Rektor: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Starscream (dyskusja | edycje) |
+ grafika i commons |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Inne znaczenia|osoby zarządzającej wyższą uczelnią|[[Rektor (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa rektor]]}} |
{{Inne znaczenia|osoby zarządzającej wyższą uczelnią|[[Rektor (ujednoznacznienie)|inne znaczenia słowa rektor]]}} |
||
[[Plik:Aleksander Januszkiewicz 1872.jpg|thumb|180px|Polski rektor w uroczystym stroju akademickim]] |
|||
'''Rektor''' – godność osoby zarządzającej [[szkoła wyższa|szkołą wyższą]]. Najczęściej jest to jeden z [[profesor]]ów tej uczelni. |
'''Rektor''' – godność osoby zarządzającej [[szkoła wyższa|szkołą wyższą]]. Najczęściej jest to jeden z [[profesor]]ów tej uczelni. |
||
Linia 14: | Linia 15: | ||
* [[magnificencja]] |
* [[magnificencja]] |
||
* [[Dziekan (szkoła wyższa)|dziekan]] |
* [[Dziekan (szkoła wyższa)|dziekan]] |
||
{{Commonscat|Rectors}} |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 12:58, 24 mar 2016
Rektor – godność osoby zarządzającej szkołą wyższą. Najczęściej jest to jeden z profesorów tej uczelni.
Wyraz pochodzi od łacińskiego rector – "władca", "zarządca"; od łac. regere – "rządzić". Za cesarstwa rzymskiego oznaczał namiestnika podwładnego prefektom, czyli egzarchom. Na przełomie XIX i XX wieku tytuł ten oznaczał zwierzchników niektórych zgromadzeń zakonnych i kościołów oraz przełożonych uniwersytetów, gimnazjów i zakładów naukowych.
Zastępcy rektora nazywani są prorektorami (przedrostek pro oznacza po łacinie "zamiast", "zastępujący").
Funkcja rektora w Polsce
Rektorem uczelni może być osoba posiadająca co najmniej stopień naukowy doktora, zatrudniona w uczelni jako podstawowym miejscu pracy. Rektora zwyczajowo tytułuje się Jego/Jej Magnificencja (skrót: JM). W stroju reprezentacyjnym występuje w czerwonym lub purpurowym płaszczu (todze) z gronostajowego lub sobolowego futra (lub jego namiastce), często z berłem oraz ozdobnym łańcuchem z symbolami kierowanej uczelni. Prorektorzy na oficjalnych uroczystościach ubrani są w taką samą togę, lecz z mniejszą liczbą ozdób (najczęściej bez futra). Tóg nie noszą np. rektorzy uczelni wojskowych i cywilnych szkół kształcących marynarzy– a jedynie mundur odpowiedni do stopnia oficerskiego oraz naszyjnik z symbolami uczelni.
W uczelniach publicznych kadencja rektora od 2008 roku trwa 4 lata (wcześniej 3 lata) i rozpoczyna się w dniu 1 września w roku wyborów, a kończy w dniu 31 sierpnia w roku, w którym upływa kadencja. Jedna osoba nie może być wybrana do pełnienia funkcji rektora więcej niż dwie następujące po sobie kadencje. W uczelniach niepublicznych sprawy te reguluje statut uczelni.