Philip Johnson: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
WP:SK, drobne techniczne
→‎Główne dzieła: drobne merytoryczne
Linia 38: Linia 38:
== Główne dzieła ==
== Główne dzieła ==
* House Johnson (I) w Cambridge w USA, 1942-1943 (praca dyplomowa)
* House Johnson (I) w Cambridge w USA, 1942-1943 (praca dyplomowa)
* House Johnson (II) w New Canaan, 1949
* House Johnson (II) – [[Glass House]] w [[New Canaan]], 1949
* zespół pawilonów na posiadłości w New Canaan (dom gościnny, pergola, biblioteka, pawilon wejściowy), 1949-1995
* zespół pawilonów na posiadłości w New Canaan (dom gościnny, pergola, biblioteka, pawilon wejściowy), 1949-1995
* rozbudowy gmachu głównego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], 1950 i 1964
* rozbudowy gmachu głównego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w [[Nowy Jork|Nowym Jorku]], 1950 i 1964

Wersja z 09:23, 18 paź 2015

{{{imię i nazwisko}}}
ilustracja
Multimedia w Wikimedia Commons
Ph. Johnson AT&T Building na Manhattanie (ob. Sony Building)
Ph. Johnson i J. Burgee: Kaplica Dziękczynienia w Dallas
Ph. Johnson i J. Burgee: IDS Center w Minneapolis
Ph. Johnson i J. Burgee: Lipstick Building w Nowym Jorku

Philip Cortelyou Johnson (ur. 8 lipca 1906 w Cleveland, Ohio, zm. 25 stycznia 2005 w New Canaan, Connecticut) – amerykański architekt i historyk sztuki, długoletni nestor amerykańskiej architektury, w 1979 jako pierwszy architekt uhonorowany Nagrodą Pritzkera, nazywaną architektonicznym Noblem.

Młodość i kariera

Pochodził z zamożnej rodziny (ojciec był na początku XX w. znanym adwokatem) i jako młodzieniec zwiedził zabytki i muzea Rzymu, Paryża, Berlina, Londynu, Aten i Egiptu. Czynnym uprawianiem architektury zajął się stosunkowo późno, pierwszy budynek zaprojektował w wieku 36 lat po studiach u Gropiusa na Uniwersytecie Harvarda. Wcześniej studiował tam filozofię i filologię klasyczną, był krytykiem, historykiem, dziennikarzem i dyrektorem muzeum. Na potrzeby Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Nowym Jorku, którego działem architektury kierował od 1930, stworzył w 1932 wraz z Henrym-Russellem Hitchcockiem termin styl międzynarodowy (międzynarodowa szkoła architektury), którym opisywał pierwszą amerykańską wystawę prac Le Corbusiera i Miesa van der Rohe. W końcu latach 80. stworzył natomiast z Markiem Wigley'em pojęcie architektury dekonstruktywistycznej.

Był uważany za jednego z najbardziej wpływowych architektów wpierw późnej fazy modernizmu, a później postmodernizmu w architekturze. W latach 1964-1967 prowadził wspólne biuro z Richardem Fosterem, 1967-1991 z Johnem Burgee (Johnson/Burgee Architects), zaś później z Alanem Ritchiem (Philip Johnson Alan Ritchie - PJAR) z oddziałami na Manhattanie i w Szanghaju. Prawdopodobnie jego najbardziej znanym projektem był własny dom w New Canaan, tzw. Szklany Dom, należący do fazy modernistycznej. Fascynacja twórczością Miesa van der Rohe zaowocowała dość licznymi budynkami będącymi niemalże dokładnymi kopiami jego stylu, jednak z jednoczesnym wpływem palladiańskiego klasycyzmu.

W późniejszym okresie, dzięki swojej erudycji w sprawach historii sztuki i architektury, Johnson swobodnie czerpał motywy z minionych epok, tak w ogólnej dyspozycji i koncepcji przestrzennej budynku, jak i w detalu czy samej atmosferze. Na pierwszy plan wysunęła się nieco manieryczna dążność do nadania budynkom niepowtarzalnej tożsamości. Charakterystyczne było wykorzystywanie łuków i symetryczna, statyczna kompozycja. Projekty Johnsona były bezkompromisowe, zasadą Johnsona było nie dopasowywanie się do kontekstu, lecz dorównywanie mu jakością. Zajmował się też problematyką urbanistyczną, tworząc wysoko oceniane przez krytyków i użytkowników strefy piesze i przestrzenie publiczne. Powstałe w latach 70. i 80. wieżowce Johnsona i Burgee'go nadały nowy, postmodernistyczny charakter centrom wielu miast amerykańskich. Pod koniec życia Johnson nie stronił od architektonicznych gagów i stanowiących swoistą grę reminiscencji. Czasem jego budynki szokowały, przypominając mebel, kryształ, szaszłyk, szminkę czy amebę, niekiedy zaś były surowe i zdyscyplinowane.

Tak jak twórczość, tak i życie Johnsona zawsze wzbudzały kontrowersje. Przed II wojną światową otwarcie dawał wyraz swojej fascynacji nazistowskimi Niemcami, zupełnie błędnie łącząc jednak ich ideologię z nowoczesną i zdyscyplinowaną formalnie architekturą. W 1935 Johnson napisał serię antysemickich tekstów dla kierowanego przez o. Charlesa Coughlina radia w Detroit, zaś później usiłował założyć w USA partię faszystowską. W 1938 wziął udział w zjeździe partyjnym NSDAP w Norymberdze, a we wrześniu 1939 był akredytowanym korespondentem wojennym, obserwującym ze strony niemieckiej oblężenie Warszawy. Kolejny raz Johnson zbulwersował amerykańską opinię publiczną, gdy w latach 60. okazało się, że jest osobą o orientacji homoseksualnej (potwierdził to w oficjalnej biografii wydanej w 1994).

Główne dzieła

¹ z Johnem Burgee
² z Alanem Ritchiem

Linki zewnętrzne

Szablon:Laureaci Nagrody Pritzkera

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Philip_Johnson&oldid=43863682”