalna (ul. Wita Stwosza 5)[10];
  • narożna kamienica mieszkalna (ul. Wita Stwosza 6, ul. J. Ligonia 16); w dwudziestoleciu międzywojennym pod numerem 6 istniała klinika dla chorób kobiecych doktora Kazimierza Wędlikowskiego[14];
  • budynek biurowy (ul. Wita Stwosza 7), wzniesiony w dwudziestoleciu międzywojennym w stylu funkcjonalizmu[10];
  • budynek biurowy (ul. Wita Stwosza 9), wzniesiony w dwudziestoleciu międzywojennym w stylu funkcjonalizmu[10];
  • gmach Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego (ul. Wita Stwosza 17), wybudowany w latach trzydziestych XX wieku w stylu funkcjonalizmu[10];
  • dwa historyczne budynki (ul. Wita Stwosza 30)[10].

Opis

Swoją siedzibę przy tej ulicy mają[15]: kancelarie radców prawnych, oddziały banków, Drukarnia Archidiecezjalna (ul. Wita Stwosza 11; na fasadzie budynku znajduje się tablica pamiątkowa, upamiętniająca otwarcie drukarni[16]), Koleje Śląskie Sp. z o.o., Radio "eM" (ul. Wita Stwosza 16), Wydawnictwo Kurii Metropolitalnej "Gość Niedzielny", restauracje, Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej (ul. Wita Stwosza 36), "Mosty Śląsk" Sp. z o.o., Hotel Diament Park (ul. Wita Stwosza 37), Urząd Pocztowy Katowice 25, Sąd Rejonowy Katowice−Wschód: Wydział IX Gospodarczy Rejestr Zastawów, Prokuratura Okręgowa i Prokuratura Apelacyjna (ul. Wita Stwosza 31), Wydział Teologiczny Uniwersytetu Śląskiego wraz z biblioteką (posiadającą 122 000 woluminów i jednostek[17]) oraz Wyższe Śląskie Seminarium Duchowne (ul. Wita Stwosza 17), domy zakonne Zgromadzenia Sióstr Służebniczek NMP i Zgromadzenia Sióstr Świętej Elżbiety.

Przy ul. Wita Stwosza 31 wznosi się Biurowiec Wojewódzki. Został zbudowany w 1985; jest siedzibą między innymi: Prokuratury Okręgowej, Prokuratury Apelacyjnej, zarządu KZK GOP, Górnośląskiej Agencji Rozwoju Regionalnego, Wojewódzkiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego, Regionalnej Izby Obrachunkowej oraz Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska. W budynku znajduje się 5 wind, powierzchnia użytkowa wynosi Powierzchnia użytkowa: 17987 m², powierzchnia zabudowy − 1573 m², kubatura − 70970 m³.

U zbiegu ul. Wita Stwosza z ul. Ceglaną znajduje się Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 5, szpital okulistyczny[18].

Ulicą kursują linie autobusowe Komunikacyjnego Związku Komunalnego Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego (KZK GOP).

Zobacz też

Szablon:Portal

  1. ↑ Urząd Miasta Katowice: Plan zimowego utrzymania dróg na sezon 2009/2010. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  2. ↑ Katowice 1865–1945. Zarys rozwoju miasta. Red. J. Szaflarski, Śląski Instytut Naukowy w Katowicach, Wydawnictwo "Śląsk", Katowice 1978, s. 100.
  3. ↑ a b Alle Straßen bzw. Straßennamen von Kattowitz Deutsch – Polnisch. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-01]. (niem.).
  4. ↑ Urząd Mista Katowice: Zjazd z ul. Wita Stwosza w Katowicach. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  5. ↑ Profesor Adolf Dygacz uhonorowany. www.katowice.eu. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  6. ↑ J. Lipońska-Sajdak, Katowice wczoraj. Kattowiz gestern, Gliwice 1995, s. 5.
  7. ↑ Plan Katowic z 1942 roku www.grytzka-genealogie.de [dostęp 2011-07-01]
  8. ↑ Straßenverzeichnis aller Straßen von Kattowitz. www.grytzka-genealogie.de. [dostęp 2011-07-01]. (niem.).
  9. ↑ Jerzy Moskal: ... Bogucice, Załęże et nova villa Katowice − Rozwój w czasie i przestrzeni. Katowice: Wydawnictwo Śląsk, 1993, s. 385. ISBN 83-85831-35-5.
  10. ↑ a b c d e f g Urząd Miasta Katowice: Wartości dziedzictwa kulturowego (załącznik 1.9). www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  11. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023 [dostęp 2011-07-01].
  12. ↑ Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. www.wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  13. ↑ Zdjęcie tabliczki w Wikimedia Commons: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Katowice_-_ulica_Wita_Stwosza_4.jpg
  14. ↑ Wojciech Janota: Katowice między wojnami. Miasto i jego sprawy 1922-1939. Łódź: Księży Młyn, 2010, s. 76. ISBN 978-83-7729-021-7.
  15. ↑ Spis firm na ulicy Wita Stwosza w mieście Katowice. www.katalog.pf.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  16. ↑ Śląski Urząd Wojewódzki w Katowicach: Ewidencja miejsc pamięci województwa śląskiego: miasto Katowice. www.katowice.uw.gov.pl. [dostęp 2011-01-11]. (pol.).
  17. ↑ Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).
  18. ↑ Lokalizacja, Dojazd. www.okulistyka.katowice.pl. [dostęp 2011-07-01]. (pol.).

Bibliografia

  • Katowice - Plan miasta, wyd. Demart SA, Warszawa 2009/2010.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Ulica_Wita_Stwosza_w_Katowicach&oldid=41435747”