Szybka kolej miejska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: {{Main}} jest redirectem {{Osobny artykuł}} |
na podstawie materiałów urzędowych |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:SKM Warszawa 14WE&19WE.jpg|thumb|Pociągi [[Newag 14WE|14WE]] i [[Newag 19WE|19WE]] [[Szybka Kolej Miejska w Warszawie|warszawskiej SKM]]]] |
[[Plik:SKM Warszawa 14WE&19WE.jpg|thumb|Pociągi [[Newag 14WE|14WE]] i [[Newag 19WE|19WE]] [[Szybka Kolej Miejska w Warszawie|warszawskiej SKM]]]] |
||
'''Szybka kolej miejska''' (w [[skrót|skrócie]] '''SKM''') – rodzaj systemu [[Transport kolejowy|transportu kolejowego]], |
'''Szybka kolej miejska''' (w [[skrót|skrócie]] '''SKM''') – rodzaj systemu [[Transport kolejowy|transportu kolejowego]], charakteryzujący się jednakową długością składu wagonów, dużą częstotliwością kursowania i nierównomiernym natężeniem ruchu w różnych porach doby<ref name = Rozporządzenie>Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie ({{Dziennik Ustaw|rok=1998|numer=151|pozycja=987}}, Dział VII).</ref>. |
||
Szybkie koleje miejskie przystosowane są wyłącznie do prowadzenia ruchu [[pociąg pasażerski|pociągów pasażerskich]], służą do świadczenia usług w zakresie przewozu osób w dużych aglomeracjach miejskich<ref name = Rozporządzenie />. Posiadają one układ liniowy, bez skrzyżowań z innymi liniami w jednym poziomie. Powinny one posiadać równomiernie rozmieszczone [[przystanek osobowy|przystanki osobowe]] z [[peron]]ami jednokrawędziowymi na zewnątrz torów lub peronami wyspowymi<ref name = Rozporządzenie />. |
|||
Ze względu na usytuowanie SKM rozróżnia się koleje naziemne i nadziemne (na wiaduktach) lub typu mieszanego<ref name = Rozporządzenie />. |
|||
Standard konstrukcyjny linii SKM powinien charakteryzować się wysoką trwałością i niezawodnością, własnościami tłumiącymi drgania i hałas oraz dużą odpornością na odkształcenia<ref name = Rozporządzenie />. |
|||
== Szybkie koleje miejskie na świecie == |
== Szybkie koleje miejskie na świecie == |
||
Wersja z 20:37, 14 maj 2015
Szybka kolej miejska (w skrócie SKM) – rodzaj systemu transportu kolejowego, charakteryzujący się jednakową długością składu wagonów, dużą częstotliwością kursowania i nierównomiernym natężeniem ruchu w różnych porach doby[1].
Szybkie koleje miejskie przystosowane są wyłącznie do prowadzenia ruchu pociągów pasażerskich, służą do świadczenia usług w zakresie przewozu osób w dużych aglomeracjach miejskich[1]. Posiadają one układ liniowy, bez skrzyżowań z innymi liniami w jednym poziomie. Powinny one posiadać równomiernie rozmieszczone przystanki osobowe z peronami jednokrawędziowymi na zewnątrz torów lub peronami wyspowymi[1].
Ze względu na usytuowanie SKM rozróżnia się koleje naziemne i nadziemne (na wiaduktach) lub typu mieszanego[1].
Standard konstrukcyjny linii SKM powinien charakteryzować się wysoką trwałością i niezawodnością, własnościami tłumiącymi drgania i hałas oraz dużą odpornością na odkształcenia[1].
Szybkie koleje miejskie na świecie
 |
Ta sekcja od 2011-09 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Dokładne oszacowanie liczby systemów szybkiej kolei miejskiej jest trudne, ponieważ wydzielone organizacyjnie systemy często zlewają się i zazębiają, jak np. w Szwajcarii, lub też świetnie działający system kolejowy z częstotliwościami typowymi dla SKM, który obsługuje całe powierzchnie Belgii, Holandii, gdzie normą jest wysoka częstotliwość (pociągi z częstotliwościami dochodzącymi do 3 minut w szczycie) w obrębie aglomeracji.
Dla szybkich kolei miejskich charakterystyczne są prędkości handlowe 2-3 razy wyższe od osiąganych przez autobusy miejskie i duża częstotliwość kursowania pociągów.
W niektórych krajach działalność ta przynosi zyski (np. w Japonii prywatne koleje miejskie przynoszą średnio 22% zysku), jednak w Europie najczęściej korzystają z publicznego dofinansowania. W Tokio obsługiwany przez 29 przewoźników system kolei miejskich obsługuje aż 54% wszystkich podróży realizowanych przez mieszkańców i ma większy udział w rynku przewozowym niż motoryzacja indywidualna.
System szybkiej kolei miejskiej w Berlinie (S-Bahn Berlin GmbH) przewozi rocznie 388,1 mln pasażerów, a więc więcej niż wszystkie koleje w całej Polsce razem wzięte (291 mln)[2]. Pociągi miejskie mają stałe relacje i częstości kursowania, a linie są ponumerowane. Na głównej linii Berlina pociągi kursują w szczycie nawet co 90 sekund. W Niemczech działa 17 takich systemów S-Bahn i wciąż powstają kolejne.
W krajach francuskojęzycznych używana jest nazwa Réseau express régional, RER. Największym systemem jest paryska RER, przewożąca pięcioma liniami (z licznymi rozgałęzieniami) 1,1 mld pasażerów rocznie.
Niemcy
W Niemczech (a także w innych krajach, gdzie niemiecki jest językiem urzędowym) SKM nazywane są S-Bahn. Co jest skrótem Stadt Bahn, czyli kolej miejska.
Polska
Aglomeracja warszawska
Szybka Kolej Miejska w Warszawie (SKM) – miejskie przedsiębiorstwo działające na zlecenie ZTM, obsługujące linie naziemnej kolei miejskiej, uzupełniającej linie Warszawskiego Metra, łączącej centrum Warszawy z niektórymi jej przedmieściami i obrzeżami. Obecnie obsługuje 4 trasy (linie S1, S2, S3 i S9). Wraz z metrem tworzy sieć komunikacji miejskiej w Warszawie, uzupełnioną przez pociągi Kolei Mazowieckich, WKD oraz linie autobusowe. System biletowy zarządzany jest przez ZTM i jest identyczny jak w pozostałych miejskich środkach transportu w Warszawie.
SKM dysponuje taborem kolejowym typu 14WE, 19WE, 27WE i 35WE.
Warszawska Kolej Dojazdowa (WKD) – najstarszy w Polsce system SKM. Warszawska WKD oferuje 128 pociągów na dobę (wrzesień 2011) jeżdżących po własnych (w pełni wydzielonych) torach na trasie Warszawa Śródmieście WKD – Grodzisk Mazowiecki zasilanych napięciem 650V.
Częstotliwość szczytowa wynosi 10-15 minut a pozaszczytowa 15-30 minut. Pociągi jeżdżą na trasie Warszawa Śródmieście WKD – Grodzisk Mazowiecki/Milanówek. Między stacjami Warszawa Śródmieście WKD – Opacz honorowane są bilety okresowe ZTM (również dobowe).
Aglomeracja Trójmiasta
W Gdańsku, Sopocie, Gdyni, Rumi, Redzie, Wejherowie i okolicznych miejscowościach funkcjonuje system SKM prowadzony przez przedsiębiorstwo PKP Szybka Kolej Miejska w Trójmieście. Po II wojnie światowej, dzięki otrzymanym z Berlina w ramach reparacji wojennych pociągom elektrycznym, odtworzono tu działającą w okresie przedwojennym kolej miejską (opartą wówczas o trakcję parową), a następnie rozbudowano ją na całą aglomerację Trójmiasta.
Mimo że trójmiejska SKM przewozi 16% całego ruchu wewnątrz aglomeracji i przynosi zyski (2,5 mln rocznie wraz z subwencjami), to proces jej prywatyzacji zatrzymał się. Modernizacja taboru przedsiębiorstwa SKM w Trójmieście obsługującego system jest powolna, brak jest rozwoju, zamykane są linie miejskie (np. do Brzeźna). Trójmiejska SKM kursuje ze średnią częstotliwością co 7,5 minuty w szczycie i oferuje 231 pociągów miejskich (wrzesień 2002) na dobę.
W roku 2015 otwarta dla pasażerów ma być PKM. Służąca transportowi miejskiemu oraz regionalnemu.
Konurbacja górnośląska
14 grudnia 2008 roku, na terenie konurbacji górnośląskiej została uruchomiona pierwsza trasa w relacji Tychy – Katowice, później przedłużona do Tychy – Sosnowiec. Pociągi kursują w równym takcie co 30 min. W pociągach Szybkiej Kolei Regionalnej obowiązuje bilet pomarańczowy, jest to wspólny bilet na pociąg, autobus i trolejbus. Można również podróżować na podstawie biletów Kolei Śląskich.
Plany nowych SKM w Polsce
Wrocław
Na zaawansowanym poziomie są prace nad utworzeniem kolei miejskiej typu S-Bahn we Wrocławiu. W lipcu 2010 roku Urząd Transportu Kolejowego przyznał tamtejszemu MPK licencję na przewozy kolejowe. Zgodnie z zapowiedziami pierwsza linia Wrocławskiej Kolei Miejskiej ma biec z Długołęki przez Wrocław Główny do Siechnic, a jej otwarcie planowane jest na koniec 2011 roku. Druga linia zaczynać będzie się na stacji Wrocław-Leśnica i przez Żerniki i Nowy Dwór docierać na do Wrocławia Głównego[6].
W lutym 2011 roku wrocławskie MPK ogłosiło, że w związku z remontem Dworca Głównego we Wrocławiu i czasowym wyłączeniem części peronów z eksploatacji bardziej prawdopodobne jest, aby jako pierwsza została uruchomiona linia z Leśnicy, a linia z Długołęki około połowy 2012 roku.
Zapowiadana przez MPK częstotliwość kursowania składów ma wynosić 30 minut w ciągu dnia i 15 minut w godzinach szczytu komunikacyjnego. W pociągach w granicach miasta będą obowiązywały takie same bilety jak w autobusach i tramwajach, będzie można przy dodatkowej opłacie poruszać się także pociągami Kolei Dolnośląskich.
W ramach I etapu wprowadzania Wrocławskiej Kolei Miejskiej planuje się wybudowanie kilku przystanków kolejowych, tak by odległości między nimi wynosiły 1,5-2 km, a także budowę połączeń pomiędzy siecią kolejową i tramwajową. W ramach tego etapu kolej miejska miałaby dotrzeć m.in. do Portu Lotniczego i Centrum EIT+ na Praczach Odrzańskich, a także odługować miejscowości położone pod Wrocławiem: Kąty Wrocławskie, Sobótkę, Strzelin, Jelcz Laskowice, Oleśnicę, Oborniki Śląskie i Środę Śląską. Celem jest uruchomienie w 2014 roku (w ramach etapu II) tramwaju dwusystemowego poruszającego się po mieście po torach tramwajowych, a poza miastem korzystającego z torów kolejowych. Opracowane zostały wstępne trasy wspomnianego tramwaju łączące miejscowości położone w odległości ok. 20 km od Wrocławia (Kobierzyce, Oborniki Śląskie, Siechnice).
Ostatnim III etapem realizowanym około 2020 roku jest wydrążenie pod ścisłym centrum miasta średnicowego tunelu kolejowego o długości ok. 6 km oraz budowa intermodalnego węzła Wrocław Port Lotniczy dzięki budowie linii średnicowej pod lotniskiem.
Całkowity koszt wdrożenia Wrocławskiej Kolei Miejskiej obliczony został na 2-3 mld złotych[7].
Pozostałe
Rozważane są systemy SKM w:
- Szczecinie
- Rzeszowie
- Poznaniu
- Lublinie
- Białymstoku
- Krakowie[8][9][10]
- Rybnickim Okręgu Węglowym
- LGOM-ie.
Podjęto ponadto decyzję w sprawie powstania systemu SKM w Bydgoszczy i Toruniu – BiTCity[11] oraz w Łodzi – Łódzka Kolej Aglomeracyjna (powstała specjalna spółka, przyznano już unijne dofinansowanie na modernizację istniejących i budowę nowych przystanków oraz na zakup taboru).
Możliwości rozwoju
Według opinii ekspertów[jakich?], takie systemy komunikacyjne są ekonomicznie możliwe w każdej większej polskiej aglomeracji. W tym celu konieczna jest stworzenie spółek odpowiedzialnych za ten segment rynku oraz remonty infrastruktury kolejowej w obszarach miejskich stanu infrastruktury kolejowej PLK. Przykładem tego typu zachowania jest stworzenie odrębnego, nowego podmiotu dla SKM w Warszawie.
- ↑ a b c d e Rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle kolejowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 1998 r. nr 151, poz. 987, Dział VII).
- ↑ 100 milionów za Berlinem. Z biegiem szyn 5 (49). [dostęp 2011-10-13].
- ↑ Będziemy mieć szybką kolej miejską S-Bahn. [dostęp 2011-11-20].
- ↑ Miejskie szynobusy ruszą w tym roku do Leśnicy zamiast na Psie Pole. 2011-03-04. [dostęp 2011-11-20].
- ↑ Koncepcja obsługi pasażerów z wykorzystaniem dworca kolejowego Wrocław Świebodzki. [dostęp 2011-11-20]. (pol.).
- ↑ Miejskie szynobusy ruszą w tym roku do Leśnicy zamiast na Psie Pole – Wiadomości z Wrocławia.
- ↑ Hipermiasto » Wrocławska Kolej Metropolitalna.
- ↑ Konferencja o Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej. Stowarzyszenie Gmin i Powiatów Małopolski, 2012-06-12. [dostęp 2013-06-23]. (pol.).
- ↑ Małopolska SKA ruszy w 2015 r.. kurierkolejowy.eu, 2013-04-03. [dostęp 2013-06-23]. (pol.).
- ↑ Wstępne studium wykonalności Szybkiej Kolei Aglomeracyjnej (SKA) w Aglomeracji Krakowskiej. Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 2007-01. [dostęp 2013-06-23]. (pol.).
- ↑ Kamil Migała. Szybka Kolej Miejska nowym trendem w komunikacji zbiorowej?. „Rynek Kolejowy”. s. 68-69. ISSN 1644-1958.
