Michał III Metystes: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 16:55, 19 sty 2015

Szablon:Cesarz bizantyński infobox Michał III Metystes (gr. Μιχαήλ Γ΄, Mikhaēl III; 9 lub 10 stycznia 833 roku w Konstantynopolu – 23 lub 24 września 867 roku, tamże) – cesarz bizantyjski od 842, ostatni z dynastii amoryjskiej.

Młodość

Drugi syn cesarza Teofila i cesarzowej Teodory. Koronowany w 842 roku, początkowo pozostawał bez rzeczywistego wpływu na sprawy państwowe, ponieważ regencję nad nim sprawowała jego matka Teodora.

Rządy

W roku 856 Michał wraz ze swoim wujem Bardasem przeprowadził przewrót pałacowy, w wyniku którego Teodora została wysłana do klasztoru, a Bardas zyskał znaczne wpływy, ostatecznie zostając mianowany współcesarzem w maju 862. W związku z zamiłowaniem Michała do pijatyk i innych rozrywek, to Bardas zajmował się zarządzaniem imperium. Z jego inicjatywy odnowiono uniwersytet w Konstantynopolu, przyczynił się on do odparcia najazdu Rusinów na Konstantynopol w roku 860. W 863 roku wysłał Cyryla i Metodego w misji chrystianizacyjnej na Morawy; umocnił wpływy Bizancjum na Bałkanach m.in. poprzez chrzest władcy Bułgarii w 864 roku^[a]. Własnie działalności Bardasa okres panowania Michała jest uznawany za początek^[1] tzw. renesansu macedońskiego chociaż dopiero następny cesarz założył dynastię macedońską. Bardas został zamordowany przez kolejnego carskiego faworyta Bazylego w roku 866, podczas przygotowań do odbicia Krety spod panowania arabskiego.

Zamach

Pijany cesarz został zamordowany w wyniku rewolucji pałacowej we wrześniu 867 roku. Jej efektem był upadek dynastii amoryjskiej, oraz dojście do władzy Bazylego I.

Życie rodzinne

Jego żoną była Eudokia Dekapolitissa, ale nie miał z nią żadnych dzieci.

↑ data ta nie jest pewna – istnieje dokument mówiący o roku 866 a bułgarska Wikipedia podaje datę 14 września 865

↑ Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 461. ISBN 83-85719-85-7.

Bibliografia

Aleksander Krawczuk Poczet Cesarzy Bizantyjskich wyd. Iskry, Warszawa 2006 ISBN 978-83-244-0025-6
Benedykt Zientara Historia Powszechna Średniowiecza wyd. TRIO, Warszawa 2006 ISBN 978-83-7436-092-0
Historia Świata 800-1000-Furia Normanów tekst Stephen G. Hyslop; wyd. Amber Warszawa 1999 ISBN 83-7169-904-2

[uwaga1-1] ta ta nie jest pewna – istnieje dokument mówiący o roku 866 a bułgarska Wikipedia podaje datę 14 września 865

[2] Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona: Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza. T. 4. Oficyna Wydawnicza FOGRA, 2005, s. 461. ISBN 83-85719-85-7.

[a]

[1]

@@ Linia 2: / Linia 2: @@
  | Cesarz       = Michał III Metystes
  | Grafika      = [[Plik:Michael iii.jpg|200px]]<br />Michał III na rycinie
  | Imiona       =
- | Panował      = [[842]] – [[867]]
+ | Panował      = [[842]]–[[867]]
  | Panowanie    =
  | Dynastia     = [[Dynastia amoryjska|amoryjska]]
- | Urodziny     = 9 lub 10 stycznia [[833]] – [[Konstantynopol]]
+ | Urodziny     = 9 lub 10 stycznia [[833]]<br />[[Konstantynopol]]
- | Śmierć       = 23 lub 24 września [[867]] – Konstantynopol
+ | Śmierć       = 23 lub 24 września [[867]]<br />Konstantynopol
  | Moneta       =
  | commons      = Michael III
  | quote        =
 }}
-'''Michał III Metystes''' ([[Język grecki|gr]]. '''Μιχαήλ Γ΄''', '''Mikhaēl III'''; 9 lub 10 stycznia [[833]] roku w [[Konstantynopol]]u — 23 lub 24 września [[867]] roku, tamże) – [[cesarz]] [[cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjski]] od [[842]], ostatni z [[dynastia amoryjska|dynastii amoryjskiej]].
+'''Michał III Metystes''' ([[Język grecki|gr]]. '''Μιχαήλ Γ΄''', '''Mikhaēl III'''; 9 lub 10 stycznia [[833]] roku w [[Konstantynopol]]u – 23 lub 24 września [[867]] roku, tamże) – [[cesarz]] [[cesarstwo Bizantyńskie|bizantyjski]] od [[842]], ostatni z [[dynastia amoryjska|dynastii amoryjskiej]].
 == Młodość ==
-Drugi syn cesarza [[Teofil (cesarz bizantyjski)|Teofila]] i cesarzowej [[Teodora (żona cesarza Teofila)|Teodory]]. Koronowany w [[842]] roku, początkowo pozostawał bez rzeczywistego wpływu na sprawy państwowe, ponieważ regencję nad nim sprawowała jego matka [[Teodora (żona cesarza Teofila)|Teodora]].
+Drugi syn cesarza [[Teofil (cesarz bizantyński)|Teofila]] i cesarzowej [[Teodora (żona cesarza Teofila)|Teodory]]. Koronowany w [[842]] roku, początkowo pozostawał bez rzeczywistego wpływu na sprawy państwowe, ponieważ regencję nad nim sprawowała jego matka [[Teodora (żona cesarza Teofila)|Teodora]].
 == Rządy ==
-[[Plik:ByzantineEmpire867AD3.PNG|left|thumb|250px|Cesarstwo Bizantyńskie w roku [[867]].]]
+[[Plik:ByzantineEmpire867AD3.PNG|left|thumb|250px|Cesarstwo Bizantyńskie w roku [[867]]]]
-W roku [[856]] Michał wraz ze swoim wujem [[Bardas]]em przeprowadził przewrót pałacowy, w wyniku którego Teodora została wysłana do klasztoru, a Bardas zyskał znaczne wpływy, ostatecznie zostając mianowany współcesarzem w maju [[862]]. W związku z zamiłowaniem Michała do pijatyk i innych rozrywek, to Bardas zajmował się zarządzaniem imperium. Z jego inicjatywy odnowiono uniwersytet w [[Konstantynopol]]u, przyczynił się on do odparcia najazdu [[Rusini|Rusinów]] na [[Konstantynopol]] w roku [[860]]. W [[863]] roku wysłał [[Cyryl i Metody|Cyryla i Metodego]] w misji chrystianizacyjnej na [[Morawy]]; umocnił wpływy Bizancjum na Bałkanach m.in. poprzez chrzest władcy [[Bułgaria|Bułgarii]] w [[864]] roku<ref>data ta nie jest pewna – istnieje dokument mówiący o roku 866 a bułgarska Wikipedia podaje datę 14 września 865</ref>. Własnie działalności Bardasa okres panowania Michała jest uznawany za początek<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona|imię= |autor link= |inni= |tytuł= Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza|wydanie= |tom= 4|wydawca= Oficyna Wydawnicza FOGRA|miejsce= |rok= 2005|isbn= 83-85719-85-7|strony=461 }}</ref> tzw. ''renesansu macedońskiego'' chociaż dopiero następny cesarz założył dynastię macedońską. Bardas został zamordowany przez kolejnego carskiego faworyta [[Bazyli I Macedończyk|Bazylego]] w roku [[866]], podczas przygotowań do odbicia [[Kreta|Krety]] spod panowania [[Arabowie|arabskiego]].
+W roku [[856]] Michał wraz ze swoim wujem [[Bardas]]em przeprowadził przewrót pałacowy, w wyniku którego Teodora została wysłana do klasztoru, a Bardas zyskał znaczne wpływy, ostatecznie zostając mianowany współcesarzem w maju [[862]]. W związku z zamiłowaniem Michała do pijatyk i innych rozrywek, to Bardas zajmował się zarządzaniem imperium. Z jego inicjatywy odnowiono uniwersytet w [[Konstantynopol]]u, przyczynił się on do odparcia najazdu [[Rusini|Rusinów]] na [[Konstantynopol]] w roku [[860]]. W [[863]] roku wysłał [[Cyryl i Metody|Cyryla i Metodego]] w misji chrystianizacyjnej na [[Morawy]]; umocnił wpływy Bizancjum na Bałkanach m.in. poprzez chrzest władcy [[Bułgaria|Bułgarii]] w [[864]] roku<ref group="uwaga" name="uwaga1">data ta nie jest pewna – istnieje dokument mówiący o roku 866 a bułgarska Wikipedia podaje datę 14 września 865</ref>. Własnie działalności Bardasa okres panowania Michała jest uznawany za początek<ref>{{cytuj książkę |nazwisko= Praca zbiorowa pod redakcją naukową Macieja Salamona|imię= |autor link= |inni= |tytuł= Wielka Historia Świata Tom 4 Kształtowanie średniowiecza|wydanie= |tom= 4|wydawca= Oficyna Wydawnicza FOGRA|miejsce= |rok= 2005|isbn= 83-85719-85-7|strony=461}}</ref> tzw. ''renesansu macedońskiego'' chociaż dopiero następny cesarz założył dynastię macedońską. Bardas został zamordowany przez kolejnego carskiego faworyta [[Bazyli I Macedończyk|Bazylego]] w roku [[866]], podczas przygotowań do odbicia [[Kreta|Krety]] spod panowania [[Arabowie|arabskiego]].
 [[Plik:Solidus-Michael III-sb1686.jpg|thumb|250px|[[Solid]] z czasu regencji Teodory (Cesarzowa Teodora po lewej, po prawej Michał III (mniejsza postać) i jego siostra Tekla)]]
 == Zamach ==
 Pijany cesarz został zamordowany w wyniku rewolucji pałacowej we wrześniu 867 roku. Jej efektem był upadek [[dynastia amoryjska|dynastii amoryjskiej]], oraz dojście do władzy [[Bazyli I Macedończyk|Bazylego I]].
 == Życie rodzinne ==
 Jego żoną była Eudokia Dekapolitissa, ale nie miał z nią żadnych dzieci.
+{{Uwagi}}
 {{Przypisy}}
@@ Linia 32: / Linia 35: @@
 # [[Benedykt Zientara]] Historia Powszechna Średniowiecza wyd. TRIO, Warszawa 2006 ISBN 978-83-7436-092-0
 # Historia Świata 800-1000-Furia Normanów tekst Stephen G. Hyslop; wyd. Amber Warszawa 1999 ISBN 83-7169-904-2
-<br clear="all"/>
 {{Cesarze bizantyńscy}}
 {{Kontrola autorytatywna}}

Dynastia teodozjańska 395–457	Arkadiusz (395–408) Teodozjusz II (408–450) Pulcheria Marcjan (450–457)
Dynastia leońska 457–518	Leon I (457–474) Leon II (474) Zenon Izauryjczyk (474–491) Bazyliskus (475–476)^* Anastazjusz I (491–518)
Dynastia justyniańska 518–602	Justyn I (518–527) Justynian I Wielki (527–565) Justyn II (565–578) Tyberiusz II Konstantyn (578–582) Maurycjusz (582–602) Fokas (602–610)^*
Dynastia heraklijska 610–711	Herakliusz (610–641) Konstantyn III (641) Herakleonas (641) Konstans II (641–668) Konstantyn IV (668–685) Justynian II Rhinotmetos (685–695) Leoncjusz II (695–698)^* Tyberiusz III (698–705)^* Justynian II Rhinotmetos (705–711) Filipikos Bardanes (711–713)^* Anastazjusz II (713–715)^* Teodozjusz III (715–717)^*
Dynastia izauryjska 717–802	Leon III Izauryjczyk (717–741) Artabasdes (741–743) Konstantyn V Kopronim (741–775) Leon IV Chazar (775–780) Konstantyn VI (780–797) Irena (797–802)
Dynastia Niceforów 802–813	Nicefor I Genik (802–811) Staurakios (811) Michał I Rangabe (811–813) Leon V Armeńczyk (813–820)^*
Dynastia amoryjska 820–867	Michał II Amoryjczyk (820–829) Teofil (829–842) Michał III Metystes (842–867)
Dynastia macedońska 867–1057	Bazyli I (867–886) Leon VI Filozof (886–912) Aleksander (912–913) Konstantyn VII Porfirogeneta (913–959) Roman I Lekapen (920–944) Roman II (959–963) Nicefor II Fokas (963–969) Jan I Tzimiskes (969–976) Bazyli II Bułgarobójca (976–1025) Konstantyn VIII (1025–1028) Roman III Argyros (1028–1034) Michał IV Paflagończyk (1034–1041) Michał V Kalafates (1041–1042) Zoe (1042) Konstantyn IX Monomach (1042–1055) Teodora (1055–1056) Michał VI Stratiotikos (1056–1057) Izaak I Komnen (1057–1059)^*
Dynastia Dukasów 1059–1081	Konstantyn X Dukas (1059–1067) Roman IV Diogenes (1068–1071) Michał VII Dukas (1071–1078) Nicefor III Botaniates (1078–1081)
Dynastia Komnenów 1081–1185	Aleksy I Komnen (1081–1118) Jan II Komnen (1118–1143) Manuel I Komnen (1143–1180) Aleksy II Komnen (1180–1183) Andronik I Komnen (1183–1185)
Dynastia Angelosów 1185–1204	Izaak II Angelos (1185–1195 i 1203–1204) Aleksy III Angelos (1195–1203) Aleksy IV Angelos (1203–1204) Mikołaj Kanabos (1204)* Aleksy V Murzuflos (1204)*
Dynastia Laskarysów 1204–1261	Teodor I Laskarys (1204–1221) Jan III Dukas Watatzes (1221–1254) Teodor II Laskarys (1254–1258) Jan IV Laskarys (1258–1261)
Dynastia Paleologów 1259–1453	Michał VIII Paleolog (1259–1282) Andronik II Paleolog (1282–1328) Andronik III Paleolog (1328–1341) Jan V Paleolog (1341–1391) Jan VI Kantakuzen (1347–1354)* Mateusz Kantakuzen (1353–1357)* Andronik IV Paleolog (1376–1379) Jan VII Paleolog (1390) Manuel II Paleolog (1391–1425) Jan VIII Paleolog (1425–1448) Konstantyn XI Paleolog (1448–1453)