Taniec śmierci: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Obrazek autorstwa Michaela Wolgemuta (wg np. angielskiej Wiki) - zmieniłem zatem linka |
Nie podano opisu zmian |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Danse_macabre_by_Michael_Wolgemut.png|thumb|Taniec śmierci ([[Michael Wolgemut]])]] |
[[Plik:Danse_macabre_by_Michael_Wolgemut.png|thumb|Taniec śmierci ([[Michael Wolgemut]])]] |
||
[[Plik:Danzas de la muerte.gif|thumb|Biskup i rycerz. ''La Danse macabre'', [[Guy Marchant]], [[1486]], [[Paryż]]]] |
[[Plik:Danzas de la muerte.gif|thumb|Biskup i rycerz. ''La Danse macabre'', [[Guy Marchant]], [[1486]], [[Paryż]]]] |
||
'''Taniec śmierci''' (z [[język francuski|fr.]] ''danse macabre'') – [[alegoria|alegoryczny]] [[taniec]], którego przedstawianie rozwinęło się w kulturze [[późne średniowiecze|późnego średniowiecza]] (XIV i XV wiek), korowód ludzi wszystkich [[Stan (zbiorowość społeczna)|stanów]] z kościotrupem na czele, wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/19CA569E06588030412565B700357A00.php danse macabre]</ref>. |
'''Taniec śmierci''' (z [[język francuski|fr.]] ''danse macabre'') – [[alegoria|alegoryczny]] [[taniec]], którego przedstawianie rozwinęło się w kulturze [[późne średniowiecze|późnego średniowiecza]] (XIV i XV wiek), korowód ludzi wszystkich [[Stan (zbiorowość społeczna)|stanów]] z kościotrupem na czele, wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci<ref>[http://www.slownik-online.pl/kopalinski/19CA569E06588030412565B700357A00.php danse macabre]</ref>. |
||
== Kultury pogańskie == |
== Kultury pogańskie == |
||
Wersja z 23:01, 7 mar 2015
Taniec śmierci (z fr. danse macabre) – alegoryczny taniec, którego przedstawianie rozwinęło się w kulturze późnego średniowiecza (XIV i XV wiek), korowód ludzi wszystkich stanów z kościotrupem na czele, wyrażający równość wszystkich ludzi w obliczu śmierci[1].
Kultury pogańskie
Taniec śmierci związany był głównie z uroczystościami pogrzebowymi, ale też z kultem płodności i odrodzenia. Powszechny w czasach pogańskich, w średniowieczu był tępiony przez Kościół. Tańce śmierci szczególnie popularne były w Hiszpanii i Szkocji. Uważa się, że do kultu śmierci nawiązywał taniec miecza, rozpowszechniony wśród plemion germańskich, występował jeszcze w XVIII wieku na północnym obszarze Niemiec.
Późne średniowiecze
Taniec śmierci był jedną z najpopularniejszych alegorii w sztuce plastycznej i literaturze późnego średniowiecza. Przedstawienia tego typu powstawały jako upomnienie przed nieuchronnym śmiertelnym losem, ale także jako wyraz rozczarowania marnością świata i skargi na przemijanie.
Przedstawia on trupy w stanie rozkładu toczone przez robactwo, żaby czy węże, zmumifikowane zwłoki ludzkie lub szkielety w ludycznym geście triumfu porywające do tańca przedstawicieli wszystkich stanów.
Wczesne tańce śmierci przedstawiają koło taneczne, w którym rozradowane trupy tańczą z przestraszonymi ludźmi. Później krąg taneczny rozpada się na podwójne pary. Tak też przedstawia swój Taniec Śmierci Hans Holbein.
Barok
W baroku powraca popularność średniowiecznych motywów tańca i triumfu śmierci. Na przykład w Polsce powstają obrazy tego typu, jak np. taniec śmierci w Kościele Bernardynów w Krakowie, (XVII w.), w klasztorze w Kalwarii Pacławskiej koło Przemyśla (XVII w.) czy stiuki z Kaplicy Pana Jezusa w kościele parafialnym w Tarłowie (połowa XVII wieku).
Zobacz też
Bibliografia
- Marek Żukow-Karczewski, Taniec śmierci (Dance macabre), "Życie Literackie", 43/1989.
- Opis tematu