Zmierzch (film)

Zmierzch

Twilight

Gatunek	fantasy, romans, thriller
Rok produkcji	2008
Data premiery	21 listopada 2008 9 stycznia 2009
Kraj produkcji	Stany Zjednoczone
Język	angielski
Czas trwania	122 minuty
Reżyseria	Catherine Hardwicke
Scenariusz	Melissa Rosenberg na podstawie książki Stephenie Meyer – Zmierzch
Główne role	Kristen Stewart Robert Pattinson
Muzyka	Carter Burwell
Zdjęcia	Elliot Davis
Kostiumy	Wendy Chuck
Montaż	Nancy Richardson
Wytwórnia	Summit Entertainment Temple Hill Entertainment Maverick Films Imprint Entertainment Goldcrest Pictures Twilight Entertainment
Dystrybucja	Summit Entertainment Monolith Films
Budżet	$ 37.000.000
Kontynuacja	Saga „Zmierzch”: Księżyc w nowiu (2009)

{{Film infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | przychody brutto = | alt grafiki = | commons = | opis grafiki = | wikicytaty = Nieznane pola: "podpis grafiki". Nieoczekiwana grafika: "kraj produkcji", "data premiery" oraz "dystrybucja".

Taylor Lautner, Kristen Stewart i Robert Pattinson podczas rozdania nagród MTV Movie Awards w 2009 roku.

Zmierzch (ang. Twilight) – amerykański film z 2008 roku, w reżyserii Catherine Hardwicke, oparty na książce Stephenie Meyer – Zmierzch. W rolach głównych występują Kristen Stewart i Robert Pattinson.

Fabuła

Zmierzch opowiada historię 17-letniej Belli Swan (Kristen Stewart), która przeprowadza się do małego miasteczka Forks w stanie Waszyngton, aby zamieszkać ze swoim ojcem. Tu przyciągnęła uwagę Edwarda Cullena (Robert Pattinson), bladego, tajemniczego chłopaka. Dziewczyna odkrywa, że on i jego rodzina są wampirami. Są jednak jedyni w swoim rodzaju – nazywają siebie „wegetarianami”, ponieważ żywią się tylko krwią zwierząt. Pomiędzy Bellą i Edwardem rodzi się uczucie. Ich związek sprowadza jednak na Bellę fizyczne niebezpieczeństwo, prawdziwe zagrożenie przybędzie jednak z zewnątrz. Kiedy Bella wybiera się wraz z rodziną Edwarda na mecz baseballu, natykają się na trójkę obcych wampirów, które piją krew ludzi. W pewnym momencie najgroźniejszy z obcych wampirów – James, wyczuwa zapach Belli i postanawia ją zgładzić. Cullenowie decydują się ukryć Bellę, lecz James podąża ich śladami. Rozpoczyna się dramatyczny pościg, którego stawką jest życie Belli i jej dalszy związek z Edwardem.

Obraz wampirów

Wampiry mają bardzo twardą skórę, która błyszczy w słońcu. Jest ona blada, niemal biała, ale u ludzi ciemnoskórych przed przeistoczeniem w wampiry nie traci barwy. Promienie słoneczne nie mają na wampiry żadnego wpływu. Ich zęby są podobne do ludzkich, ale znacznie odporniejsze i ostrzejsze. Mogą pić zarówno krew ludzi, jak i zwierząt, ale krew ludzka jest dla nich smaczniejsza, ponadto odczuwają bardzo silny popęd, by żywić się ludźmi. Popęd ten jednak daje się opanować i stłumić wraz z wiekiem. Oczy wampirów mają barwę o zmiennym natężeniu, zależnie od stopnia sytości danego osobnika. U wampirów ludożerczych są to różne odcienie czerwieni, u wampirów pozostających na diecie z krwi zwierząt barwa waha się między kolorem piwnym a czarnym. Niektóre obdarzone są nadnaturalnymi talentami, będącymi wyostrzeniem cech, jakie posiadały będąc jeszcze ludźmi. Mają doskonałą pamięć – co raz zobaczą, pamiętają już zawsze ze wszystkimi szczegółami. Wampiry mogą się rozmnażać z ludzkimi kobietami.

Przemiana w wampira następuje po wstrzyknięciu jadu poprzez ukąszenie innego wampira. Wampiry można zabić tylko poprzez poćwiartowanie i spalenie całego ciała.

Obsada

Wampiry

• Robert Pattinson jako Edward Cullen - główny bohater, 109-letni wampir o ciele siedemnastolatka, ukochany Belli, która jest najważniejszą osobą w jego życiu. Ma zdolność czytania w myślach ludziom, wampirom i wilkołakom. Nie potrafi jednak odczytać myśli swojej dziewczyny. Dzięki niesamowicie silnej woli i opanowaniu nie jest zagrożeniem dla Belli, pomimo tego że pożąda jej krwi. Gdyby nie przemiana w wampira, stałby się ofiarą grypy hiszpanki.
• Peter Facinelli jako Carlisle Cullen - 368-letni wampir o wyglądzie trzydziestoletniego mężczyzny. Dzięki latom praktyk uodpornił się na zapach krwi. Pracuje jako lekarz w szpitalu. Jest przyszywanym ojcem Edwarda i jego rodzeństwa. Założyciel rodziny Cullenów, najbardziej cierpliwy i rozsądny z wampirów. Jako jedyny z Cullenów niezachwianie wierzy, że jego i jego rodziny nie czeka potępienie.
• Elizabeth Reaser jako Esme Cullen - 348 letnia wampirzyca, jest żoną Carlisle'a i przyszywaną matką Cullenów. Bardzo troskliwa i opiekuńcza, cechuje ją wielkie serce. Kocha swoje przybrane dzieci, a także Bellę.
• Ashley Greene jako Alice Cullen - 240 letnia wampirzyca, członkini rodziny Cullenów, ukochana Jaspera. Widzi to, co może się wydarzyć w przyszłości, jednak jej wizje są subiektywne, co znaczy, że przyszłość może się zawsze zmienić w zależności od podejmowanych decyzji. Alice nie widzi jednak przyszłości związanej z wilkołakami i pół-ludźmi, pół-wampirami. Jest najlepszą przyjaciółką Belli. Jest najbardziej rozrywkową osobą w rodzinie Cullenów. Interesuje się modą.
• Jackson Rathbone jako Jasper Hale - 260-letni wampir, członek rodziny Cullenów, ma zdolność wyczuwania i kontrolowania emocji ludzi, wampirów i zmiennokształtnych – to tzw. empatia. Jego miłością jest Alice. Ma największy kłopot z przystosowaniem się do „diety” Cullenów, gdyż wraz z Alice, najkrócej należy do ich rodziny. Nie chciał przejąć nazwiska po przyszywanym ojcu, więc przyjął je od przyszywanej siostry Rosalie.
• Nikki Reed jako Rosalie Hale - 230 letnia wampirzyca, należy do rodziny Cullenów, opisywana jako najpiękniejsza kobieta na świecie. Ukochana Emmetta. Według Edwarda jest „płytka jak sadzawka z kilkoma niespodziankami”. To właśnie jej najtrudniej jest pogodzić się z tym, że stała się wampirem.
• Kellan Lutz jako Emmett Cullen - 250 letni wampir, członek rodziny Cullenów. Jest najsilniejszy z Cullenów. Związany z Rosalie. To ona uratowała go przed śmiercią, zanosząc umierającego chłopaka do Carlisle'a, aby ten przemienił go w wampira. Chłopak ma ogromne poczucie humoru, w każdej sytuacji.
• Cam Gigandet jako James Nomad - 370 letni przywódca rodziny Nomadów, tropiciel. Jego ofiarą staje się Bella – postanawia ją zabić, bo kusi go apetyczny zapach jej krwi. Jego niedoszłą ofiarą była Alice – uratował ją zakochany w niej wampir, przypłacając to swoim istnieniem. Został unicestwiony przez rodzinę Edwarda.
• Rachelle Lefèvre jako Victoria Nomad - 356 letnia wampirzyca, partnerka Jamesa, pomagała mu w znalezieniu Belli.
• Edi Gathegi jako Laurent Nomad - 380 letni wampir, członek rodziny Nomadów. Najbardziej cywilizowany z całej trójki. Jako jedyny nie brał udziału w odszukaniu ani próbie zamordowania Belli.

Ludzie

• Kristen Stewart jako Bella Swan - główna bohaterka, miłość życia Edwarda. Przeprowadziła się do ojca w Forks z Phoenix. Jest niezwykle niezdarną i nieśmiałą siedemnastoletnią dziewczyną. Jednocześnie jest rozsądna i nad wyraz poważna jak na swój wiek. Ma niezwykły jak na śmiertelniczkę dar – nikt nie potrafi odczytać jej myśli ani manipulować jej umysłem – nawet jeśli ta osoba jest wampirem. W imię miłości do swoich bliskich potrafi zaryzykować nawet własne życie.
• Sarah Clarke jako Renée Dwyer - matka Belli, która mieszka na Florydzie razem ze swoim nowym mężem – Philem. Opisana została jako „duże dziecko”, bo to Bella musi się nią zajmować, a nie odwrotnie.
• Billy Burke jako Charlie Swan - ojciec Belli, komendant policji w Forks. Bardzo kocha córkę, ale nie potrafi okazywać wprost uczuć, jest bardzo nieśmiały. Ma podobny dar jak Bella – jego myśli da się jednak odczytać, ale są one przez Edwarda opisane jako „ciche”.
• Taylor Lautner jako Jacob Black - piętnastoletni przyjaciel Belli z dzieciństwa (w książce poznaje go później, znała jego starsze siostry). Jest zakochany w Belli. W dalszych częściach okazuje się, że jest wilkołakiem.
• Gil Birmingham jako Billy Black - ojciec Jacoba, przyjaciel Charliego. Niemile widzi się z Edwardem.
• Christian Serratos jako Angela Weber - nieśmiała dziewczyna, nowa koleżanka Belli w Forks. Z czasem staje się przyjaciółką Belli.
• Michael Welch jako Mike Newton - nowy kolega Belli, który stara się o względy dziewczyny.
• Anna Kendrick jako Jessica Stanley - pierwsza koleżanka Belli. Nielubiana przez Edwarda, który wie, że Jessica tak naprawdę wykorzystuje przyjaźń Belli po to, aby zdobyć popularność i poderwać Mike’a Newtona.
• Gregory Tyree Boyce jako Tyler Crowley - chodził z Bellą na WOS, po wypadku samochodowym spowodowanym przez niego, chce koniecznie się zrekompensować i zaczyna starać się, by Bella zwróciła na niego uwagę.
• Justin Chon jako Eric Yorkie - znajomy z klasy Belli, kolejny adorator głównej bohaterki.
• Matt Bushell jako Phil Dwyer - ojczym Belli, baseballista.
• Ned Bellamy jako Waylon Forge - kolega Charliego z komisariatu. Bohater występuje jedynie w filmie, nie w sadze Zmierzchu.
• José Zúñiga jako Mr. Banner - nauczyciel biologii w liceum w Forks.
• Stephenie Meyer - (autorka książki) osobiście pojawiła się w filmie. Nie wypowiada ona żadnej kwestii. Można ją zobaczyć w scenie, kiedy Bella i Charlie wychodzą zjeść obiad w Forks.

Ścieżka dźwiękowa

Zostały wydane dwie płyty z muzyką „Zmierzchu”. Pierwsza płyta – Twilight: Original Motion Picture Soundtrack – (z muzyką popularną) została wydana w Stanach Zjednoczonych 4 listopada 2008, natomiast druga – Twilight: The Score – (z muzyką filmową skomponowaną przez Cartera Burwella) została wydana 27 listopada 2008. Ta pierwsza płyta zadebiutowała na pierwszym miejscu listy Billboardu i w pierwszym tygodniu została sprzedana w ponad 165 000 kopiach.

Lista utworów Twilight: Original Motion Picture Soundtrack

1. Muse – Supermassive Black Hole (3:29)
2. Paramore – Decode (4:22)
3. The Black Ghosts – Full Moon (3:50)
4. Linkin Park – Leave Out All the Rest (3:20)
5. MuteMath – Spotlight (Twilight Mix) (3:20)
6. Perry Farrell – Going All The Way (Into The Twilight) (3:27)
7. Collective Soul – Tremble For My Beloved (3:53)
8. Paramore – I Caught Myself (3:55)
9. Blue Foundation – Eyes On Fire (5:01)
10. Robert Pattinson – Never Think (4:29)
11. Iron & Wine – Flightless Bird, American Mouth (4:00)
12. Carter Burwell – Bellas Lullaby (2:19)

iTunes bonus track:

1. Robert Pattinson – Let Me Sign
2. The Royal Philharmonic Orchestra – La Traviata
3. The APM Orchestra – Clair de Lune

Lista utworów Twilight: The Score

W całości skomponowany przez Cartera Burwella.

1. „How Would I Die” – 1:53
2. „Who Are They?” – 3:26
3. „Treaty” – 1:59
4. „Phascination Phase” – 2:04
5. „Humans Are Predators Too” – 2:04
6. „I Dreamt of Edward” – 1:06
7. „I Know What You Are” – 2:37
8. „The Most Dangerous Predator” – 2:22
9. „The Skin Of A Killer” – 2:58
10. „The Lion Fell In Love With A Lamb” – 3:10
11. „Complications” – 1:11
12. „Dinner With His Family” – 0:38
13. „I Would Be The Meal” – 1:24
14. „Bella's Lullaby” – 2:19
15. „Nomads” – 3:51
16. „Stuck Here Like Mom” – 1:40
17. „Bella Is Part Of The Family” – 1:24
18. „Tracking” – 2:19
19. „In Place Of Someone You Love” – 1:45
20. „Showdown In The Ballet Studio” – 4:50
21. „Edward At Her Bed” – 1:05

Ciekawostki

W ciągu pierwszych trzech dni wyświetlania „Zmierzchu” film zarobił w Stanach 70,3 mln $ co dało mu miejsce czwarte (wyprzedza go czwarta, pierwsza i druga część „Harry’ego Pottera”) w rankingu najlepszych otwarć w historii listopadowych premier i czwarte miejsce na liście otwarć roku 2008 oraz ósme miejsce w rankingu otwarć wszech czasów filmów nie będących kontynuacją. Robert Pattinson grał jedną z głównych ról w otwierającej ranking czwartej części – Harry Potter i Czara Ognia jako Cedric Diggory. W ciągu pierwszego tygodnia ekranizacja powieści Stephenie Meyer zarobiła 103,202,346 $.

Różnice między filmem a książką

• W książce: Bella rozstaje się z mamą na lotnisku, ta namawia ją do tego, żeby została. Ojciec odbiera ją z Port Angeles i jadąc do Forks dowiaduje się o zakupie przez niego auta. W filmie rozmawiają o jej włosach, a o aucie dowiaduje się pod domem.
• W książce Bella nie rozmawia z mamą przez telefon, tylko piszą do siebie maile.
• W książce Bella chodzi do szkoły cały rok. W filmie od marca.
• W 1 dzień szkoły jest ubrana inaczej, gdyż pada, ma na sobie kurtkę - wiatrówkę i trapery. Nie ma też słowa o artykule na jej temat. W filmie ma koszule, jeansy i trampki.
• W książce Bella spotyka po latach Jacoba podczas wizyty w La Push przy ognisku,flirtuje z nim, żeby dowiedzieć się czegoś więcej o Cullenach. Ten wyjawia jej historię o wampirach i o rodzie Quileute'ów. W filmie spotykają się już na początku przy kupnie auta i Bella odgaduje sama, kim jest Edward po kupieniu książki i przeszukaniu internetu.
• W książce Bella zauważa, że Edward stoi 4 auta dalej i przygląda jej się. Wychodzi z samochodu, aby sprawdzić, dlaczego jej auto ma taką przyczepność, zauważa, że Charlie założył jej łańcuchy, gdyż padał śnieg. Wtedy dochodzi do wypadku i Edward ratuje jej życie, najpierw odpychając samochód, a później ciągnąc ją za nogi, jakby wiedział, gdzie uderzy ponownie auto. Zostaje z nią do samego przyjazdu karetki i wtedy między nimi dochodzi do rozmowy. Jedzie z nią również do szpitala, ale na miejscu koło kierowcy. W filmie Bella stała przy aucie, rzucając plecak na maskę i Edward odchodzi od niej od razu po jej uratowaniu, a do rozmowy dochodzi dopiero w szpitalu.
• Po wyjściu ze szpitala na Belle czeka mnóstwo osób z jej szkoły i tym razem jest wdzięczna, że jedzie radiowozem do domu. W filmie nic takiego nie ma.

• W książce Edward pokazuje Belli, że w słońcu błyszczy i wszystkie swoje inne nadprzyrodzone moce w dzień Balu Wiosennego, na polanie, gdzie musieli iść 8 km. Następnie bierze ją na plecy i w kilka minut są z powrotem przy aucie. W filmie robi to w tym momencie, w którym przyznaje się do bycia wampirem.
• W książce Edward jest całą noc z Bellą w jej pokoju. Następnie rano po tym, jak ona zjada płatki, udają się z wizytą do domu Cullenów. Nikt dla niej nie gotuje. Nie ma przy tym Rosalie i Emmetta. Edward mówi Belli dlaczego. Bella jest zachwycona obrazami i krzyżem sprzed 370 lat, który jest pamiątką rodzinną dr Cullena. Edward opowiada jej dokładną historię swojej rodziny. W filmie Bella jest zaciekawiona obrazem z biretów Edwarda i została omówiona tylko część historii rodzinnej dotyczącą przemiany Edwarda i Esme.
• W filmie nastąpiło wiele aktów morderstwa popełnionych przez Jamesa, Victorię i Laurenta, których ofiarami byli m.in. znajomi Charliego. Dr Cullen tłumaczył to atakami dużego drapieżnika, choć doskonale wiedział, że stanowili oni pożywienie dla wrogo nastawionych wampirów. W książce nie nastąpiło nic takiego.
• Gdy Alice miała wizję na temat Victorii, Jamesa i Laurenta, Edward poprosił, żeby Bella rozpuściła włosy. Wtedy Alice powiedziała mu, że to nic nie pomoże. W filmie zdanie „To nic nie da, czułam ją z drugiego końca boiska” było sarkastyczną uwagą Rosalie.
• W książce James i Laurent mieli białą skórę i krótko przystrzyżone ciemne włosy. W filmie, James ma długie blond włosy, a Laurent jest ciemnoskóry i ma długie, czarne włosy uplecione w dredy.
• W filmie nie było powiedziane nic o temacie na biologii, gdzie pobierano krew, co było bardzo ważne w książce, bo odbywała się wtedy jedna z ważniejszych rozmów z Edwardem. Bella powiedziała Edwardowi, że wie, kim on jest, ale nie domyśliła się tego sama. W książce akcja ta odbyła się w aucie, a w filmie – w lesie.
• Kiedy Alice, Jasper i Bella uciekali przed Jamesem rozmowa przez telefon z Edwardem i Jamesem odbywała się w innym pokoju. W filmie odbyło się to tuż przy wampirach.
• W książce Bella uciekła od Alice i Jaspera, planując każdy ruch wcześniej i tak, aby Jasper nie wykrył jej zmian nastroju. Dzieje się to na 2. piętrze lotniska, 20 min. przed przylotem Edwarda i tłumaczy się, że chce iść do toalety. Wychodzi innym jej wejściem, biegnie do windy i biegnie do autobusu, a następnie łapie taksówkę. W filmie zdarzyło się to w hotelu, skąd po prostu wyszła.
• James wspomina, podczas kręcenia filmu dla Edwarda, o historii Alice. W filmie nic takiego nie ma.
• W filmie Bella pryska Jamesowi gazem w oczy, w książce nic takiego nie ma.
• W filmie dr Cullen mówi do Edwarda, podczas wysysania jadu z krwi Belli, żeby się powstrzymał, bo jej krew jest już czysta. W książce Edward sam znajduje w sobie siłę i mówi Carlisle'owi, że jej krew jest czysta od jadu i czuł tylko morfinę, którą dr Cullen wstrzyknął Belli, żeby nie czuła bólu złamanej nogi i żeber. Podczas tej akcji dr Cullen podtrzymuje ją za głowę, a Alice za nogi.
• W książce pierwszą osobą, którą Bella widzi po obudzeniu się w szpitalu, jest Edward, który oznajmia jej, że jej mama tu jest, ale poszła na obiad. Później opowiada jej historię, o tym jak spadła ze schodów i wypadła przez okno. Po czym udaje, że zasypia przy jej łóżku. Pojawia się jej matka i mówi, że mieszka w szpitalu. Woli tu, niż w domu, bo przecznice dalej wandale zdemolowali studio tańca, do którego chodziła Bella. W filmie Bella od razu po przebudzeniu widzi matkę, która opowiada jej o tym, co się stało.
• W filmie Edward zabiera Bellę na bal absolwentów z jej domu. Ubrana jest w jednego trampka i sukienkę z falbankami. Bella chętnie wychodzi z samochodu, siada na ławce, a Edward oddala się na chwilę. Przychodzi Jacob i z Bellą rozmawiają ze sobą. Później Edward zabiera Bellę i razem tańczą w altance. Bal odbywa się na otwartej przestrzeni i w restauracji. W książce to Alice stroiła ją w domu Cullenów przez wiele godzin i Bella miała na nodze but na obcasie. Po drodze na bal Edward dostaje telefon od jej ojca, że pewien młodzieniec przyszedł zabrać Bellę na bal i okazuje się, że to Tayler. Edward rozmawia z nim przez telefon i uświadamia mu, że Bella jest już zajęta. Bella uświadamia sobie w końcu, dokąd jedzie i jest bardzo niezadowolona, na miejscu nie chce wysiąść z samochodu. W końcu Edward ją przekonuje. Bal odbywa się na przystrojonej sali gimnastycznej, Na środku parkietu tańczy tylko rodzeństwo Edwarda. Dołączają do nich. Wkrótce pojawia się na sali Jacob i prosi Edwarda o rozmowę z Bellą. Oboje nie schodzą z parkietu, tylko kiwają się w rytm muzyki i rozmawiają.

Premiera wersji DVD i Blu-Ray na terenie Polski

• Oficjalna premiera nastąpiła 26 sierpnia 2009. W sieci empik na zasadach dwutygodniowej wyłączności od 12 sierpnia 2009 dostępna była w sprzedaży wersja DVD, wersja rozszerzona 2DVD i wersja blu-ray.

Sequel

22 listopada 2008 roku Summit Entertainment oficjalnie potwierdziło powstanie kontynuacji powieści Meyer Księżyc w nowiu. Scenariusz filmu napisała znów Melissa Rosenberg, a reżyserią zajął się Chris Weitz.

Linki zewnętrzne

• Plakat filmu
• Zmierzch w bazie IMDb (ang.)
• Zmierzch w bazie Filmweb
• Szablon:Stopklatka
• Oficjalna strona filmu
• Polska oficjalna strona filmu