Daktyloskopia: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
→‎Kontrowersje: dr. styl., - jeden link, film z you tube to nie jest raczej fachowe źródło
→‎Kontrowersje: linki wew.
Linia 25: Linia 25:
Dwie fundamentalne zasady wedle których daktyloskopia może służyć do wykrywania [[Sprawstwo|sprawców]] przestępstwa to: 1) niezmienność linii papilarnych oraz 2) niepowtarzalność linii papilarnych. Pierwsza zasada jest naukowo udokumentowana, jednakże powszechnie akceptowana niepowtarzalność linii papilarnych nigdy nie została udokumentowana ani zbadana.<ref>{{Cytuj|autor = Sharath Pankanti, Senior Member, IEEE, Salil Prabhakar, Member ,IEEE, Anil K. Jain, Fellow, IEEE|tytuł = On the Individuality of Fingerprints|data = 2002-08|czasopismo = IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence, VOL. 24, NO. 8, AUGUST 2002}}</ref><ref>{{Cytuj|url = http://ieeexplore.ieee.org/lpdocs/epic03/wrapper.htm?arnumber=1023799|tytuł = On the individuality of fingerprints|czasopismo = IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence|data = 2002-08-01|data dostępu = 2016-01-14|issn = 0162-8828|s = 1010-1025|wydanie = 8|doi = 10.1109/TPAMI.2002.1023799|autor = S. Pankanti, S. Prabhakar, A.K. Jain}}</ref>
Dwie fundamentalne zasady wedle których daktyloskopia może służyć do wykrywania [[Sprawstwo|sprawców]] przestępstwa to: 1) niezmienność linii papilarnych oraz 2) niepowtarzalność linii papilarnych. Pierwsza zasada jest naukowo udokumentowana, jednakże powszechnie akceptowana niepowtarzalność linii papilarnych nigdy nie została udokumentowana ani zbadana.<ref>{{Cytuj|autor = Sharath Pankanti, Senior Member, IEEE, Salil Prabhakar, Member ,IEEE, Anil K. Jain, Fellow, IEEE|tytuł = On the Individuality of Fingerprints|data = 2002-08|czasopismo = IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence, VOL. 24, NO. 8, AUGUST 2002}}</ref><ref>{{Cytuj|url = http://ieeexplore.ieee.org/lpdocs/epic03/wrapper.htm?arnumber=1023799|tytuł = On the individuality of fingerprints|czasopismo = IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence|data = 2002-08-01|data dostępu = 2016-01-14|issn = 0162-8828|s = 1010-1025|wydanie = 8|doi = 10.1109/TPAMI.2002.1023799|autor = S. Pankanti, S. Prabhakar, A.K. Jain}}</ref>


Aresztowany w 2004 roku [[Brandon Mayfield]] został oskarżony wyłącznie na podstawie odcisków palców o udział w ataku terrorystycznym w [[Madryt|Madrycie]]. Eksperci daktyloskopii ustalili jego winę "ze 100% pewnością". Został uniewinniony gdy m.in. udowodnił, że znajdywał się wtedy na innym kontynencie. Istnieją inne podobne przypadki ludzi oskarżonych wyłącznie na podstawie podobieństwa odcisków palców<ref>{{Cytuj|url = http://www.justicedenied.org/fredwoodwortharticles.htm|tytuł = Justice: Denied The Magazine For The Wrongly Convicted|opublikowany = www.justicedenied.org|data dostępu = 2016-01-14|autor = Clara A. Thomas Boggs, Producer--Stormy Thoming-Gale, Co-Producer}}</ref>. Analiza odcisków palców jest także obarczona błędami wynikającymi z niekompletności materiału dowodowego, jego deformacji, a także błędów człowieka, które zdarzają się nawet w warunkach [[laboratorium|laboratoryjnych]]<ref>{{Cytuj|url = https://www.academia.edu/931537/Fingerprint_evidence_probing_myth_or_reality_fingerprint_evidence|tytuł = Fingerprint evidence: probing myth or reality: fingerprint evidence|opublikowany = www.academia.edu|data dostępu = 2016-01-14}}</ref><ref>{{Cytuj|url = http://www.popularmechanics.com/science/health/a4535/4325774/|tytuł = CSI Myths: The Shaky Science Behind Forensics|wydawca = https://plus.google.com/+PopularMechanics/posts|opublikowany = Popular Mechanics|data = 2009-12-18|data dostępu = 2016-01-14}}</ref><ref>{{Cytuj|url = http://www.bu.edu/sjmag/scimag2005/opinion/fingerprints.htm|tytuł = Faulty Fingerprints|opublikowany = www.bu.edu|data dostępu = 2016-01-14}}</ref>.
Aresztowany w 2004 roku [[Brandon Mayfield]] został oskarżony wyłącznie na podstawie odcisków palców o udział [[Zamach w Madrycie|w ataku terrorystycznym w Madrycie]]. Eksperci daktyloskopii ustalili jego winę "ze 100% pewnością". Został uniewinniony gdy m.in. udowodnił, że znajdywał się wtedy na innym kontynencie. Istnieją inne podobne przypadki ludzi oskarżonych wyłącznie na podstawie podobieństwa odcisków palców<ref>{{Cytuj|url = http://www.justicedenied.org/fredwoodwortharticles.htm|tytuł = Justice: Denied The Magazine For The Wrongly Convicted|opublikowany = www.justicedenied.org|data dostępu = 2016-01-14|autor = Clara A. Thomas Boggs, Producer--Stormy Thoming-Gale, Co-Producer}}</ref>. Analiza odcisków palców jest także obarczona błędami wynikającymi z niekompletności materiału dowodowego, jego deformacji, a także błędów człowieka, które zdarzają się nawet w warunkach [[laboratorium|laboratoryjnych]]<ref>{{Cytuj|url = https://www.academia.edu/931537/Fingerprint_evidence_probing_myth_or_reality_fingerprint_evidence|tytuł = Fingerprint evidence: probing myth or reality: fingerprint evidence|opublikowany = www.academia.edu|data dostępu = 2016-01-14}}</ref><ref>{{Cytuj|url = http://www.popularmechanics.com/science/health/a4535/4325774/|tytuł = CSI Myths: The Shaky Science Behind Forensics|wydawca = https://plus.google.com/+PopularMechanics/posts|opublikowany = Popular Mechanics|data = 2009-12-18|data dostępu = 2016-01-14}}</ref><ref>{{Cytuj|url = http://www.bu.edu/sjmag/scimag2005/opinion/fingerprints.htm|tytuł = Faulty Fingerprints|opublikowany = www.bu.edu|data dostępu = 2016-01-14}}</ref>.


{{Przypisy}}
{{Przypisy}}

Wersja z 10:06, 15 sty 2016

Ujawnianie śladów daktyloskopijnych

Daktyloskopia (gr. dáktylos – palec + skopeín – oglądać) – technika śledcza zajmująca się badaniami porównawczymi linii papilarnych dłoni w celu ustalenia sprawcy czynu zabronionego (przestępcy).

Rys historyczny

Nowoczesne metody ich rejestracji, przechowywania, katalogowania i wykorzystania praktycznego opracowano już w latach 30. XX wieku. Dopiero jednak po II wojnie światowej daktyloskopia stała się powszechna przy ustalaniu tożsamości sprawcy.

Naukowe prace nad liniami papilarnymi zostały podjęte na przełomie XIX i XX wieku przez Henry Fauldsa, William Herschela i Francis Galtona, zaliczanych do prekursorów podstaw tej techniki śledczej[1]. W II Rzeczypospolitej jednym z pionierów wprowadzenia daktyloskopii do prac Policji Państwowej był insp. Wiktor Ludwikowski, autor pierwszego polskiego „Podręcznika dla Służby Daktyloskopijnej”[2].

Technika i procedury

Pobieranie odcisków linii papilarnych od osób mogących mieć związek z jakimś zdarzeniem przestępczym, świadków, zatrzymanych itp., odbywa się zazwyczaj przy wykorzystaniu nasączonej poduszki daktyloskopijnej, płytki (metalowej bądź szklanej), wałka nasączonego tuszem, a następnie przetoczeniu palców daktyloskopowanej osoby po odpowiednich polach na karcie rejestracyjnej lub daktyloskopijnej.

Ujawnianie śladów daktyloskopijnych na miejscu zdarzenia polega na opyleniu przy użyciu odpowiedniego pędzelka przedmiotu lub jego części właściwym proszkiem daktyloskopijnym argentoratem, a w razie konieczności usunięciu jego nadmiaru drugim, czystym pędzelkiem. Preparat przykleja się do substancji potowo-tłuszczowej tworzącej ślad, dając wyraźny jego obraz. Zabezpieczanie polega na fotograficznej rejestracji, a następnie przeniesieniu śladów na odpowiednio przyciętą folię daktyloskopijną. Żelatynową warstwę przykleja się do podłoża, w pobliżu ujawnionego śladu i następnie stopniowo przykłada się pozostałą część, dociskając kciukiem. Należy uważać, by pod powierzchnią nie pozostały pęcherzyki powietrza, ponieważ spowoduje to powstanie ubytków w obrazie śladów, których nie da się później uzupełnić. Następnie należy przykleić warstwę żelatynową na podkładkę, stosując się do zasady kontrastowości (jeśli używany był jasny proszek, wybiera się podkładkę w kolorze ciemnym, i odwrotnie). Ślad zabezpiecza się pod względem formalno-procesowym przyszywając do niego tzw. metryczkę z opisem, kolejnym numerem śladu i nazwiskiem zabezpieczającego, oraz umieszcza się te informacje w protokole oględzin.

Pobieranie, katalogowanie, przetwarzanie odcisków linii papilarnych metodą tradycyjną, tj. przy pomocy czarnego tuszu, było zawsze kłopotliwe. Dlatego prowadzono rozliczne badania nad wprowadzeniem innych metod. W Polsce Krzysztof Wrona próbował w latach 80. XX w. zastosować fotografię kirlianowską, w USA 20 lat później opracowano metodę polegającą na skanowaniu opuszek palców, która została powszechnie wprowadzona na amerykańskich lotniskach i w konsulatach (wizy) po wydarzeniach z 11 września 2001 r.

Bada się również ślady linii papilarnych z wewnętrznych powierzchni dłoni (chejroskopia) oraz z palców i powierzchni oporowych stóp (podoskopia). W podobny sposób badać można również ślady czerwieni wargowej (cheiloskopia).

Istnieją również domowe sposoby na ujawnianie odbitek, np. pyłem metalicznym czy drobnymi proszkami.

Kontrowersje

Kontrowersje językowe

Powszechnie używana forma językowa (występująca również w słownikach i encyklopediach[3]) „odciski palców” uznawana jest za błędną przez specjalistów od daktyloskopii. Poprawna, wg nich nazwa, to odbitki linii papilarnych, ponieważ na powierzchni znajduje się odbitkę palca, a nie odcisk.

Kontrowersje dotyczące zasad

Dwie fundamentalne zasady wedle których daktyloskopia może służyć do wykrywania sprawców przestępstwa to: 1) niezmienność linii papilarnych oraz 2) niepowtarzalność linii papilarnych. Pierwsza zasada jest naukowo udokumentowana, jednakże powszechnie akceptowana niepowtarzalność linii papilarnych nigdy nie została udokumentowana ani zbadana.[4][5]

Aresztowany w 2004 roku Brandon Mayfield został oskarżony wyłącznie na podstawie odcisków palców o udział w ataku terrorystycznym w Madrycie. Eksperci daktyloskopii ustalili jego winę "ze 100% pewnością". Został uniewinniony gdy m.in. udowodnił, że znajdywał się wtedy na innym kontynencie. Istnieją inne podobne przypadki ludzi oskarżonych wyłącznie na podstawie podobieństwa odcisków palców[6]. Analiza odcisków palców jest także obarczona błędami wynikającymi z niekompletności materiału dowodowego, jego deformacji, a także błędów człowieka, które zdarzają się nawet w warunkach laboratoryjnych[7][8][9].

  1. Leszek Stępień: Dwanaście cech linii. Laboratorium Kryminalistyczne Komendy Stołecznej Policji, 2004-01-01. [dostęp 2015-12-21].
  2. Bogusław Rogowski: Żołnierz i policjant. 2014-06. [dostęp 2015-04-16].
  3. Hasło „odcisk palca” w Słowniku Języka Polskiego PWN.
  4. Sharath Pankanti i inni, On the Individuality of Fingerprints, „IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence, VOL. 24, NO. 8, AUGUST 2002”, sierpień 2002.
  5. S. Pankanti, S. Prabhakar, A.K. Jain, On the individuality of fingerprints, „IEEE Transactions on Pattern Analysis and Machine Intelligence”, 8, 2002, s. 1010-1025, DOI10.1109/TPAMI.2002.1023799, ISSN 0162-8828 [dostęp 2016-01-14].
  6. Clara A. Thomas Boggs, Producer--Stormy Thoming-Gale, Co-Producer, Justice: Denied The Magazine For The Wrongly Convicted [online], www.justicedenied.org [dostęp 2016-01-14].
  7. Fingerprint evidence: probing myth or reality: fingerprint evidence [online], www.academia.edu [dostęp 2016-01-14].
  8. CSI Myths: The Shaky Science Behind Forensics, https://plus.google.com/+PopularMechanics/posts, 18 grudnia 2009 [dostęp 2016-01-14].
  9. Faulty Fingerprints [online], www.bu.edu [dostęp 2016-01-14].

Bibliografia

  • J. Moszczyński, Daktyloskopia. Zarys teorii i praktyki, Wydawnictwo Centralnego Laboratorium Kryminalistyki Komendy Głównej Policji, Warszawa 1997.

Linki zewnętrzne