Laicyzacja: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
źródła/przypisy
m drobne redakcyjne
Linia 3: Linia 3:


W najszerszym zakresie pojęcie oznacza procesy zmierzające do ukształtowania człowieka o osobowości postępowej, [[Sceptycyzm|sceptycznej]] i samodzielnej intelektualnie z [[Racjonalizm|racjonalistyczną]] postawą umysłową. Laicyzacja dotyczy też procesów przeciwnych [[Sakralizacja|sakralizacji]] zjawisk przyrody, faktów i instytucji społecznych{{odn|Poniatowski|1969|s=243, 244}}.
W najszerszym zakresie pojęcie oznacza procesy zmierzające do ukształtowania człowieka o osobowości postępowej, [[Sceptycyzm|sceptycznej]] i samodzielnej intelektualnie z [[Racjonalizm|racjonalistyczną]] postawą umysłową. Laicyzacja dotyczy też procesów przeciwnych [[Sakralizacja|sakralizacji]] zjawisk przyrody, faktów i instytucji społecznych{{odn|Poniatowski|1969|s=243, 244}}.
W polityce laicyzacja to świadome (programowe) działania władz, zmierzające do wyeliminowania wpływu [[religia|religii]] na życie polityczne i społeczne za pomocą aktów prawnych ([[konfiskata]] dóbr kościelnych, [[sekularyzacja]] szkolnictwa, rozwiązanie [[konkordat]]u, odebranie przywilejów związkom wyznaniowym itp.).
W polityce laicyzacja to świadome (programowe) działania władz, zmierzające do wyeliminowania wpływu [[religia|religii]] na życie polityczne i społeczne za pomocą aktów prawnych. Na mocy aktów prawnych przeprowadzono m.in. ([[konfiskata]] dóbr kościelnych, [[sekularyzacja]] szkolnictwa, rozwiązanie [[konkordat]]u, odebranie przywilejów związkom wyznaniowym itp..


Najbardziej typowym przykładem laicyzacji jest decyzja o [[Rozdział Kościoła od państwa we Francji w 1905 r.| oddzieleniu Kościoła i państwa we Francji w roku 1905]]. Zazwyczaj programowo do laicyzacji społeczeństwa dążą partie [[lewica|lewicowe]], w przeszłości zaś program laicyzacji prowadzono też np. w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Ze względu na wpływy kultury zachodu dochodzi dzisiaj do laicyzacji życia nawet w krajach muzułmańskich, szczególnie w Maroku i Tunezji.
Najbardziej typowym przykładem laicyzacji jest decyzja o [[Rozdział Kościoła od państwa we Francji w 1905 r.| oddzieleniu Kościoła i państwa we Francji w roku 1905]]. Zazwyczaj programowo do laicyzacji społeczeństwa dążą partie [[lewica|lewicowe]], w przeszłości zaś program laicyzacji prowadzono też np. w [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]]. Ze względu na wpływy kultury zachodu dochodzi dzisiaj do laicyzacji życia nawet w krajach muzułmańskich, szczególnie w Maroku i Tunezji.

Wersja z 15:49, 28 lis 2015

Laicyzacja – proces polegający na zeświecczeniu instytucji i różnych przejawów życia społecznego, politycznego i kulturalnego oraz na uniezależnieniu ich od wpływów religii i kleru, często utożsamiana z wolnomyślicielstwem i ateizacją[1][2].

W najszerszym zakresie pojęcie oznacza procesy zmierzające do ukształtowania człowieka o osobowości postępowej, sceptycznej i samodzielnej intelektualnie z racjonalistyczną postawą umysłową. Laicyzacja dotyczy też procesów przeciwnych sakralizacji zjawisk przyrody, faktów i instytucji społecznych[3]. W polityce laicyzacja to świadome (programowe) działania władz, zmierzające do wyeliminowania wpływu religii na życie polityczne i społeczne za pomocą aktów prawnych. Na mocy aktów prawnych przeprowadzono m.in. (konfiskata dóbr kościelnych, sekularyzacja szkolnictwa, rozwiązanie konkordatu, odebranie przywilejów związkom wyznaniowym itp..

Najbardziej typowym przykładem laicyzacji jest decyzja o oddzieleniu Kościoła i państwa we Francji w roku 1905. Zazwyczaj programowo do laicyzacji społeczeństwa dążą partie lewicowe, w przeszłości zaś program laicyzacji prowadzono też np. w ZSRR. Ze względu na wpływy kultury zachodu dochodzi dzisiaj do laicyzacji życia nawet w krajach muzułmańskich, szczególnie w Maroku i Tunezji.

W sensie socjologicznym laicyzacja przejawia się słabnięciem więzi religijnych wśród wyznawców, a zwłaszcza spadkiem uczestnictwa w praktykach religijnych, zanikiem myślenia kategoriami religijnymi, itp.[3].

W sensie psychologicznym laicyzacja przejawia się przez zmiany w postawach światopoglądowych, tj. odchodzenie od wiary w kierunku agnostycyzmu[potrzebny przypis], ateizmu, deizmu[potrzebny przypis] lub indyferentyzmu religijnego.

Laicyzacja sztuki jest to pokazanie świeckiej sceny np. w malarstwie lub rzeźbie. Przedstawienie niezwiązane z wierzeniami czy z sacrum. Spotykana w okresie hellenistycznym.

Zobacz też

  1. René Rémond, Antonia Nevill: Religion and Society in Modern Europe. Malden, MA, U.S.A: Blackwell Publishers, 1999. (ang.).
  2. Leksykon historii Polski po II wojnie światowej 1944-1997 2003 ↓, s. 104,.
  3. a b Poniatowski 1969 ↓, s. 243, 244.

Bibliografia

  • Praca zbiorowa: Leksykon historii Polski po II wojnie światowej 1944-1997. Warszawa: 2003.
  • Zygmunt Poniatowski: Mały słownik religioznawczy. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1969.

Linki zewnętrzne