Twardogóra: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

[wersja nieprzejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 11:31, 5 lip 2015

Szablon:POL miasto infobox Twardogóra (niem. Festenberg^[1]) – miasto w Polsce, położone w województwie dolnośląskim, w powiecie oleśnickim, w gminie Twardogóra, której jest siedzibą. W Twardogórze mieszka 6802 osób (stan na 30 czerwca 2012 roku)^[2].

W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa wrocławskiego.

W Twardogórze ukazuje się lokalny tygodnik „Panorama Oleśnicka”.

Historia nazwy miasta

Pierwotnie miejscowość posiadała nazwę Twarda Góra co potwierdza urzędowy dokument Fryderyka II Wielkiego z 1750 r. wydany w czasie wojen Prus o Śląsk z Austrią^[3]. Po trzech wojnach śląskich toczonych w latach 1740–1763 między Austrią i Prusami miejscowość znalazła się, wraz z większością Śląska, w granicach Prus, a nazwa została zgermanizowana na niemiecką Festenberg.

Według niemieckiego językoznawcy Heinricha Adamy nazwa miejscowości pochodzi od wcześniejszej polskiej nazwy^[4]. W swoim dziele o nazwach miejscowości na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu Adamy wymienia jako najstarszą zanotowaną nazwę miejscowości Twardagora podając jej znaczenie "wurde ubesetz in Festenberg" czyli po polsku "zostało przetłumaczone na Festenberg"^[4].

Polską nazwę miejscowości w formie Twardagóra w książce "Krótki rys jeografii Szląska dla nauki początkowej" wydanej w Głogówku w 1847 wymienił śląski pisarz Józef Lompa^[5]. Słownik geograficzny Królestwa Polskiego wydany w latach 1880–1906 wymienia miejscowość pod nazwami: niemiecką – Festenberg, oraz polską – Twardagóra^[6].

12 listopada 1946 r. nadano miejscowości polską nazwę Twardogóra^[1].

Położenie

Twardogóra położona jest w środkowej części Wzgórz Twardogórskich, u podnóża Gór Kocich, w odległości ok. 45 km od Wrocławia.

Historia

Twardogóra została założona w 1293 r. na prawie niemieckim-nowotarskim od księcia głogowskiego Henryka III.

Zabytki

Wedle rejestru Narodowego Instytutu Dziedzictwa na listę zabytków wpisane są^[7]:
ośrodek historyczny miasta,
kościół ewangelicki pw. Świętej Trójcy i Matki Boskiej, obecnie nieczynny, szachulcowy, z 1879 roku,
kościół ewangelicki, obecnie rzymskokatolicki, parafialna bazylika mniejsza pw. Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, zbudowana na miejscu starszej świątyni w latach 1874–1876 według projektu Karla Lüdeckego w stylu neogotyckim,
barokowy pałac z parkiem, zbudowany w pierwszych latach XVIII wieku przy ul. Wrocławskiej 6, restaurowany w XIX i dwukrotnie w XX wieku, co zatarło barokowe cechy budynku; obecnie zespół szkół,
dom z XIX wieku, ul. Ratuszowa 12.
Rynek,
Plac Piastów,
Ratusz,
Cmentarz Żydowski
Sanktuarium MBWW - Bazylika Mniejsza
Kościół Świętej Trójcy

Wydarzenia

W 2005 r. została odrestaurowana płyta rynku wraz ze znajdującymi się na niej kamienicami.
20 kwietnia 2012 r. na rynku w Twardogórze odbyły się 8. Twardogórskie Dni Ziemi, a także happening „Zostawcie nam czysty kawałek świata”.
Twardogórski kościół pw. Świętej Trójcy i Matki Boskiej został laureatem w ogólnopolskim konkursie „Zabytek Zadbany – edycja 2012”. W kategorii „architektura i konstrukcje drewniane” Twardogóra wygrała z obiektami w Kosieczynie, Nowym Warpnie i Radrożu. Podczas odbywających się 18 kwietnia 2012 r. obchodach Międzynarodowego Dnia Ochrony Zabytków w Stargardzie Szczecińskim Burmistrz Miasta i Gminy Twardogóra Jan Dżugaj odebrał dyplom laureata oraz tablicę pamiątkową.

Muzeum Regionalne przy ZSP Twardogóra

Plik:ZSP Twardogóra - obelisk.JPG

Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jarosława Iwaszkiewicza w Twardogórze

Historia muzeum szkolnego sięga niemalże początków funkcjonowania szkoły. Od 1957 r. do zbierania pamiątek historycznych dotyczących ziemi twardogórskiej i jej mieszkańców zachęcał nauczyciel historii i późniejszy dyrektor szkoły, mgr Alojzy Zielecki. Udało mu się zgromadzić liczne starodruki, dokumenty, numizmaty, zabytki kultury materialnej, a także broń białą. Ze względów lokalowych nie udało się wówczas utworzyć ekspozycji stałej.

Nie powiodły się również próby zorganizowania muzeum regionalnego w zabytkowym poewangelickim kościele w Twardogórze. W roku 1976 dyrektor mgr Stanisław Sawicki podjął decyzję zorganizowania stałej ekspozycji zbiorów. Pracami związanymi z adaptacją pomieszczeń w obecnej sali 37 oraz ekspozycją zbiorów kierował nauczyciel-pasjonat mgr Alojzy Jan Wieczorek. Ekspozycję stałą udostępniono 15 lutego 1977 r. i nadano jej miano Muzeum Szkolnego Ziemi Twardogórskiej. Mgr Alojzy Wieczorek był opiekunem muzeum do 31 sierpnia 2007 r. Przez ponad 30 lat pracował nad wzbogacaniem i opracowywaniem zbiorów aktywując przy tym młodzież. Współpracował z organizacjami, instytucjami. W czerwcu 1977 zorganizowano pierwsze uroczyste spotkanie z pracownikami muzeów wrocławskich połączone z prezentacją zbiorów muzealnych ziemi twardogórskiej.

W 1993 r. ekspozycję udostępniono do zwiedzania uczestnikom sesji popularno-naukowej kończącej obchody 700-lecia Twardogóry. We wrześniu 1995 r. ekspozycję zwiedzili także uczestnicy Dolnośląsko-Wielkopolskiego Spotkania Regionalnego zorganizowanego w naszej szkole. W lutym 1997 r. odbyło się z kolei konwersatorium animatorów kultury regionalnej województwa wrocławskiego.

W roku szkolnym 1998/1999 zbiory muzealne przeniesione zostały do nowej siedziby (pomieszczenia po poradni psychologiczno-pedagogicznej). Od września 2007 r. opiekunem muzeum jest mgr Katarzyna Krzywda. W 2008 r. szkoła obchodziła jubileusz 60-lecia. Z tej okazji muzeum zostało udostępnione do zwiedzania wszystkim uczestnikom zjazdu.

W latach 2009/2010 i 2011/2012 w muzeum realizowane były zajęcia w ramach projektu „Modernizacja kształcenia zawodowego na Dolnym Śląsku”. W maju 2012 r. muzeum udostępnione było do zwiedzania dla mieszkańców miasta. Zgromadzone zbiory nieprzerwanie służą realizacji edukacji regionalnej, udostępniane są uczniom, służą do organizowania wystaw tematycznych, wykorzystywane są przy pisaniu prac m.in. magisterskich.

Źródło: www.zsptwardogora.pl

Wspólnoty wyznaniowe zlokalizowane na terenie miasta i gminy Twardogóra

Galeria zdjęć Twardogóry

Kościół Świętej Trójcy
Remiza strażacka
ZSP im. Jarosława Iwaszkiewicza
Posąg Herkulesa
Urząd pocztowy
Basen i lodowisko
Koścół Świętej Trójcy (tył)
Koścół Świętej Trójcy (bok)
Bazylika Mniejsza
Rynek
Kościół Świętej Trójcy i MB
Kościół Świętej Trójcy i MB
Kościół Wspomożenia Wiernych
Kościół Wspomożenia Wiernych
Rondo w Twardogórze
HPS w Twardogórze

HPS w Twardogórze
Kościół Świętej trójcy w Twardogórze

Kościół Świętej trójcy w Twardogórze
Ratusz w Twardogórze
Rondo - Twardogóra

Rondo - Twardogóra
Rondo - MIG Twardogóra
Rynek Twardogóra

Rynek Twardogóra

↑ ^a ^b Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).
↑ Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie GUS20120630
BŁĄD PRZYPISÓW
↑ ^a ^b Pruski dokument z 1750 r. ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750
↑ ^a ^b Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 3.
↑ Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, s. 21.
↑ Bronisław Chlebowski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. XII. Warszawa: z zasiłku Kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego, 1892, s. 679. [dostęp 2013-02-09]. (pol.).
↑ Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 132. [dostęp 2012-09-23]. (pol.).
↑ Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.

{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Bibliografia

Linki zewnętrzne

[MP-1] Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262).

[GUS20120630-2] Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie GUS20120630
BŁĄD PRZYPISÓW

[sbc.org.pl-3] Pruski dokument z 1750 r. ustalający urzędowe opłaty na Śląsku – Wznowione powszechne taxae-stolae sporządzenie, Dla samowładnego Xięstwa Sląska, Podług ktorego tak Auszpurskiey Konfessyi iak Katoliccy Fararze, Kaznodzieie i Kuratusowie Zachowywać się powinni. Sub Dato z Berlina, d. 8. Augusti 1750

[Adamy-4] Heinrich Adamy: Die Schlesischen Ortsnamen ihre entstechung und bedeutung. Breslau: Verlag von Priebotsch`s Buchhandlung, 1888, s. 3.

[5] Józef Lompa, „Krótki rys jeografii Śląska dla nauki początkowej”, Głogówek 1847, s. 21.

[6] Bronisław Chlebowski (red.): Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. T. XII. Warszawa: z zasiłku Kasy pomocy dla osób pracujących na polu naukowem imienia D-ra Mianowskiego, 1892, s. 679. [dostęp 2013-02-09]. (pol.).

[7] Rejestr zabytków nieruchomych woj. dolnośląskiego. Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2012-01-11. s. 132. [dostęp 2012-09-23]. (pol.).

[8] Dane według raportów wyszukiwarki zborów (www.jw.org) z 4 czerwca 2014.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Wersja z 10:46, 24 cze 2015 edytuj CommonsDelinker (dyskusja \| edycje) Automatycznie przeglądający 149 325 edycji Usunięcie odwołania do pliku ZSP_Twardogóra_-_obelisk.JPG, ponieważ użytkownik JuTa skasował go z Commons ← poprzednia edycja		Wersja z 11:31, 5 lip 2015 edytuj anuluj edycję 155.133.28.4 (dyskusja) Anulowanie wersji 43019753 autora CommonsDelinker (dyskusja) następna edycja →
Linia 79:		Linia 79:

	== Muzeum Regionalne przy ZSP Twardogóra ==		== Muzeum Regionalne przy ZSP Twardogóra ==
			[[Plik:ZSP Twardogóra - obelisk.JPG\|thumb\|220x220px\|Zespół Szkół Ponadgimnazjalnych im. Jarosława Iwaszkiewicza w Twardogórze]]

Miasta	Bierutów Oleśnica Międzybórz Syców Twardogóra
Gminy miejskie	Oleśnica
Gminy miejsko-wiejskie	Bierutów Międzybórz Syców Twardogóra
Gminy wiejskie	Dobroszyce Dziadowa Kłoda Oleśnica

Przynależność wojewódzka	woj. wrocławskie
Miasta	Międzybórz Syców Twardogóra
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Dziadowa Kłoda Kuźnica Czeszycka (do 1954) Międzybórz Syców (od 1973) Twardogóra Wojciechowo Wielkie (do 1954)
Gromady (1954–72)	Bukowina Sycowska (1954–68) Dziadowa Kłoda (1954–72) Goszcz (1954–72) Lipka (← 1955–68) Łazisko (1954–59) Międzybórz (1954–72) Stradomia Wierzchnia (1954–61) Syców (1954–72) Twardogóra (1954–72) Zawada (1954–72)