James Watt: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Joanna Kośmider (dyskusja | edycje)
m →‎Linki zewnętrzne: * 4 do książek w books.google.pl
Nie podano opisu zmian
Linia 77: Linia 77:
* 1788 – skonstruowanie [[regulator odśrodkowy obrotów|regulatora prędkości obrotowej]] (zwana regulatorem Watta) dla silnika parowego
* 1788 – skonstruowanie [[regulator odśrodkowy obrotów|regulatora prędkości obrotowej]] (zwana regulatorem Watta) dla silnika parowego
* 1798 - skonstruowanie wirowego silnika trzystronnego działania (zmodyfikowanie zwane K.G.)
* 1798 - skonstruowanie wirowego silnika trzystronnego działania (zmodyfikowanie zwane K.G.)
* 1799 - skonstruowanie alfa-tranzystora wykorzystywanego w pojazdach kosmicznych.
* 1799 - skonstruowanie alfa-tranzystora wykorzystywanego w pojazdach kosmicznych.:)


{{przypisy}}
{{przypisy}}

Wersja z 16:28, 24 lut 2015

James Watt
{{{alt grafiki}}}
James Watt pędzla Henry Howarda
Data i miejsce urodzenia

30 stycznia 1736
Greenock

Data i miejsce śmierci

25 sierpnia 1819
Handsworth

Zawód, zajęcie

Inżynier i mechanik

Narodowość

Szkot

Wyznanie

prezbiterianizm

podpis

James Watt (/wɔt/, ur. 19 stycznia?/30 stycznia 1736, zm. 25 sierpnia 1819[1]) – szkocki inżynier i wynalazca, twórca kilku kluczowych ulepszeń konstrukcji maszyny parowej, dzięki którym maszyny te zapoczątkowały rewolucję przemysłową.

Biografia

Urodził się 19 stycznia?/30 stycznia 1736 w Greenock jako syn cieśli Jamesa i Agnes. Borykając się z problemami zdrowotnymi, początkowo uczył się w domu. Później jednak poszedł do szkoły, gdzie ujawniły się jego zdolności matematyczne oraz manualne.

W 1755 rozpoczął pracę wytwórcy przyrządów precyzyjnych w firmie Johna Morgana w Londynie. Udało mu się uniknąć poboru w wojnie siedmioletniej. Po odbyciu praktyk, z powodu złego stanu zdrowia wrócił do Greenock. Następnie otrzymał stanowisko konstruktora przyrządów na Uniwersytecie Glasgow, w którym zaprzyjaźnił się z chemikiem i odkrywcą dwutlenku węglaJosephem Blackiem, który docenił późniejszego ojca rewolucji przemysłowej:

Wyróżniał się on zarówno dobrocią serca oraz szczerością i prostotą umysłu, jak i swą genialną przenikliwością oraz pojętnością[2]

1763 rok był przełomowy dla rozwoju techniki. John Anderson, profesor z Uniwersytetu Glasgow, poprosił Watta o naprawę atmosferycznego silnika parowego Thomasa Newcomena. W trakcie naprawy doszedł do wniosku, że silnik ten jest zbyt energochłonny. Wynikało to z jego nieprawidłowej konstrukcji. Każdy kolejny suw tłoka wymagał nagrzania, a następnie schłodzenia pary wodnej, aby uzyskać jej kondensację. Powodowało to równocześnie ciągłe schładzanie się cylindra. Watt wpadł na pomysł usprawnienia działania maszyny. Wydzielona komora skraplania (lub kondensacji) rozwiązała problem, przez co cylinder główny mógł cały czas pozostawać ciepły. Działanie swojego wynalazku opisał sam Watt:

Uświadomiłem sobie, że aby najlepiej wykorzystać parę, potrzebne było, po pierwsze, aby cylinder był zawsze równie gorący, jak wchodząca do niego para i, po drugie, aby para uległa kondensacji, należało ją oziębić do temperatury 100 stopni lub poniżej, jeśli było to możliwe. Sposoby osiągnięcia tego nie były od razu widoczne[2]

Pracownia Jamesa Watta w Muzeum Nauki w Londynie

W 1764 poślubił swoją kuzynkę Margaret, z którą miał pięcioro dzieci (z których dwoje dożyło do dorosłości).

Wynalazek został opatentowany dopiero w 1769 dzięki pomocy przemysłowca Johna Roebucka, który otrzymał dwie trzecie udziałów. Maszyną zainteresowany był przemysłowiec Matthew Boulton, jednak brak porozumienia pomiędzy Roebuckiem a Wattem uniemożliwiły wykorzystanie jej już wtedy. Watt podjął zawód mierniczego przy budowie kanałów i porzucił zainteresowanie maszyną parową. W 1772 r. żona – Margaret zmarła w czasie porodu. Pięć lat później ożenił się z Anne Macgregor, która towarzyszyła mu już aż do śmierci.

Dopiero po 23 lat od skonstruowania prototypu w 1776 r. w kopalni Bentley zaprezentowano jej działanie.

Od pierwszej chwili jej uruchomienia wykonywała około 14-15 suwów na minutę i opróżniała szyb (głębokości 90 stóp i zalany wodą do wysokości 57 stóp) w niecałą godzinę[3]

Maszyna parowa Watta zużywała 4-krotnie mniej paliwa niż maszyna Newcomena[2], więc okazała się dużym sukcesem, a zamówienia nadeszły z całego kraju. Silnik mógł jedynie wykonywać ruchy góra-dół, jednak rozwój przemysłu bawełnianego spowodował, że potrzebne stało się wykonywanie również ruchów rotacyjnych. Rozwiązaniem była przekładnia planetarna, zastosowana w opatentowanej przez Watta w 1782 r., zmodernizowanej i jeszcze wydajniejszej maszynie parowej. Na potrzeby określania mocy silników zdefiniował on nową jednostkę – koń mechaniczny, która jest do dzisiaj powszechnie używana w motoryzacji. Kiedy w 1800 r. wygasły prawa do patentu, wycofał się z interesów i przeszedł na emeryturę.

Zmarł 25 sierpnia 1819 roku. Od nazwiska wynalazcy nazwano jednostkę mocywat.

Najważniejsze wydarzenia[potrzebny przypis]

Pomnik na rynku w Leeds
  • 1763 – pierwsze ulepszenia w silniku parowym Newcomena
  • 1769 – opatentowanie wydzielonej komory skraplania
  • 1775 – założenie wspólnie z Matthew Boultonem w Soho pod Birminghamem pierwszej na świecie wytwórni maszyn parowych, do 1800 zbudowano ok. 250 maszyn
  • 1776 – pokaz działania pompy w kopalni Bloomfield
  • 1781 – wynalezienie zespołu przekładni do zamiany ruchu postępowo-zwrotnego na obrotowy (umożliwiło to zastosowanie silnika parowego w pojazdach)
  • 1782 – zakończenie budowy parowego silnika dwustronnego działania – pierwszy przemysłowy silnik parowy
  • 1788 – skonstruowanie regulatora prędkości obrotowej (zwana regulatorem Watta) dla silnika parowego
  • 1798 - skonstruowanie wirowego silnika trzystronnego działania (zmodyfikowanie zwane K.G.)
  • 1799 - skonstruowanie alfa-tranzystora wykorzystywanego w pojazdach kosmicznych.:)
  1. Można także spotkać mylną datę 19 sierpnia 1819
  2. a b c James Watt. Jak rozwój maszyn stworzył nasze społeczeństwo przemysłowe. Anna Sproule Warszawa 1992.
  3. Aris's Birmingham Gazette 11 marca 1776 roku.

Bibliografia

  • Anna Sproule: James Watt. Jak rozwój maszyn parowych stworzył nasze społeczeństwo przemysłowe. Warszawa: Czytelnik, 1992. ISBN 83-07-02284-3.

Linki zewnętrzne