Karol Pollak (drukarz): Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
40
Lowdown (dyskusja | edycje)
r
Linia 32: Linia 32:
W 1861 Karol Pollak otworzył obok drukarni księgarnię komisową i wypożyczalnię książek, dysponującą 1760 pozycjami, w tym ok. 1000 w języku polskim (a także niemieckimi i francuskimi<ref>Tomasz Opas, ''Szkolnictwo i życie kulturalne, W czasach zaborów i niewoli'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 334.</ref>). Jego książnica uchodzi za najstarszą w mieście<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 451.</ref>. Od 1868 do 1869 Pollak był wydawcą pisma „Reforma”, którego poziom pozytywnie ocenił [[Józef Ignacy Kraszewski]]. Łącznie od 1848 do 1870 drukarnia Karola Pollaka wydała ok. 125 tys. książek nakładem własnym i ok. 50 tys. pozycji z nakładów obcych. Funkcjonowanie drukarni miało znaczący wpływ na życie kulturalne mieszkańców miasta i okolic, a sam Pollak aktywnie włączył się w życie narodowe zyskując uznanie.
W 1861 Karol Pollak otworzył obok drukarni księgarnię komisową i wypożyczalnię książek, dysponującą 1760 pozycjami, w tym ok. 1000 w języku polskim (a także niemieckimi i francuskimi<ref>Tomasz Opas, ''Szkolnictwo i życie kulturalne, W czasach zaborów i niewoli'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 334.</ref>). Jego książnica uchodzi za najstarszą w mieście<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 451.</ref>. Od 1868 do 1869 Pollak był wydawcą pisma „Reforma”, którego poziom pozytywnie ocenił [[Józef Ignacy Kraszewski]]. Łącznie od 1848 do 1870 drukarnia Karola Pollaka wydała ok. 125 tys. książek nakładem własnym i ok. 50 tys. pozycji z nakładów obcych. Funkcjonowanie drukarni miało znaczący wpływ na życie kulturalne mieszkańców miasta i okolic, a sam Pollak aktywnie włączył się w życie narodowe zyskując uznanie.


Pełnił funkcję członka rady miejskiej (wydziału) Sanoka: w latach 1850-1865<ref>Tomasz Opas, ''Zagadnienia kulturalne, W czasach zaborów i niewoli'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 334.</ref>, później wybrany radnym miejskim w 1867<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 373.</ref>, 1870<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 374.</ref> (w tym od 1872 do 1873 pełnił urząd zastępcy [[Burmistrzowie i zarządcy Sanoka|burmistrza Sanoka]] [[Cyryl Jaksa Ładyżyński|Cyryla Jaksy Ładyżyńskiego]]<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 374-375.</ref>, w 1872<ref>{{Cytuj pismo | autor = Marta Szramowiat | tytuł = Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku | czasopismo = Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej | wydawca = Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej” | strony = 19 | issn = 1731-870X | data = Sanok: 2008}}</ref>, 1878<ref>{{Cytuj pismo | autor = Marta Szramowiat | tytuł = Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku | czasopismo = Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej | wydawca = Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej” | strony = 20 | issn = 1731-870X | data = Sanok: 2008}}</ref> (reprezentant I koła wyborczego<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 378.</ref>). W 1871 został przewodniczącym komisji powołanej celem budowy kościoła na [[Posada (Sanok)|Posadzie Olchowskiej]]<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 376.</ref>. Zasiadł w składzie komitetu budowy pomnika dla uczczenia 300-lecia [[Unia lubelska|unii lubelskiej]] (1569–1869), umieszczonego 11 sierpnia 1869 na placu Maryi Panny (obecna [[Ulica Grzegorza z Sanoka w Sanoku|ulica Grzegorza z Sanoka]])<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 375.</ref> i organizował obchody tego wydarzenia w Sanoku (ponadto także [[Jan Zarewicz]], Szymon Drewiński, Saul Pinales<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Życie kulturalne. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej'' w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 462.</ref>.
Pełnił funkcję członka rady miejskiej (wydziału) Sanoka: w latach 1850-1865<ref>Tomasz Opas, ''Zagadnienia kulturalne, W czasach zaborów i niewoli'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 334.</ref>, później wybrany radnym miejskim w 1867<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 373.</ref>, 1870<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 374.</ref> (w tym od 1872 do 1873 pełnił urząd zastępcy [[Burmistrzowie i zarządcy Sanoka|burmistrza Sanoka]] [[Cyryl Jaksa Ładyżyński|Cyryla Jaksy Ładyżyńskiego]]<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 374-375.</ref>, w 1872<ref>{{Cytuj pismo | autor = Marta Szramowiat | tytuł = Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku | czasopismo = Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej | wydawca = Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej” | strony = 19 | issn = 1731-870X | data = Sanok: 2008}}</ref><ref>{{Cytuj książkę | autor = [[Edward Zając]] | tytuł = Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka | wydawca = Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku | miejsce = Sanok | data = 2002 | strony = 21 | isbn = 83-909787-8-4 | url = http://www.sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=650}}</ref>, 1878<ref>{{Cytuj pismo | autor = Marta Szramowiat | tytuł = Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku | czasopismo = Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej | wydawca = Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej” | strony = 20 | issn = 1731-870X | data = Sanok: 2008}}</ref> (reprezentant I koła wyborczego<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 378.</ref>). W 1871 został przewodniczącym komisji powołanej celem budowy kościoła na [[Posada (Sanok)|Posadzie Olchowskiej]]<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 376.</ref>. Zasiadł w składzie komitetu budowy pomnika dla uczczenia 300-lecia [[Unia lubelska|unii lubelskiej]] (1569–1869), umieszczonego 11 sierpnia 1869 na placu Maryi Panny (obecna [[Ulica Grzegorza z Sanoka w Sanoku|ulica Grzegorza z Sanoka]])<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 375.</ref> i organizował obchody tego wydarzenia w Sanoku (ponadto także [[Jan Zarewicz]], Szymon Drewiński, Saul Pinales<ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Życie kulturalne. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej'' w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 462.</ref>.


Jego żoną została sanocka mieszczanka, Maria, z domu Zaremba (1852-1911)<ref>{{Cytuj pismo | autor = | tytuł = Kronika | czasopismo = Tygodnik Ziemi Sanockiej | strony = 3 | data = Nr 42 z 8 października 1911 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=58369&}}</ref><ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 450.</ref>. Mieli 11 dzieci, z których troje zmarło w dzieciństwie, a dwoje przed 1880. Ich synami byli Michał (z wykształcenia handlowiec, asesor przy [[Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku|c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku]]<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911 | wydawca = Prezydyum C.K. Namiestnictwa | miejsce = Lwów | data = 1911 | strony = 140 | url = http://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=615}}</ref>; redaktor „Gazety Sanockiej”<ref>{{Cytuj pismo | autor = | tytuł = Kronika. Wiadomości osobiste | czasopismo = Gazeta Sanocka | strony = 3 | data = Nr 73 z 23 sierpnia 1896 | url = http://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=319&}}</ref> od 1895 i „Tygodnika Sanockiej” od 1912 do 1914<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Rocznik Sanocki 1986 | wydawca = Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka | miejsce = Rzeszów | data = 1988 | strony = 35 | isbn = 83-03-02288-1 | tom = VI | tytuł tomu = 1986 | rozdział = Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni | nazwisko r = [[Jadwiga Zaleska]] | url = http://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=52}}</ref>) i [[Karol Pollak (elektrotechnik)|Karol]] (1859-1928), elektrotechnik, przedsiębiorca i wynalazca. Po osiedleniu w Sanoku Karol Pollak zamieszkał w domu pod numerem 91, a po zawarciu małżeństwa pod numerem 254.
Jego żoną została sanocka mieszczanka, Maria, z domu Zaremba (1852-1911)<ref>{{Cytuj pismo | autor = | tytuł = Kronika | czasopismo = Tygodnik Ziemi Sanockiej | strony = 3 | data = Nr 42 z 8 października 1911 | url = http://jbc.bj.uj.edu.pl/dlibra/docmetadata?id=58369&}}</ref><ref>[[Alojzy Zielecki]], ''Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej'', w: ''[[Sanok. Dzieje miasta]], Praca zbiorowa pod redakcją [[Feliks Kiryk|Feliksa Kiryka]]'', Kraków 1995, s. 450.</ref>. Mieli 11 dzieci, z których troje zmarło w dzieciństwie, a dwoje przed 1880. Ich synami byli Michał (z wykształcenia handlowiec, asesor przy [[Budynek Sądu Rejonowego w Sanoku|c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku]]<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911 | wydawca = Prezydyum C.K. Namiestnictwa | miejsce = Lwów | data = 1911 | strony = 140 | url = http://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=615}}</ref>; redaktor „Gazety Sanockiej”<ref>{{Cytuj pismo | autor = | tytuł = Kronika. Wiadomości osobiste | czasopismo = Gazeta Sanocka | strony = 3 | data = Nr 73 z 23 sierpnia 1896 | url = http://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=319&}}</ref> od 1895 i „Tygodnika Sanockiej” od 1912 do 1914<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Rocznik Sanocki 1986 | wydawca = Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka | miejsce = Rzeszów | data = 1988 | strony = 35 | isbn = 83-03-02288-1 | tom = VI | tytuł tomu = 1986 | rozdział = Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni | nazwisko r = [[Jadwiga Zaleska]] | url = http://sanockabibliotekacyfrowa.pl/dlibra/docmetadata?id=52}}</ref>) i [[Karol Pollak (elektrotechnik)|Karol]] (1859-1928), elektrotechnik, przedsiębiorca i wynalazca. Po osiedleniu w Sanoku Karol Pollak zamieszkał w domu pod numerem 91, a po zawarciu małżeństwa pod numerem 254.

Wersja z 10:56, 31 mar 2016

Karol Pollak
ilustracja
Data i miejsce urodzenia

17 sierpnia 1818
Brno

Data i miejsce śmierci

27 kwietnia 1880
Sanok

Przyczyna śmierci

zapalenie płuc

Miejsce spoczynku

Cmentarz Centralny w Sanoku

Zawód, zajęcie

drukarz

Miejsce zamieszkania

Sanok

Narodowość

 Polska

Wyznanie

rzymskokatolickie

Rodzice

Jędrzej, Anna

Małżeństwo

Maria z d. Zaremba

Dzieci

Karol, Michał, Jadwiga

podpis

Karol Pollak (ur. 17 sierpnia 1818 w Brnie, zm. 27 kwietnia 1880 w Sanoku) – polski drukarz, wydawca, księgarz, radny Sanoka.

Biogram

Kamienica przy ul. Jagiellońskiej 21 w Sanoku (pierwsza od prawej)
Grobowiec rodziny Pollaków w Sanoku
Ulica Karola Pollaka w Sanoku

Pochodził z rodziny na Morawach. Był synem Jędrzeja i Anny (z domu Geislig bądź Gneslig). Wyuczył się zawodu drukarza. Został wdowcem (jego żoną była Józefa z domu Pobraselka). W drodze przypadku 1848 przybył do Sanoka i osiadł w tym mieście[1]. W 1848 założył w tym mieście jedną z nowych drukarń na terenie południowej Galicji w okresie autonomii galicyjskiej bliskim Wiośnie Ludów (drukarnie zakładali wówczas w 1840 Franciszek Skirski w Rzeszowie, w 1849 Józef Pisz w Nowym Sączu, w 1857 Atanazy Rusinowski w Jaśle). Jako pierwsze wydawnictwo zostało wydane „Wolność – Równość – Braterstwo” w 1848; w tym roku wychodziły także inne patriotyczne pisma i odezwy. Po upadku Wiosny Ludów Pollak wydawał tabele statystyczne, ogłoszenia, formularze. Od kwietnia 1855 wydawał serię 28 dzieł z XVI i XVII wieku pt. „Biblioteka Polska”, a także „Księgozbiór polski” (od 1857). Ponadto wydawał druki zarówno w języku polskim jak i niemieckim. Później był wydawcą podręczników polskich, na zlecenie Karola Wilda, z którym współpracował. Drukarnia działała na zasadzie spółki zawartej pomiędzy drukarzem i wydawcą. W pierwszych latach korzystano z jednej prasy drewnianej, jednak potem sprowadzono maszyny nowego typu, które działały do 1905. Liczba pracowników drukarni wzrosła do kilkunastu, pracami redaktorskimi kierował K. J. Turowski (po nieporozumieniach ok. 1855-1856 wyjechał do Przemyśla), współpracownikiem był także ukraiński poeta Platon Kostecki (od 1855 mieszkający w Sanoku).

W 1861 Karol Pollak otworzył obok drukarni księgarnię komisową i wypożyczalnię książek, dysponującą 1760 pozycjami, w tym ok. 1000 w języku polskim (a także niemieckimi i francuskimi[2]). Jego książnica uchodzi za najstarszą w mieście[3]. Od 1868 do 1869 Pollak był wydawcą pisma „Reforma”, którego poziom pozytywnie ocenił Józef Ignacy Kraszewski. Łącznie od 1848 do 1870 drukarnia Karola Pollaka wydała ok. 125 tys. książek nakładem własnym i ok. 50 tys. pozycji z nakładów obcych. Funkcjonowanie drukarni miało znaczący wpływ na życie kulturalne mieszkańców miasta i okolic, a sam Pollak aktywnie włączył się w życie narodowe zyskując uznanie.

Pełnił funkcję członka rady miejskiej (wydziału) Sanoka: w latach 1850-1865[4], później wybrany radnym miejskim w 1867[5], 1870[6] (w tym od 1872 do 1873 pełnił urząd zastępcy burmistrza Sanoka Cyryla Jaksy Ładyżyńskiego[7], w 1872[8][9], 1878[10] (reprezentant I koła wyborczego[11]). W 1871 został przewodniczącym komisji powołanej celem budowy kościoła na Posadzie Olchowskiej[12]. Zasiadł w składzie komitetu budowy pomnika dla uczczenia 300-lecia unii lubelskiej (1569–1869), umieszczonego 11 sierpnia 1869 na placu Maryi Panny (obecna ulica Grzegorza z Sanoka)[13] i organizował obchody tego wydarzenia w Sanoku (ponadto także Jan Zarewicz, Szymon Drewiński, Saul Pinales[14].

Jego żoną została sanocka mieszczanka, Maria, z domu Zaremba (1852-1911)[15][16]. Mieli 11 dzieci, z których troje zmarło w dzieciństwie, a dwoje przed 1880. Ich synami byli Michał (z wykształcenia handlowiec, asesor przy c. k. Sądzie Obwodowym w Sanoku[17]; redaktor „Gazety Sanockiej”[18] od 1895 i „Tygodnika Sanockiej” od 1912 do 1914[19]) i Karol (1859-1928), elektrotechnik, przedsiębiorca i wynalazca. Po osiedleniu w Sanoku Karol Pollak zamieszkał w domu pod numerem 91, a po zawarciu małżeństwa pod numerem 254.

Karol Pollak zmarł 28 kwietnia 1880 za zapalenie płuc. Został pochowany w części „Matejki Stary” Cmentarza Centralnego w Sanoku[20]. Grobowiec rodziny Pollaków został uznany za obiekt zabytkowy i podlega ochronie prawnej[21].

Drukarnię przejął po nim syn Michał, a następnie od Marii Pollak nabył Franciszek Patała w 1909 i prowadził do 1927 (następnie władała nią Matylda Patała, a kierownikiem był Karol Drwięga; w 1948 drukarnia została upaństwowiona). Drukarnia i księgarnia odziedziczona po Karolu Pollaku mieściła się przy ulicy ulicy Jagiellońskiej[22] (według różnych źródeł pod numerem 40[23], 21[24]. Po 1945 byłą kamienicę Karola Pollaka nabył rzemieślnik i mistrz blacharski Jakub Kolano, prowadzący w budynku warsztat[25].

Spośród potomstwa Karolla Pollaka żadne nie zostało drukarzem. Ponadto potomkowie w linii męskiej nie przedłużyli istnienia tego rodu w Sanoku[26]

Upamiętnienie

Na terenie Sanoka w dzielnicy Dąbrówka znajduje się ulica nazwana jego imieniem i nazwiskiem[27].

Karolowi Pollakowi poświęciła publikacje Jadwiga Zaleska, wydane w „Roczniku Sanockim”: Karol Pollak – drukarz sanocki i dzieje jego drukarni w Sanoku (Rocznik Sanocki 1963) oraz Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni (Rocznik Sanocki 1988).

  1. Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 450.
  2. Tomasz Opas, Szkolnictwo i życie kulturalne, W czasach zaborów i niewoli, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 334.
  3. Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 451.
  4. Tomasz Opas, Zagadnienia kulturalne, W czasach zaborów i niewoli, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 334.
  5. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 373.
  6. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 374.
  7. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 374-375.
  8. Marta Szramowiat. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 19, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  9. Edward Zając: Obywatele Honorowi Królewskiego Wolnego Miasta Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 2002, s. 21. ISBN 83-909787-8-4.
  10. Marta Szramowiat. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Samorząd miejski Sanoka okresu galicyjskiego. Główne zadania i działalność Rady Miejskiej w Sanoku. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 20, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X. 
  11. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 378.
  12. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 376.
  13. Alojzy Zielecki, Struktury organizacyjne miasta, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 375.
  14. Alojzy Zielecki, Życie kulturalne. Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 462.
  15. Kronika. „Tygodnik Ziemi Sanockiej”, s. 3, Nr 42 z 8 października 1911. 
  16. Alojzy Zielecki, Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, W epoce autonomii galicyjskiej, w: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka, Kraków 1995, s. 450.
  17. Szematyzm Królestwa Galicyi i Lodomeryi z Wielkim Księstwem Krakowskiem na rok 1911. Lwów: Prezydyum C.K. Namiestnictwa, 1911, s. 140.
  18. Kronika. Wiadomości osobiste. „Gazeta Sanocka”, s. 3, Nr 73 z 23 sierpnia 1896. 
  19. Jadwiga Zaleska: Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. W: Rocznik Sanocki 1986. T. VI: 1986. Rzeszów: Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka, 1988, s. 35. ISBN 83-03-02288-1.
  20. Jadwiga Zaleska: Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. W: Rocznik Sanocki 1986. T. VI: 1986. Rzeszów: Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka, 1988, s. 29. ISBN 83-03-02288-1.
  21. Zabytkowe nagrobki. starecmentarze.sanok.pl. [dostęp 25 października 2014].
  22. Anna Fastnacht-Stupnicka. Obecność przeszłości (o Adamie Fastnachcie). „Rocznik Sanocki”. IX, s. 18, 2006. Towarzystwo Przyjaciół Sanoka i Ziemi Sanockiej. ISSN 0557-2096. 
  23. Skorowidz przemysłowo-handlowy Królestwa Galicyi. Lwów: 1912, s. 663.
  24. Jadwiga Zaleska: Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. W: Rocznik Sanocki 1986. T. VI: 1986. Rzeszów: Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka, 1988, s. 25. ISBN 83-03-02288-1.
  25. Ginące zawody. Pokochać metal.... „Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 4, Nr 11 (374) z 10-20 kwietnia 1986. Sanocka Fabryka Autobusów. 
  26. Jadwiga Zaleska: Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. W: Rocznik Sanocki 1986. T. VI: 1986. Rzeszów: Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka, 1988, s. 28. ISBN 83-03-02288-1.
  27. Wykaz nazw ulic miasta Sanoka. sanok.pl, 13 stycznia 2012. [dostęp 25 października 2014].

Bibliografia

  • Jadwiga Zaleska: Karol Pollak – typographus sanocensis i dzieje jego drukarni. W: Rocznik Sanocki 1986. T. VI: 1986. Rzeszów: Towarzystwo Rozwoju i Upiększania Miasta Sanoka, 1988, s. 25-140. ISBN 83-03-02288-1.
  • Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995. ISBN 83-86077-57-3.
    • Tomasz Opas: Rynek lokalny, w czasach zaborów i niewoli. W: Sanok. Dzieje miasta. Feliks Kiryk (red). Kraków: Secesja, 1995, s. 320-321.
    • Alojzy Zielecki: Społeczeństwo Sanoka u progu XX wieku, w epoce autonomii galicyjskiej. W: Sanok. Dzieje miasta. Feliks Kiryk (red). Kraków: Secesja, 1995, s. 450.
  • Edward Zając: Szkice z dziejów Sanoka. Sanok: Miejska Biblioteka Publiczna im. Grzegorza z Sanoka w Sanoku, 1998, s. 180-182, 184, 187. ISBN 83-909787-0-9.
  • Karol Pollak. sejm-wielki.pl. [dostęp 25 października 2014].
  • Karol Pollak. interia.pl. [dostęp 25 października 2014].
  • Karol Pollak – wydawnictwa w bazie WorldCat. worldcat.orgl. [dostęp 25 października 2014].