Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne techniczne |
m drobne techniczne |
||
| Linia 67: | Linia 67: | ||
|stopniN =49 |minutN =35 |sekundN =18,8 |
|stopniN =49 |minutN =35 |sekundN =18,8 |
||
|stopniE =21 |minutE =11 |sekundE =29,4 |
|stopniE =21 |minutE =11 |sekundE =29,4 |
||
|stopniW = |minutW = |sekundW = |
|||
|stopniS = |minutS = |sekundS = |
|||
|commons = Category:Church of the Pokrov in Owczary |
|commons = Category:Church of the Pokrov in Owczary |
||
|www = |
|www = |
||
Wersja z 14:57, 14 cze 2015
| cerkiew parafialna | |||||||||
.jpg) Owczary, cerkiew Opieki Matki Bożej | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Adres |
{{{adres}}} | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Parafia |
Opieki Matki Bożej w Owczarach (greckokatolicka) / Opieki Matki Bożej w Owczarach (rzymskokatolicka) | ||||||||
| Wezwanie |
Opieka Matki Bożej | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie województwa małopolskiego  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||
Położenie na mapie Polski  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |||||||||
Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach – cerkiew greckokatolicka, obecnie współużytkowana przez parafie rzymsko- i greckokatolicką. Jedna z najstarszych cerkwi łemkowskich.
W 2013 roku została wpisana na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO wraz z innymi drewnianymi cerkwiami w Polsce i na Ukrainie.
Historia
Świątynia w Owczarach została wzniesiona w 1653. Była to druga taka budowla na tym miejscu – pierwsza uległa zniszczeniu pod wpływem grząskiego gruntu. W 1701 dokonano całkowitej przebudowy prezbiterium cerkwi, w 1783 dobudowano wieżę (prace wykonali majstrowie Dimitr Dekowekin i Teodor Rusinka), zaś w 1870 poszerzono przedsionek, by osiągnął równą szerokość z nawą. W 1938 wykonano we wnętrzu polichromię. Po Akcji „Wisła” cerkiew przejęła parafia rzymskokatolicka, adaptując ją na kościół, lecz zachowując wezwanie, jakie nosiła. Po powrocie części wysiedlonych do wsi po 1956 w budynku okazjonalnie były odprawiane również nabożeństwa greckokatolickie. W latach 1983-1985 dokonano gruntownego remontu całości, w tym przywrócono pokrycie dachu gontem. Renowację tę Ministerstwo Kultury i Sztuki nagrodziło specjalnym wyróżnieniem. W 1995 cerkiew otrzymała nagrodę Prix Europa Nostra dla najlepiej utrzymanego obiektu zabytkowego. Począwszy od 1998 świątynia jest wspólną siedzibą parafii rzymsko- i greckokatolickiej. W czerwcu 2013 r., po kilkuletnim staraniu Cerkiew została wpisana na Światową Listę Dziedzictwa UNESCO wraz z 15 pozostałymi podobnymi obiektami w Polsce i na Ukrainie.
Architektura
Cerkiew reprezentuje typ łemkowski, jest trójdzielna, z wieżą o konstrukcji słupowo-ramowej ponad przedsionkiem. Prezbiterium i nawa, po przebudowach, są równej szerokości. Kryte gontem dachy nad trzema częściami świątyni wieńczą hełmy z pseudolatarniami i krzyżami. Pierwotnie prostokątne okna znajdowały się jedynie w południowej ścianie cerkwi, gdyż część północną utożsamiano z siłami diabelskimi. Ze względu na konieczność ochrony przed wilgocią cerkiew wzniesiono na fundamencie z wykarczowanych pni drzewnych.
We wnętrzu znajduje się osiemnastowieczny ikonostas malowany na niebiesko, czerwono i złoto, dekorowany ażurowymi kolumnami z motywem liści winorośli. Ikony w ikonostasie wykonał artysta Jan Medycki, tworzący wizerunki świętych zarówno dla cerkwi, jak i dla kościołów, stąd znajdujące się w cerkwi w Owczarach ikony pozostają pod wyraźnym wpływem barokowej sztuki zachodniej, poza wizerunkami Matki Bożej i Chrystusa. Kilka wizerunków napisał natomiast anonimowy malarz wiejski. Poza ikonostasem cerkiew posiada również boczne ołtarze św. Mikołaja, Matki Bożej oraz Chrystusa. Ikona w tym ostatnim pochodzi z 1664 i pierwotnie znajdowała się w starszym ikonostasie w tej samej świątyni.
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo małopolskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2023.
Bibliografia
- G. i Z. Malinowscy, E. i P. Marciniszyn, Ikony i cerkwie. Tajemnice łemkowskich świątyń, Carta Blanca, Warszawa 2009, ISBN 978-83-61444-15-2
Linki zewnętrzne
- Cerkiew Opieki Matki Bożej w Owczarach - panorama (dostęp: 07.08.2014)
