Ulica Stefana Okrzei w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

Stefana Okrzei
{{{nazwa oryginalna}}}
	{{{jednostki}}}
	; {{{opis zdjęcia}}}
Państwo	{{{państwo}}}
Miejscowość	{{{miejscowość}}}
Poprzednie nazwy	{{{poprzednie nazwy}}}
	Plan
	[[Plik:{{{plan}}}\|240x240px\|alt=Plan przebiegu ulicy\|]]
Przebieg
	Położenie na mapie Warszawy Stefana Okrzei
	Położenie na mapie Polski Stefana Okrzei
	Położenie na mapie województwa mazowieckiego Stefana Okrzei
	52°14′59,9″N 21°01′57,4″E/52,249970 21,032608
	Multimedia w Wikimedia Commons

Przeglądaj historię interaktywnie

[wersja przejrzana]

← poprzednia edycja następna edycja →

Usunięta treść Dodana treść

WizualnieWikikod

Jednokolumnowy

Wersja z 00:55, 22 gru 2015

Ulica Stefana Okrzei – ulica na warszawskiej Pradze-Północ biegnąca od Wybrzeża Szczecińskiego do ul. Targowej. Jej przedłużeniem w kierunku wschodnim jest ulica Ząbkowska.

Historia

Dawna droga narolna, oddzielająca grunty Pragi od gruntów Skaryszewa^[1].

Pierwotnie, ze względu na nawierzchnię, nazywana Brukowaną, a po 1815 – Brukową^[2]. Obecną nazwę nadano w 1948^[1].

W 1792 przy ulicy znajdowało się 18 drewnianych domów. Ulica prowadziła do przeprawy przez Wisłę, u jej wylotu budowano w II połowie XVIII i na początku XIX wieku sezonowe mosty łyżwowe (w tym w 1775 most Ponińskiego). Po 1809 funkcję ulicy przelotowej przejęła jednak równoległa ulica Szeroka (nazywana również Brukową, obecnie ks. I.Kłopotowskiego), przy której mosty łyżwowe wznoszono aż do 1864 tj. wybudowania Mostu Kierbedzia^[2].

W XIX wieku w okolicy zaczęły powstawać zakłady przemysłowe m.in. Warszawskie Towarzystwo Wyrobów Metalowych i Emaliowanych „Wulkan”, przeniesione tutaj w 1864 z lewobrzeżnej Warszawy. W 1881–1882 spółka zbudowała nowe budynki produkcyjne przy obecnej ul. Jagiellońskiej. W fabryce „Wulkan” pracował obecny patron ulicy, Stefan Okrzeja^[3].

W ostatnich latach XIX wieku przy ulicy rozpoczęła działalność manufaktura pończoszniczo-trykotowa Augusta Marschela, przebudowana po 1915 na młyn Fiszela Fuchsa. Obiekt został przejęty w 1930 przez Przetwórczą Spółdzielnię Pracy „Warmłyn”, a jego relikty (ceglana elewacja magazynu) zostały w 1999 wkomponowane w kompleks apartamentowo-usługowy „Symfonia” (nr 23)^[4].

We wrześniu 1885 w Kamienicy Mintera rozpoczęło działalność Gimnazjum Praskie.

Od lat 90. XIX wieku przy Brukowej zaczęły powstawać wielkomiejskie eklektyczne kamienice, wśród nich wniesiona w 1906 narożna Kamienica pod Sowami (Kamienica księcia Witolda Massalskiego i Kruga, nr 26), uważana za najcenniejszą pod względem architektury i klasy wystroju kamienicę czynszową na Pradze^[5].

W 1925 po południowej stronie Brukowej powstały nowoczesne obiekty rzeźni miejskiej. W latach 1924–1926 przy ulicy (z frontem do ulicy Sierakowskiego) wzniesiono monumentalny gmach Żydowskiego Domu Akademickiego, przeznaczony dla studiujących w Warszawie studentów żydowskich. Po 1944 w budynku mieściła się m.in. siedziba NKWD oraz Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego^[6].

Zabudowa ulicy została częściowo zniszczona podczas II wojny światowej. Szczególnie ucierpiała podczas walk o Pragę we wrześniu 1944 oraz niemieckiego ostrzału artyleryjskiego z lewego brzegu Wisły^[7].

Ważniejsze obiekty

Pomnik Kościuszkowców
Fabryka Ślusarska Zagórnego i Ogórkiewicza w Warszawie (nr 12)
Kamienica Mintera (ul. Sierakowskiego 4)
Dawny Żydowski Dom Akademicki (ul. Sierakowskiego 7)
Nove Kino Praha (ul. Jagiellońska 26)

↑ ^a ^b Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 570. ISBN 83-01-08836-2.
↑ ^a ^b Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 234. ISBN 978-83-88372-42-1.
↑ Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo VEDA, 2004, s. 111. ISBN 978-83-61932-03-1.
↑ Michał Krasuski: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 153. ISBN 978-83-931723-5-1.
↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 267. ISBN 978-83-88372-42-1.
↑ Michał Pilich: Warszawska Praga. Warszawa: Fundacja "Centrum Europy", 2005, s. 47. ISBN 83-923305-7-9.
↑ Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 238. ISBN 978-83-88372-42-1.

Bibliografia

Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 570. ISBN 83-01-08836-2.
Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 233–277. ISBN 978-83-88372-42-1.

[Encyklopedia_Warszawy-1] Encyklopedia Warszawy. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1994, s. 570. ISBN 83-01-08836-2.

[Zieliński_234-2] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 234. ISBN 978-83-88372-42-1.

[3] Jerzy Kasprzycki: Korzenie miasta. Tom III Praga. Warszawa: Wydawnictwo VEDA, 2004, s. 111. ISBN 978-83-61932-03-1.

[4] Michał Krasuski: Warszawskie dziedzictwo postindustrialne. Warszawa: Fundacja Hereditas, 2011, s. 153. ISBN 978-83-931723-5-1.

[5] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 267. ISBN 978-83-88372-42-1.

[6] Michał Pilich: Warszawska Praga. Warszawa: Fundacja "Centrum Europy", 2005, s. 47. ISBN 83-923305-7-9.

[7] Jarosław Zieliński: Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy. Tom 15. Warszawa: Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami, 2011, s. 238. ISBN 978-83-88372-42-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

@@ Linia 27: / Linia 27: @@
 == Historia ==
-Dawna droga narolna, oddzielająca grunty [[Praga (Warszawa)|Pragi]] od gruntów [[Skaryszew-Kamion|Skaryszewa]]<ref name="Encyklopedia Warszawy">{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 570 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
+Dawna [[Droga narolna (Warszawa)|droga narolna]], oddzielająca grunty [[Praga (Warszawa)|Pragi]] od gruntów [[Skaryszew-Kamion|Skaryszewa]]<ref name="Encyklopedia Warszawy">{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 570 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>.
 Pierwotnie, ze względu na nawierzchnię, nazywana Brukowaną, a po 1815 – Brukową<ref name="Zieliński 234">{{Cytuj książkę | nazwisko = Zieliński | imię = Jarosław | tytuł = Atlas dawnej architektury ulic i placów Warszawy.  Tom 15 | wydawca = Biblioteka Towarzystwa Opieki nad Zabytkami | miejsce = Warszawa | data = 2011 | strony = 234 | isbn = 978-83-88372-42-1}}</ref>. Obecną nazwę nadano w 1948<ref name="Encyklopedia Warszawy"/>.